علت شکست طرح کارت خرید کالای ایرانی از کجا آب می خورد؟

کارت اعتباری خرید کالای با دوام ایرانی که سال گذشته با دستور حسن روحانی رئیس جمهور مطرح شد و قرار بود با ورود خود نه تنها رونق را به بازار برگرداند بلکه بخشی از مشکلات نقدینگی تولیدکنندگان داخلی را نیز برطرف کند، امروز با گذشت بیش از یکسال بنابر اعلام رسمی وزیر صنعت و رئیس کل بانک مرکزی به شکست منجر شده و الان در کش و قوس دستگاه‌های اقتصادی کشور برای نشان داده مقصر اصلی قرار گرفته است.

در  طرح کارت اعتباری خرید کالای با دوام ایرانی که مهرماه 94 رونمایی شده بود بانک مرکزی بودجه 4 هزار و200 میلیارد تومانی را پیش بینی کرده بود و براساس طرح اولیه 3 گروه بازنشستگان، فرهنگیان و مشمولان تأمین اجتماعی مشمول دریافت این کارت شدند اما عدم رغبت مردم به خرید این کارتها باعث شد تا دولت خود نیز بر ناموفق بودن این طرح تأکید داشته و به فکر اصلاحاتی برای موفق اجرا شدن این طرح بیفتد.

مسؤلان وزارت صنعت و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هم ضمن اعتراف به این موضوع تأکید کردند که باید دلایل شکست این طرح مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد.در نهایت بعد از جلسات بسیار قرار شد تا سقف حقوق مشمولان که قبلاً در این طرح یک میلیون و 500هزار تومان بود برداشته شود تا مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی به همراه کارکنان آموزش‌وپرورش بدون محدودیت حقوق اقدام به تهیه این کارت‌ها برای خرید کالاهای مورد نیاز خود کنند.

همچنین قرار بر این شد تا این طرح تا پایان خردادماه امسال ادامه داشته باشد و اگر مشمولان طرح کارت اعتباری خرید کالا نتوانستند بودجه بانک مرکزی را برای این طرح جذب کنند، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به همراه وزارت صنعت، سازمان‌های دیگر را نیز به این طرح اضافه کنند. البته اجماع نظرات برای ساماندهی طرح کارت اعتباری خرید کالا زمانی گرفته شد که فقط 15 روز تا اتمام مهلت اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالای با دوام ایرانی زمان بود.

در حال حاضر چند ماه از پایان مهلت اجرای این طرح می‌گذرد و نا موفق بودن آن باعث شده تا هر یک از دستگاه‌های متولی دیگری را مقصر شکست طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی معرفی کرده و انگشت اتهام را از روی خود بردارد.

بر همین اساس نعمت زاده به عنوان سکان دار وزارت صنعت هفته گذشته در جدیدترین اظهارات خود اعلام کرده که "شکست طرح کارت خرید کالای ایرانی به‌دلیل تأمین‌نشدن منابع مالی آن از سوی بانک مرکزی بوده است".

بنا به گفته نعمت زاده، سود پیش‌بینی شده برای این کارتها 12 درصد و نرخ سود بانکی 21 تا 22 درصد بود که با توجه به محدودیتهای مالی و تأمین نشدن مابه التفاوت آن از سوی بانک مرکزی، این طرح با موفقیت اجرا نشد. البته وزیر صنعت اعتراف کرده که صبر چندماهه تولید کنندگان برای اجرای این طرح و فروش کالاهای تولید شده که با عدم موفقیت مواجه شد گله‌مندی تولید کنندگان داخلی را هم به‌همراه داشته است.

بعد از گذشت چند روز از صحبت‌های وزیر صنعت، سیف رئیس‌کل بانک مرکزی علت شکست طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی را عدم استقبال مردم از ترکیب کالاهای انتخاب شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت می داند و معتقد است "در هیچ جای دنیا بانک‌های مرکزی موظف به تامین منابع برای خرید کالاهای کم کیفیت انبار شده نیستند. این خود مردم هستند که علاقه به خرید این دسته از کالا‌ها ندارند و نباید خسارت آن به گردن نظام بانکی بیفتد. البته در این خصوص همکاران محترم نظام بانکی تلاش‌های گسترده‌ای را به انجام رسانده و همواره پشتیبان طرح‌های خروج از رکود بوده و هستند".

سیف در صحبت‌های خود علاوه بر اینکه وزارت صنعت را عامل شکست کارت اعتباری خرید کالای ایرانی معرفی می‌کند می گوید مردم علاقه ای به خرید کالاهای اعلامی وزارت صنعت نداشتند. به نظر می‌رسد در نهایت مردم مقصر اصلی شکست کارت اعتباری خرید کالا باشند و مسؤلین در این رابطه هیچ کوتاهی نکرده باشند!