مطهری گفت کتابهای مرا بخوانید همه‌چیز درست می‌شود

همسر شهید مطهری هدف از مصاحبه را جویا می شود؛ به ایشان می گویم هدف، بیان خاطرات شهید مطهری است که در شکل گیری انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند. ابتدا از پذیرفتن مصاحبه سر باز می زند اما توصیه علی مطهری، مادر را راضی به مصاحبه می کند و البته دو شرط برای مصاحبه می گذارد؛ اول اینکه عکاس حضور نداشته باشد و دیگر اینکه درباره مسائل روز کشور سوال نپرسم.

شروط همسر شهید مطهری را می پذیرم و به دیدار ایشان می روم. مصاحبه در اتاق کار شهید مطهری برگزار می شود؛ اتاقی که به گفته عالیه روحانی روزگاری از اساتید دانشگاه، روحانیون، کمونیست ها و دوره ای هم از اعضای شورای انقلاب پر می شد.

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، مصاحبه که شروع شد به فضای اتاق عادت کرده بودم چون قبل از اینکه همسر شهید مطهری به اتاق بیاید، گشتی در آن زده بودم. کتاب ها، تابلوها و میز کار شهید مطهری به خوبی گویای این است که چه جلساتی در آن برگزار شده است. تنوع موضوع کتاب ها به روشنی می گوید که شهید مطهری فقط عالم دینی نبود. به گفته عالیه روحانی، کتابخانه دست نخورده باقی مانده است. کفش ها و عبای شهید مطهری هم هنوز حفظ شده است.

عالیه روحانی با وجود کسالتی که دارد با حوصله و به گرمی به سوالات پاسخ می دهد؛ هرچند زمان اجازه نداد که همه سوالات خود را بپرسم.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) ، همسر شهید مطهری در این گفت وگو، از روز شهادت همسرش سخن می گوید، به برخی ویژگیهای شخصیتی او اشاره می کند و تاکید می کند که شهید مطهری برایش زنده است. او همچنین تعریف می کند که چطور استاد شهید، پس از شهادتش بر قاتل خود تاثیر می گذارد قاتل، پشیمان می شود.

خانم عالیه روحانی به خوابی که فرزندش محمد پس از شهادت پدر دیده بود اشاره می کند و می گوید که شهید به او گفته است: « شما کتاب های مرا بخوانید، همه چیز درست می شود» .

متن گفت وگوی ایسنا با عالیه روحانی همسر شهید مرتضی مطهری به شرح زیر است:

خاطراتی از مبارزات و دوران زندان شهید مطهری بفرمایید. شهید مطهری چند دوره و به چه مدت در زندان بودند؟

مطهری چندین بار به زندان رفت. اولین بار در سال ۱۳۴۲ به مدت ۴۳ روز به زندان رفت و هفت سال هم ممنوع المنبر شد. بار دوم هنگامی بود که شبی در کانون توحید به منبر رفت. در آن شب سه هزار نفر برای شنیدن صحبت های وی تجمع کرده بودند. همین دلیل کافی بود تا بار دیگر ۲۳ روز را در زندان سپری کند.

یک شب هم در نارمک منبر رفت و اعلامیه امام را خواند. ساواک همان شب به خانه ما آمد. من در آن شب مریض بودم. ساواک که در خانه را زد من خواستم در را باز کنم اما شهید اجازه نداد. ساواکی ها قصد داشتند شهید را با خودشان ببرند. شهید گفت اجازه بدهید لباسم را بپوشم. لباس شهید پر از اسامی افراد و برنامه های ایشان بود. من خودم را به لباس شهید رساندم و دفترچه اش را از جیبش برداشتم. مطهری متوجه مساله نشده بود. در زندان که شهید مطهری لباسش را درمی آورد، با خود فکر می کند اسامی لو رفته است، اما وقتی می فهمد من دفترچه را از جیبش برداشتم، مرا بسیار دعا می کند.

ساواکی ها بعد از دستگیری شهید در فاصله یک ربع به خانه ما آمدند. من اعلامیه ها و کتاب های شهید را به یکی از همسایه داده بودم و ساواکی ها در خانه چیزی پیدا نکردند. چند دوره زندان کوتاه مدت هم داشتند.

