نگاهی به فیلم‌های اول بخش سودای سیمرغ

 جشنواره سی و پنجم فیلم فجر  را می توان جشنواره  جوان‌ها و فیلمسازان نسل جدید در دهه اخیر سینمای ایران نامید با حساسیت هیئت انتخاب  به نظر می‌رسد فیلم‌های خوب و رو به جلو و حساب شده‌ای را شاهد خواهیم بود.  با ترکیبی که هیات انتخاب برای سودای سیمرغ در نظر گرفته است 9 فیلمساز اول در ترکیب فیلمسازان جوان و فیلمسازان نسل اول و نسل قبل از انقلاب جای گرفتند و این نکته ما را به ظهور و تولد فیلمسازان درجه یکی که آینده سینمای ایران را تضمین می کند نوید می دهد.

اگر نگاهی به سالهای اخیر و دهه 90 بیاندازیم خواهیم دید با توجه به شرایط سینمای ایران هرسال،دراکثر سالهای دهه اخیر وزنه فیلمسازان اول بسیار سنگین است (به جز تعداد معدودی از فیلمسازان)و از سوی دیگر بعضی سینماگران حرفه‌ای آنطور که باید و شاید خوب ندرخشیدند . شاید همین شکل گیری موازنه جدید بود که باعث ایجاد یک سوال اساسی شد: وقتی فیلمسازان اول با انگیزه و تبحر بیشتری به سراغ فیلمسازی آمده‌اند چرا نباید با فیلمسازان حرفه‌ای رقابت درست و یکسانی داشته باشند؟

شاید در ذهن مخاطب جشنواره‌های جهانی و بخش بندی در آن جشنواره ها مورد توجه قرار گیرد اما نکته حایز اهمیت این است که جشنواره های خارجی از تمام دنیا فیلم می ‌پذیرند و مجبور به بخش بندی هستند اما در جشنواره فیلم فجر که جشنواره‌ای ملی است این نوع نگاه و بخش بندی‌ها تنها به ضرر فیلمسازان اول است .

سال گذشته  دو فیلمی که خیلی‌ها از دیدنش به وجد آمدند و در اغلب مراسم و جشنواره‌های داخلی مورد تایید قرار گرفت فیلم سینمایی «ابدو یک روز» ساخته سعید روستایی و «ایستاده در غبار» ساخته محمد حسین مهدویان بود. فیلمسازانی که برای اولین بار در سینمای بلند داستانی فعالیت می کردند  توانستند نظر کارشناسان و علاقمندان به سینما را به خود جلب کنند. جالب اینکه همه معتقدند مخاطب جشنواره‌ها با مخاطب سینمارو متفاوت است اما مخاطب سینما ها هم فیلم‌ها را پسندیدند و هر دو فیلم در اکران با موفقیت در گیشه مواجه شد.

شرایط جامعه و رسانه با حضور موثر و چشمگیر فیلمسازان اول به سمتی رفته است که اهالی رسانه و مخاطب جشنواره به دنبال فیلمسازان و آثار اول تمایل دارد و کمتر پیگیر فیلم‌های کارگردانان مطرح هستند. این مهم را می‌توان از تعداد سانس‌های فوق‌العاده فیلم‌های فیلمسازان مطرح سینمای ایران در ایام جشنواره و فیلم‌های فیلمسازان اول دنبال و مشاهده کرد.

یکی از موارد قابل تامل  اخیر این است که فیلم «ایتالیا ایتالیا»  ساخته کاوه صباغ زاده در میان آثار راه یافته به چشم می ‌خورد اما فیلم «خانه کاغذی» ساخته مهدی صباغ‌زاده در میان آثار بخش مسابقه سودای سیمرغ وجود ندارد. این می‌تواند علامتی باشد برای اثبات اینکه فیلمسازان اول بدون هیچ رابطه و تنها براساس توانمندی خود در ساخت اثر مورد توجه هیات انتخاب و داوری قرار می گیرند و این برای مخاطب سینما و اهالی رسانه بسیار جذاب است. 

فیلم‌های «ویلایی‌ها» (منیر قیدی)، «مادری» (رقیه توکلی)، «ایتالیا ایتالیا» (کاوه صباغ زاده)، «انزوا » (مرتضی علی عباس میرزایی)، آذر (محمد حمزه‌ای)، «تابستان داغ» (ابراهیم ایرج زاد)، بیست و روز بعد (محمدرضا خردمندان)، پشت دروازه بهشت (علی نوری اسکویی)، چراغ های ناتمام(مصطفی سلطانی) فیلم‌های کارگردانانی هستند که برای اولین بار در جشنواره فیلم فجر حاضر می‌شوند و قواعد آن را پذیرفته‌اند. در میان فیلم‌هایی که در بخش چشم انداز قرار است به نمایش درآیند نیز به نظر می ‌رسد چند اثر از فیلمسازان اول حضور خواهد داشت. 

فیلمسازان اول بیش از یک سوم آثار بخش مسابقه را به خود اختصاص دادند و این آثار می‌توانند با دیگر آثار به درستی رقابت کنند و سهم خود را از جشنواره فیلم فجر دریافت کنند.