مثبت شدن تراز تجاری دولت؛ تبریک یا تسلیت؟

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- سید سجاد پادام- این روزها رسانه‌های حامی دولت به عنوان کارنامه مثبت اقتصادی دولت به این موضوع اشاره دارند که در سال 1394 تراز تجاری دولت مثبت شد و تاکید دارند که این اتفاق مهم برای اولین بار در تاریخ اقتصادی انقلاب اسلامی در دولت آقای روحانی رقم خورده است.

برای بررسی این موضوع به سراغ آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت رفتیم، در آمار رسمی تجارت کشور مشاهده شد که در سال 1394 هم واردات کاهش یافته است و هم صادرات.

اولین نکته ای که از این آمار می توان برداشت کرد این است که در واقع سهم تجاری ایران در این سال کاهش یافته است. یعنی اینکه مثبت شدن تراز تجاری به دلیل افزایش صادرات و تولید نبوده است بلکه به دلیل کاهش بیشتر واردات نسبت به کاهش صادرات بوده است.

حال که واردات بیش تر از صادرات کاهش یافته است، یک سوال پیش می آید که  آیا وارداتی که کاهش یافته است مربوط به کالاهای مصرفی بوده است؟ یا اینکه مربوط به واردات کالای سرمایه ای و اولیه ی مورد نیاز تولید بوده است؟ اگر حداکثر کاهش واردات مربوط به کالای مصرفی باشد جای خوشحالی دارد، اما اگر مربوط به کالای سرمایه ای و تولیدی باشد که نشان از رکود عمیق تولید در کشور خواهد داشت.

متاسفانه پس از بررسی گزارش وزارت صنعت معدن و تجارت مشاهده می شود که در 4 ماهه اول سال 94 تنها 32 درصد از این کاهش مربوط به کالای مصرفی بوده و بقیه کاهش واردات متعلق به کالاهای سرمایه ای تولیدی و مواد اولیه بوده است.

در نتیجه  کاهش 68 درصدی ورود کالاهای تولیدی به کشور منجر به کاهش واردات و در نتیجه مثبت شدن تراز تجاری شده است و این نکته که تراز تجاری در سال 1394 مثبت بوده نه تنها جای افتخار ندارد، بلکه علاوه بر کاهش سهم تجاری کشورمان در تجارت جهانی مربوط به کاهش واردات کالای تولیدی بوده است و در چنین شرایطی باید به حال وضع تولید کشور تاسف خورد و از این جهت به دولت تدبیر و امید تسلیت گفت، تسلیت برای مرگ تدریجی تولید کشور.