نظر رهبر معظم انقلاب درباره ظرایف شعر اخوان

چندی پیش تعدادی از نویسندگان به محضر رهبر انقلاب رفته و با ایشان دیداری داشتند‌، صادق کرمیار از جمله این نویسندگان که کتاب «نامیرا» ی او مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفته و رهبری فرموده بودند،‌ «هر کسی می‌خواهد فتنه‌ اخیر را بشناسد، این کتاب را بخواند.» شرحی از این دیدار را که در شب شهادت امام رضا(ع) برگزار شده است،‌ در کانال شخصی خود منتشر کرد.

کرمیار در این یادداشت‌ها که بارتاب رسانه‌ای نیز داشته است،‌ به ماجرای نوشتن رمانی درباره امام علی(ع) به پیشنهاد سید مهدی شجاعی و پرسش خود از رهبر انقلاب درباره اینکه کدام ویژگی‌ از امام علی(ع) می‌تواند در داستان و رمان محور قرار بگیرد،‌ اشاره و سپس مواردی را که مدنظر خود بوده مطرح می‌کند. در ادامه اما رهبر انقلاب می‌فرمایند:  آنچه در مورد شخصیت امام علی برجسته و بارز است، پایداری ایشان بر حق و حقیقت است. امام از سیزده سالگی همراه پیامبر بودند و از همان زمان که با حق آشنا شدند تا پایان عمر بر حق پایدار ایستادند و هیچ عاملی باعث نشد ذره ای از موضع حق و حقیقت عدول کنند و نیز هیچ چیز نتوانست بر ایشان تاثیر بگذارد تا از حق چشم پوشی کنند.

وی هم‌چنین به سوال یکی از نویسندگان درباره تقریظ‌های رهبر انقلاب بر کتاب‌های دفاع مقدس که بیشتر اعتراض به عقب‌نشینی ادبایت انقلاب و دفاع مقدس به نفع خاطره‌نویسی بود،‌ اشاره کرده و پاسخ رهبری در این زمینه را نیز ذکر می‌کند. رهبر انقلاب اعتراض این نویسنده را وارد ندانسته و می‌فرمایند:‌ اعتراض شما قابل قبول نیست، چون خاطره نویسی هیچ ارتباطی با داستان نویسی ندارد و آنها دو ژانرجداگانه هستند. تایید و تقریظ بر خاطرات به هیچ وجه به معنی نفی رمان و داستان نیست. کما این که هر وقت رمان خوبی منتشر شده بنده حمایت کردم، نمونه اش همین کتاب نامیرا که بارها گفته ام کار خوبی است و به همه توصیه کرده ام آن را بخوانند. اما درمورد خاطره نویسی درباره دفاع مقدس و انقلاب همیشه تاکید داشته ام که با جدیت انجام شود و بنده در زمینه انقلاب و دفاع مقدس تعصب دارم. حالا تعصب خوب است یا نه من نمی دانم ولی در این زمینه تعصب دارم. وقتی همه قدرتهای استکباری به انقلاب و دفاع مقدس حمله می کنند، ما باید ایستادگی کنیم. شما نگاهی به همین خاورمیانه بیندازید که چطور همه را به جان هم انداخته اند؛ شیعه با سنی، شیعه با شیعه، سنی با سنی اختلاف می اندازند تا مسلمانان را ضعیف کنند....

متن کامل یادداشت‌های کرمیار از دیدار رهبر انقلاب با نویسندگان را اینجا بخوانید!

دیدار ـ بخش پایانی «شوخی با اخوان»

کرمیار در بخش پایانی شرح خود از این دیدار می‌نویسد:‌

« بعد از حدود دو ساعت گپ و گفت ادبی و هنری به یاد ماندنی، آقا با تک تک نویسندگان خداحافظی کردند تا اگر حرف نگفته‌ای مانده بود، جلوی در بگویند.

آنچه به یاد دارم، گفتگوی خداحافظی با ابوالفضل زروئی نصرآباد طولانی‌تر از بقیه بود. دلیلش هم این بود که آقا جویای حال جسمی و وضعیت درمان ایشان شدند.

زروئی بعد از پشت سر گذاشتن دو عمل جراحی باز قلب که به قول خودش همه رگها را لوله کشی روکار کردند، پس از مدتها استراحت به تازگی می توانست سرپا بایستد، اما نمی توانست روی پا بنشیند، چون رگهای پا خونرسانی ندارند و اگر دوزانو یا چارزانو بنشیند، بلند شدنش با خداست.

به همین دلیل، مسئولان بیت هنگام نماز برایش صندلی گذاشتند و در طول دیدار هم از آقا اجازه خواست که روی صندلی بنشیند و از نویسندگان نیز از این بابت پوزش خواست.

