مشکل بیکاری در دهه های اخیر به صورت یکی از مسائل بسیار حاد بوده ، این در حالی است که بیکاران شهری اکثراً جوان هستند و حدود دو پنجم آنها زیر بیست و پنج سال و یک پنجم دیگر زیر سی و پنج سال هستند. با این حال معضل بیکاری که در کشور وجود دارد تبدیل به یک سرطان بدخیمی شده که راه درمان را برای مسئولان اقتصادی کشور سخت کرده است.

 

محمدباقرنوبخت سخنگوی دولت درباره چگونگی محاسبه نرخ بیکاری در کشور توسط مرکز آمار گفت: محاسبه نرخ بیکاری با تورم و رشد اقتصادی تفاوت دارد؛ نرخ بیکاری نسبتی است که در صورت آن شمار افراد بیکار و در مخرج، جمعیت فعال در سن کار است. طبق اعلام سازمان بین المللی کار (ILO)، در هفته‌ای که سرشماری می شود، هر فردی که یک ساعت کار کرده باشد شاغل محسوب می شود؛ اما آیا واقعاً منطقی است این فرد را شاغل محسوب کرد؟

 

بنابراین پرواضح است که تکیه بر آمار اشتغال و بیکاری می‌تواند گول‌زننده باشد و دولت را دچار خوش‌خیالی و مثبت‌اندیشی افراطی کند.

 

برخی کارشناسان نیز معتقدند بازار کار ایران به آمارهای ملی و بین المللی نیاز دارد و در عین حال نظام اقتصادی ایران ویژگی‌های بومی و اختصاصی دارد و باید آمارهای بازار کار، مانند اشتغال و بیکاری با روش‌های بومی نیز برآورد شود تا برای همه مردم ملموس و قابل درک باشد. سازمان بین المللی کار نیز ، به کشورهای عضو توصیه کرده در کنار استفاده از شاخص های بین المللی بازار کار از شاخص‌های بومی نیز استفاده کنند که در ایران هم باید مدنظر باشد. 

 

تعریف شغل براساس زمان اشتغال (حداقل دو ساعت در یک هفته اخیر) انجام می‌شود، اما مؤلفه‌های دیگری هم وجود دارد و در ایران باید آمارگیری بازار کار بر اساس شاخص‌های ملی و بومی هم اجرا  و مورد اجماع کارشناسی هم باشد و همه مردم آن را قبول کنند. در ایران معمولا کارهای پاره وقت، موقت، پروژه‌ای و پیمانکاری را جزو کار و اشتغال نمی دانیم و فقط 8 ساعت کار در روز یا 44 ساعت در 7 روز کار محسوب می شود و اگر واقعاً نیاز باشد باید طرح آمارگیری ملی بازار کار را بر اساس شاخص‌ها و واقعیت‌های جامعه خود برآورد کنیم. همچنین در طرح‌های آمارگیری باید ویژگی‌های شغل از لحاظ درآمد، بهره وری، ساعت کار و کمک به تأمین معیشت مدنظر قرار گیرد و شغلی مورد توجه باشد که درآمد آن حداقل برای تأمین معیشت یک خانواده کافی است .

 

اگر برای معضل بیکاری چاره اندیشی نشود، این سونامی دولت را با خود خواهد برد

 

محمدباقر قالیباف شهردار تهران نیز امروز  در آیین بهره برداری پایانه مترو شهید کلاهدوز با اشاره به اینکه با بسته ها و تصمیم های کنونی، حل معضل بیکاری به نتیجه نمی رسد، افزود: نرخ بیکاری 10 تا 12 درصد اعلام می شود در حالیکه واقعیت این است که بیکاری بیش از 38 درصد است.

 

وی با بیان اینکه باید راه و نگرشی نو در نظر گرفته شود، تأکید کرد: در حال حاضر طولانی ترین دوره رکود را تجربه می کنیم.    

 

یک ساعت در هفته کار کنید تا شاغل،حساب شوید / سونامی که مسئولان با خود خواهند برد

 

آمار ضد و نقیض دولت ، سازمان آمار و کمیسیون اقتصادی مجلس
  
در  تیر ۱۳۹۴  که  نوبخت در نشست خبری خود اعلام کرد که نرخ بیکاری در سه ماهه اول سال جاری نسبت به فروردین سال قبل تغییری نداشته‌ است و بر این اساس نرخ بیکاری فصل اول سال جاری همان 10.7 درصد بهار سال قبل است. 

 

اما در اردیبهشت  1395 مرکز آمار ایران با اعلام نتایج طرح آمارگیری در فصل تابستان گزارش داده است بررسی نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیش تر نشان می دهد که 9.5 درصد از جمعیت فعال ، بیکار بوده اند.

 

معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری با اشاره به نتایج طرح آمارگیری بازار کار در فصل تابستان گفت: تک رقمی شدن نرخ بیکاری در این فصل نتیجه سرمایه گذاری های بخش دولتی و خصوصی و اشتغالزایی برای ۴۰۰ هزار نفر است.

 

در ادامه فروردین 96 رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی مجلس نرخ بیکاری را بیش از ۳۵ درصد اعلام کرد .

 

فولادگر نماینده کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه آمار رسمی نرخ بیکاری در کشور بر اساس فرمول اتحادیه جهانی کارگری 12 و نیم درصد است، افزود: نرخ بیکاری ما بر اساس اشتغال پایدار و مداوم حدود 24 تا 25 درصد است.

 

وی ادامه داد: نرخ بیکاری در قشر جوان و دانش آموختگان بیش از 30 تا 35 درصد است و این زنگ خطر بزرگی است که در جامعه به صدا درآمده است.

 

گفتنی است با رشد اقتصادی کشور در سال های اخیر و طبق محاسبات صورت گرفته تعداد بیکاران کشور در سال 1400 به 10.5 تا 11 میلیون نفر افزایش خواهد یافت که نیازمند عزمی راسخ است .