شهید مطهری حتی با مخالفان خوش رفتاری می کرد

نحوه برخورد شهید مطهری با مخالفان و تندرو ها چگونه بود؟

هدف شهید این بود که کمونیست ها را به راه راست هدایت کند. فقط می خواست مغزهای آنها را باز کند. با همه، حتی با مخالفان خوش رفتاری می کرد. همه را با عنوان عزیزم و پسرم خطاب می کرد. او به مخالفان می گفت که بیایید با هم بحث کنیم. اگر حق با شما بود، من قبول می کنم. هیچ گاه نمی گفت حرف من درست است. با تندروها رفتار بسیار بهتری داشت. وقتی کتاب مساله حجاب را نوشت، متحجرین پدرش را درآوردند و گفتند مطهری رضاشاه دوم است و می خواهد حجاب را از بین ببرد. مطهری گفت این کتاب فقهی است. این کتاب را برای امام فرستاده بود و امام آن را تایید کرده بود.

آیا در سفرها و فعالیت های سیاسی شهید مطهری همراه ایشان بودید؟

من به سیاست وارد و تجسس گر بودم. هنگامی که جلسات شورای انقلاب به طور مخفیانه در همین اتاق برگزار می شد، من متوجه بودم که این افراد برای انقلاب کار می کنند. هنگامی که علامه طباطبایی برای مداوای بیماری خود به لندن رفتند من هم همراه شهید به لندن رفتم. شهید مطهری اصرار می کرد با ایشان به پاریس هم بروم ولی من به خاطر بچه ها به پاریس نرفتم. او حتی برای من بلیط هم گرفته بود.

نگران برگشت شهید مطهری از پاریس نبودید؟ لندن برای زندگی مناسب تر است یا تهران؟

نه نگران نبودم. من در کانادا و ژاپن هم بوده ام ولی تهران را به همه آنها ترجیح می دهم؛ هیچ جا محله آدم نمی شود.

هیچ روحانی جرات نمی کرد در « زن روز» بنویسد ولی مطهری می گفت برای اسلام می نویسم

دلیل فعالیت شهید مطهری در مجله زن روز چه بود؟

مطهری به لحاظ سیاسی بسیار فعال بود ولی مردم از این موضوع آگاهی نداشتند. مردم فکر می کردند شهید مثل علامه طباطبایی در سیاست دخالتی ندارد. من از این موضوع آگاه بودم اما نمی توانستم چیزی بگویم. کتاب نظام حقوق زن در اسلام مجموعه مقالاتی است که در جواب نوشته های فردی به اسم مهدوی که علیه اسلام در مجله زن روز قلم می زد، نوشته شد. هیچ روحانی جرات نمی کرد در مجله زن روز مطلب بنویسد ولی مطهری می گفت برای اسلام می نویسم. تیراژ زن روز بعد از مقاله های مطهری بالای ۸۰ هزار نسخه رفت.

چرا با وجود اینکه گروهک فرقان طی بیانیه ای اعلام کرده بود بزودی یک روحانی را ترور می کند، شهید مطهری حاضر نبود با خود محافظ داشته باشد؟

هنگامی که فرقان بیانیه داده بود که یک روحانی سیاسی - مذهبی را ترور می کند، شهید مطهری گفت که این بار نوبت من است. ما نمی دانستیم ایشان اینقدر دشمن دارد. نامه هایی از فرقان به ما می رسید اما فکر نمی کردیم دست به ترور بزنند. شهید قبول نمی کرد که چند جوانِ محافظ ایشان کشته شوند. چند روز قبل از آن، قرنی شهید شده بود و رادیو و تلویزیون تصاویر ترور قرنی را پخش کرد. مطهری بسیار ناراحت شد و به صداوسیما خرده گرفت که چرا این تصاویر را پخش کرده است و چرا صداوسیما به فکر خانواده شهید قرنی نبوده است؟ مطهری بسیار دل رحم بود. یازده روز بعد از قرنی، خودش شهید شد.

روز شهادت، نشاط را در چهره مطهری می دیدم

چگونه خبر شهادت شهید مطهری به شما رسید؟ از آن روز تعریف کنید.

