حُجربن عَدی چگونه فرزندش را قربانی امیرمومنان (ع) کرد؟

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، در منابع تاریخی حادثه و واقعه ای در ارتباط با این شخصیت برجسته ذکر شده است که نشان از عمق اعتقاد راسخ و خلل ناپذیر او و علاقه و محبتش به امامت مولای متقیان امام علی (ع) است.

نقل شده زمانی که حُجربن عَدی را برای قتل بردند از او پرسیدند آیا اول خودت را بکشیم یا فرزندت را؟ حجر به قاتل خود گفت: اگر سرِ آن داری که فرزندم را بکشی او را پیش از من گردن بزن! جلّاد فرزند را گردن زد. به حجر گفتند چرا در داغ فرزندت شتاب کردی؟ . گفت: بیم آن داشتم که چون او برق شمشیر را بر گردن من ببیند، بهراسد و دست از ولایت علی (ع) بردارد و آن‏ گاه میان من و او در اقامتگاه جاوید که خداوند صابران را به آن وعده فرموده جدایی افتد۱" .

نگاهی به زندگانی حجربن عدی

درباره زندگانی و نحوه تشرف حجر به دین مبین اسلام و ویژگی های او چنین نوشته اند که: در نوجوانی همراه برادرش « هانی بن عدی» به حضور پیامبر اسلام (ص) شرفیاب شد و به آئین اسلام گروید۲" .

گوهر شخصیت او در پرتو اسلام درخشندگی یافت و وجود او که کانون مشتعل استعدادها و شایستگی های شگرف بود، نضج و تکامل یافت و به حدی رسید که تاریخ نگاران درباره او می نویسند: « او با اینکه در زمان پیامبر از نظر سن و سال جوان بود، از یاران با فضیلت و عالیقدر آن حضرت بشمار می رفت۳" . او از دوران حیات پیامبر چیزی درک نکرد و پس از اندک زمانی که از مسلمانی او می گذشت، پیامبر از دنیا رفت، به همین جهت تاریخ، مشخصات بیشتری از کوشش ها و مجاهدت های حجر را در زمان حیات پیامبر اسلام ثبت نکرده است و در جنگ های زمان آن حضرت نیز اسم او به چشم نمی خورد، ولی در فتح شام یکی از سربازان فاتح بود و او بود که « مرج عذرا» را فتح کرد و نیز در جنگ « قادسیه» شرکت داشت.

حجر مرد هدف و عقیده و شیفته امامت

حجر مرد هدف و عقیده بود، او به مردان حق و فضیلت عشق می ورزید، او هنگام مرگ « ابوذر» در « ربذه» همراه « اشتر» بر بالین او حاضر شد، آری مردان خدا از همرزمان خود، چنین یاد می کنند! حجر، پس از رحلت پیامبر (ص) پیوسته در کنار علی بود و از یاران خاص و علاقه مندان وفادار امیرمؤمنان بشمار می رفت، لیکن علاقه او به علی (ع) و جاذبه علی در دل او، مثل سایر علاقه ها و مانند سایر جاذبه ها نبود، بلکه این پیوند و کشش، و رای همه پیوندها و کشش های عادی بود. حجر که شیفته حق و عدالت و تشنه فضیلت و مردانگی و پیرو راستین اسلام بود، همه اینها را در وجود علی می دید، و علی که در زمان خلافت کوتاه مدتش برای استقرار حکومت عادلانه اسلامی نیازمند مردان وارسته و مبارز و حق طلب بود، حجر را عنصری شایسته برای این هدف می دید، به همین دلیل حجر در اخلاص و فداکاری در راه علی به حدی رسیده بود که در میان یاران علی (ع) نمونه بود.

او در هر سه جنگی که در مدت خلافت امیرمؤمنان (ع) پیش آمد، یعنی جنگ صفین، نهروان، و جمل، در رکاب آن حضرت شمشیر می زد! او در جنگ صفین فرماندهی قبیله خود « کنده» و در جنگ نهروان فرماندهی جناح چپ سپاه علی (ع) را به عهده داشت.

حجر در راه علی و برای سرکوبی دشمنان داخلی اسلام، همه خطرها را به جان می خرید و از هیچ گونه فداکاری دریغ نمی ورزید. او پیش از شروع جنگ صفین، روزی پشتیبانی خود را از امیرمؤمنان چنین اعلام کرد: ما، زاده جنگ و فرزندان شمشیریم، می دانیم جنگ را از کجا باید شروع کرد و چگونه از آن بهره برداری نمود، ما با جنگ بزرگ شده و آن را آزموده و خوب شناخته ایم. ما، دارای یاران نیک، خویشان و عشیره فراوان، رأی آزموده، و نیروی پسندیده ای هستیم، اینک اختیار ما در دست توست، اگر به شرق یا غرب جهان بروی، در رکاب تو هستیم و هر چه دستور بدهی اطاعت می کنیم.

علی (ع) پرسید: آیا همه افراد قبیله ات همین رأی را دارند؟ عرض کرد: من جز نیکی از آنان ندیده ام، و اینک از طرف همه آنان دست وفاداری و پیروی به سوی شما دراز می کنم. امیرمؤمنان (ع) از این ابراز وفاداری خوشحال شد و درباره او دعا کرد.

منابع:

۱- المجالس السنیة ۳ / ۸۶

۲-اسدالغابه /۱/۳۸۵

۳-الاستیعاب /۱/۳۵۵

۴-طبقات ابن سعد /۶/۳۵۵

۵- شخصیت های اسلامی شیعه، آیت الله جعفر سبحانی