وقتی بیرون آمدیم به شوخی گفتم: «ابوالفضل بعد از آقا تنها رجال نویسندگان شما بودی که مثل آقا روی صندلی نشستی». لبخندی زد و گفت: «آقا در دیدار رجال سیاسی ، آنها را بر زمین می نشانند ولی در دیدار شاعران و هنرمندان، برایشان صندلی می گذارند و این نکته ظریفی است که معلوم می شود عزت اهل هنر و ادب نزد ایشان بیشتر از رجال سیاسی است.»

شناخت آقا از استاد زروئی به پیش تر از این دیدار بازمی گردد. موقع معرفی هم وقتی نوبت به زروئی رسید، آقا گفتند: آقای زروئی که السابقون هستند. با مرحوم صابری (گل آقا) خیلی ذکر شما می شد و شما را خیلی دوست داشت.

در دیدارهای قبلی هم آقا از تذکرة المقامات زروئی خیلی تعریف کرده بودند و در این دیدار هم وقتی صحبت از کتاب حسنعلی خان مستوفی شد، بازهم از تذکره المقامات یاد کردند و گفتند هنوز فرصت نشده تا حسنعلی خان را بخوانند چون کتاب تازه به دستشان رسیده بود.

سپس بحث به نقیضه های زروئی کشید که بر اشعار نو سروده، مثل نقیضه هایی بر اساس آثار سپهری و شاملو و اخوان و دیگران... آقا گفتند: شاید بتوان بر اساس اشعار بسیاری از نوپردازان نقیضه ساخت و کاری خواندنی هم خلق کرد. اما زبان اخوان ظرایف و ظرفیتهایی دارد که مشکل بتوان آن را تقلید کرد و بر آن نقیضه یا نظیره ساخت.

آنگاه از ایشان خواستند یکی از نقیضه‌های اخوانی‌اش را بخواند. زروئی از روی کتاب نقیضه‌ای از اخوان خواند که از قضا مورد پسند آقا واقع شد.

به هر روی، از آنجا که ساختن نقیضه از آثار نوپردازان بزرگ کار دشواری است و ممکن بود این تصور پیش بیاید که زروئی اولین شاعری است که دست به چنین کار دشواری زده؛ به همین دلیل آقای زروئی قبل از خواندن شعر گفت: مستحضرید، مرحوم ناصر اجتهادی پیش از انقلاب در نشریه توفیق، بر اساس اشعار نو و سپید نقیضه می ساخت و ما بعدها در گل آقا این شیوه را احیا کردیم و تداوم بخشیدیم.

می‌توانست این نکته را نگوید تا کار به تمامی به نام خودش جلوه کند، اما بزرگی چون زروئی نمی توانست چنین کند. آقا هم می توانستند سری تکان دهند که یعنی خودم می‌دانم، اما ایشان نیز گفتند: بسیار خوب ولی خیر؛ من از این موضوع خبر نداشتم (یا توفیق را ندیده بودم...)

نکته جالب توجه دیگر، بعد از خواندن این شعر، واکنش آقا بود که با لبخند خطاب به جمع گفتند: خانه‌ی بی مجوز ساخته بوده‌اند و شهرداری خانه‌شان را خراب کرده ...!

آقای زروئی بعد از جلسه به من گفت: این تحلیل بی شیله پیله و روشن‌بینی آقا برایم جالب بود. یادم آمد که هنگام چاپ شعر بعضی مدیران شهری از گل آقا گلایه کردند که چرا با سیاه‌نمایی ، خدمات و اعمال قانون شهرداری را زیر سوال می‌برید؟ این در حالی بود که عالی ترین مقام کشور بدون پرونده سازی و متهم کردن طنزپرداز، شعر را تحلیل می کرد: ساخت و ساز غیر قانونی(حال به هر دلیل: چه فقر و ناداری و چه زیاده خواهی) از نگاه عاملان، کاری خلاف است و با تخریب مواجه می شود. این به معنی سیاه نمایی طنزپرداز نیست.

راستی، داشتم از لحظه خداحافظی می‌گفتم که آقا به زروئی گفتند: فکر می‌کردیم شما را بیشتر می‌بینیم، اما شنیده‌ایم که شما کلا از تهران رفته‌اید...

زروئی گفت: بله. متاسفانه سالهاست بی‌کارم و ماندنم در تهران توجیهی ندارد. در طول این سالها هم با لطف و حمایت آقای شجاعی زندگی می‌کنم و هزینه‌های زندگی و درمانم را ایشان با بزرگواری متقبل شده‌اند.

آقا با تعجب اظهار بی اطلاعی کردند و زروئی هم برای آنکه آقا تصور نکنند در این مدت کم کاری کرده، گفت: البته علی رغم عوارض بیماری که مانع فعالیتم می‌شود، طرحهایی در مورد طنز و ایران شناسی دارم.

آقا هم از آقای محمدی خواستند که جلسه‌ای با آقای زروئی داشته باشند و طرح‌های ایشان را دنبال کنند که چند روز بعد از آقای زروئی شنیدم در همین مورد با آقای محمدی جلسه داشتند.