علی که آن موقع در تبریز درس می خواند، همان روزِ شهادت شهید مطهری به خانه آمد. علی گفت دلم برای شما تنگ شده است، در حالی که بعد از ۱۳ فروردین به تبریز رفته بود. صبح شهید مطهری با علی صحبت کرد. علی به پدرش گفت که خودم هم نمی دانم چرا آمدم. شهید مطهری به علی گفت هر کتابی را در دانشگاه به تو دادند، نخوان زیرا منافقان ممکن است کتاب هایی به تو بدهند و تلاش کنند تو را عوض کنند تا از این طریق از من انتقام بگیرند. هر کتابی که به دستت می رسد، اول آن را نشان آقای مدنی و قاضی بده بعد آنها را بخوان. شهید مطهری همچنین به علی گفت" علی تو سفیر من در تبریز هستی. تو باید مردم را هدایت کنی و نباید با افراد بد همراه شوی" .

مطهری می گفت که برای شهید، قبل از شهادتش نشاط ایجاد می شود. آن نشاط را آن روز در چهره مطهری می دیدم. نزدیک ظهر روی پاهای خود بند نبود و بسیار خوشحال بود. علی لاریجانی (داماد خانواده مطهری) به من گفت چرا آقای مطهری اینقدر خوشحال است؟ من گفتم شاید به خاطر ورود امام باشد. مطهری مغرب از خانه بیرون رفت. وی به آقای حاج زرخانی بدهکار بود و همان روز، دو بسته پول به وی داد. آن شب با آقای حاج زرخانی به منزل یدالله سحابی رفت. ما راننده در اختیار داشتیم اما چون آن شب همسر راننده مریض بود، راننده را مرخص کرده بودیم.

همان شب یدالله سحابی زنگ زد و به ما خبر داد که مطهری ترور شده و به من گفت که به بیمارستان طرفه بیایید. من با علی به بیمارستان رفتم. ابتدا به ما گفتند که چیزی نشده است و تیر به دست شهید خورده است، اما سپس دو خانم آمدند و گفتند مطهری کشته شده است. من گفتم خدا را شکر. مطهری کشته نشد بلکه شهید شد. الحمدالله که خدا شهادت را در خانواده ما قرار داد. ایشان آرزوی شهادت داشتند.

در بیمارستان، علی سویچ ماشین را گم کرد. ما ابتدا به خانه یدالله سحابی رفتیم اما آنجا نماندیم. در این بین فرقان بیانیه داده بود که اعدام انقلابی انجام داده است. آنها در بیانیه گفته بودند که مطهری آمریکایی و دست راست امام خمینی بوده است. در راه منزل یک ماشین گرفتیم که دو نفر در آن سوار بودند. به آنها گفتیم پولی نداریم، شما ما را به منزل برسانید آنجا پول را به شما می دهیم. آنها قبول کردند. ما نمی دانستیم آیا آنها منافق هستند یا حزب اللهی. در راه، نیروهای بسیجی به هم خبر دادند که مطهری شهید شده است. این دو نفر بسیار تاسف خوردند. از آنجا فهمیدیم که این دو نفر حزب اللهی هستند اما ما چیزی نگفتیم. هنگامی که به خانه رسیدیم افراد زیادی اطراف خانه تجمع کرده بودند. آنجا بود که فهمیدند ما خانواده مطهری هستیم.

قاتل شهید مطهری گریه کرد و گفت مرا آتش بزنید

آیا با قاتل شهید مطهری ملاقاتی داشتید؟ هدف از ترور شهید مطهری چه بود؟

یک روز آیت الله گیلانی با من تماس گرفت و گفت به زندان اوین برویم. محمد شب قبل خواب دیده بود که شهید در اتاق خود در کنار شاگردان و کتاب هایش نشسته است. شهید به محمد می گوید من برای این کتاب ها بسیار زحمت کشیده ام و شما سال ها بعد مرا می شناسید. فقط شما کتاب های مرا بخوانید همه چیز درست می شود. شهید می گوید من می دانم چه کسانی مرا ترور کردند. شهید به محمد گفته ضارب من کسی است که لباس سبز به تن دارد. ما در زندان اوین در اتاقی نشسته بودیم که دور تا دور آن از عکس های شهادت شهید پر بود. آقای ناطق نوری و گیلانی همراه با فردی که لباس سبزی به تن داشت آمدند. در این لحظه محمد به گریه افتاد و گفت این فرد پدر مرا ترور کرده است. مسئولان از آن فرد پرسیدند لباس را از کجا آوردی؟ آن فرد گفت دیشب مادرم برایم این لباس را آورده است. ضارب یکباره گریه کرد و گفت" من را آتش بزنید، من کتاب عدل الهی شهید را در زندان خوانده ام و فهمیدم اشتباه کرده ام" .

او قاتل مفتح و عراقی هم بود ولی پشیمان شده بود. او گفت چهار ماه پشت در منزل شهید مطهری منتظر بودم ولی دلم نمی آمد او را بکشم و برمی گشتم اما هرگاه من را سرمست می کردند که او را بکشم.

توصیه همسر شهید مطهری به همسران شهدای هسته ای

آیا با خانواده شهدای انقلاب در ارتباط هستید؟ توصیه شما به همسران شهدای هسته ای چیست؟

با خانواده شهید رجایی ارتباط ندارم اما با خانواده های شهید بهشتی، طالقانی، باهنر و محلاتی در ارتباط هستم.

دلم برای خانواده شهدای هسته ای می سوزد. همسران شهدای هسته ای را به صبر، گذشت و یاد خدا بودن توصیه می کنم. آنها باید افتخار کنند که همسرشان در راه دین کشته شده است. همسران شهدای هسته ای فرزندان خود را خوب تربیت کنند و بدانند که به اجرشان می رسند.

خانمی که هم کار می کند و هم بچه داری می کند، بسیار خوب است

جایگاه زنان را در جامعه امروز ایران چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا مطالباتی که زنان را به صف انقلابون کشاند برآورده شده است؟

بهترین مقامی که زن می تواند کسب کند، فرزندداری است. علم بسیار خوب است و از آن استقبال می کنم. یک خانم، دبیر ریاضیات خوبی هم می تواند باشد اما گاهی برخی خانم ها بیخودی در کوچه ها راه می روند. زندگی شان خوب نمی چرخد و بچه هایشان خوب تربیت نمی شوند. خانمی که هم کار می کند و هم بچه داری می کند، بسیار خوب است. دختران خودم تحصیلکرده هستند و یکی از آنها در دانشگاه الزهراء تدریس می کند اما به تربیت بچه ها هم به خوبی می رسند. مادری که فرزندش را رها می کند و نمی تواند بچه داری کند، فایده ای ندارد؛ در اینصورت اگر خانم در خانه بنشیند و قناعت کند بسیار موفق تر است نسبت به خانمی که در خیابان می چرخد.

مطهری برای من زنده است

کمی از خصوصیات اخلاقی شهید مطهری بگویید.

شهید مطهری از ۱۱ سالگی تا ۵۷ سالگی که به شهادت رسید، دائما وضو داشت. مادرش گفته بود که شهید مطهری از ۱۱ سالگی حتی در سرما و برف وضو می گرفت. شهید مطهری به مادرش گفته بود که همیشه دوست دارم با وضو باشم زیرا کسی که با وضو باشد قلبش نورانی می شود و در حال عبادت خدا قرار می گیرد. به یاد ندارم یک حبه قند و یک لیوان آب بدون وضو خورده باشد. یک کلام حرف بی ربط از ایشان نشنیدم. غیبت نمی کرد. به من می گفت هر طور دلت می خواهد لباس بپوش و من هم چادر را انتخاب کردم. هیچ وقت مردی مثل مطهری ندیدم. هیچ وقت در خانه به ما امر نمی کرد. بچه ها را بسیار خوب تربیت کرد. بعد از شهادتش برای تربیت بچه ها زحمتی نکشیدم. خدا را شکر می کنم که مطهری برای من زنده است. او برای من پدر و معلم بود و مرا آموزش داد. شهید در اوایل دوران زندگی مشترکمان به من گفت که اگر توفیق نوشتن پیدا کردم یا خداوند به من فرزندانی عطا کرد، این دعا را بگو که اثرات یا ثمرات من طوری نباشد که از خدا بخواهم که به دنیا بیایم و بچه هایم را تربیت کنم یا کتاب هایم را تصحیح کنم.

علی (مطهری) حرف حق را می گوید، حتی اگر کسی بدش بیاید

توصیه نمی کنم علی برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود

علی مطهری چقدر به پدرش شبیه است؟ آیا شما به او توصیه می کنید که نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود؟

علی به لحاظ شکلی و رفتاری به شهید مطهری بسیار شبیه است. علی حرف حق را می گوید، حتی اگر کسی بدش بیاید. او خیلی مهربان و خوش اخلاق است. توصیه نمی کنم که علی برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود. علی استاد دانشگاه است و باید درس بدهد. همان نمایندگی مجلس برایش کافی است.