دلایل لزوم تغییر تقویم نظام آموزشی مدارس

علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش در خصوص «تغییر تقویم نظام آموزشی»، اظهار داشت: این موضوع از دو زاویه قابل طرح است زیرا تصویب آن با موضوع آلودگی هوا همزمان شد.

وی ادامه داد: این موضوع اقدامی است تا حداقل دانش‌آموزان در ایامی که اوج آلودگی هوا در کلان‌شهرهاست، در مدارس یا فضای باز حضور پیدا نکنند و سلامت‌شان حفظ شود. 

زرافشان افزود: البته این موضوع قابل اعتناست زیرزا عده‌ای مطرح کرده‌اند، چرا مدارس در این شرایط باید تعطیل شوند و چرا جلوی آلودگی هوا گرفته نمی‌شود؟

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش با بیان اینکه سابقه آلودگی هوا به یک یا 2 سال گذشته برنمی‌گردد، تصریح کرد: بحث آلودگی هوا و شرایط خاص جغرافیایی تهران باعث می‌شود هر ساله در همین ایام شاهد وارونگی و آلودگی هوا باشیم و آسیب‌هایی که کودکان و افراد آسیب‌پذیر از آن می‌بینند. 

وی یادآور شد: به نظرم می‌توان راه‌حل‌های کوتاه مدتی را انتخاب کرد تا جان فرزندان‌مان از آسیب احتمالی حفظ کنیم.

زرافشان اضافه کرد: به نظرم نگاه دوم که نگاه کارشناسی از نظر مسائل تعلیم و تربیت است،‌ جایگاهی است که باید آموزش و پرورش از این نظر نیز به این موضوع نگاه کند.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش متذکر شد: البته این منظر نیز از نظر جایگاه آموزش و پرورش، منظر مهم‌تری است و این است که اصولاً تعطیلات بلندمدت تابستانی در فرایند یادگیری تأثیر بیشتری دارند یا تعطیلات در طول سال تحصیلی؟

زرافشان گفت: در شرایط فعلی برمبنای تقویم آموزشی که به شکل سنتی از گذشته‌های خیلی دور همراه آموزش و پرورش بوده است، ما 9 ماه سال تحصیلی داریم که از اول مهر آغاز می‌شود و تا پایان خرداد ادامه پیدا می‌کند.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش تصریح کرد: 3 ماه تعطیلات تابستانی است؛ این 3 ماه تعطیلی معمولاً فاصله طولانی بین یادگیری را ایجاد می‌کند که معمولاً فاصله طولانی باعث شده است تا دانش‌آموزان با صرف زمان برخی از نکاتی که در طول سال تحصیلی یاد گرفته‌اند را یادآوری آن کنند.

زرافشان عنوان کرد: اگر ملاحظه کنیم، تغییر در تقویم آموزشی از گذشته خیلی دور در آموزش و پرورش و در بین کارشناسان و قوانین وجود داشته است.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش با اشاره به قانون شوراهای آموزش و پرورش که سال 72 به تصویب رسیده است،‌ گفت: یکی از وظایف شوراهای آموزش و پرورش که با حضور مسئولان ارشد استانی تشکیل می‌شود، تغییر در تقویم آموزشی مناطق و شهرستان‌ها متناسب با شرایط اقلیمی و جغرافیایی استانی است و این مصوبه از سال 72 تاکنون به آن توجهی نشده است.

وی با تأکید بر اینکه این موضوع مورد توجه قرار گرفته است، افزود: در فرآیند تولید سند تحول نیز به  زیر نظام برنامه درسی و مطالعات نظری آن توجه شده و یکی از بحث‌‌هایی که مطرح بود، بحث زمان آموزشی بود.

زرافشان با بیان اینکه بین زمان آموزشی، برنامه درسی و یادگیری ارتباط تنگاتنگی وجود دارد،گفت: به این جهت در آن زیرنظام به بحث تعطیلات و تأثیر آن در یادگیری توجه شد و در آنجا نیز مطالعات نظری سند تأکیدش به توزیع تعطیلات در طول سال بود،‌ مستقل از آنکه هوا آلوده باشد یا نباشد. 

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش با اشاره به جزئیات تعطیلات مدارس در سند تحول، تأکید کرد: اینکه تعطیلات متناسب با شرایط اقلیمی باشد، در زمان تعطیلات توزیع شود و تعطیلات بلندمدت 3 تا 4 ماه اصلاً نداشته باشیم و در نهایت بلندترین تعطیلات ما 6 تا 8 هفته باشد و بقیه تعطیلات در طول سال توزیع شود.

زرافشان یادآور شد: الان ایراداتی مطرح می‌شود؛ برای نمونه در بخش کشاورزی شروع سال تحصیلی با تأخیر انجام می‌شود؛چرا که دانش‌آموزان در مناطق روستایی برای کمک به اقتصاد خانواده در تابستان کار می‌کنند.

وی اضافه کرد: در مناطق گرمسیری باید مدارس را زود تعطیل کنیم؛ در حالی که از فصل خوب سال که دانش‌آموزان می‌توانند به مدرسه بیایند، می‌توانیم بیشتر استفاده کنیم.

وی تصریح کرد: در همان مطالعات نظری سند نیز بحث توزیع تعطیلات در طول سال تحصیلی مورد توجه قرار گرفته بود؛ با توجه به شرایط اقلیمی، 4 الگو برای تعطیلات در سراسر کشور مطابق با اقلیم سرد و گرم کشور پیش‌بینی شده بود.

زرافشان افزود: در متن مصوب سند نیز دو راهکارها به زمان آموزش اختصاص پیدا کرده است که یکی از آنها مربوط به تنظیم زمان آموزش هفتگی و دیگری مربوط به تغییر سال تحصیلی است.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش تأکید کرد: وزارت آموزش و پرورش مکلف شده است متناسب با شرایط اقلیمی یک جدول تقویم آموزشی منعطف برای کشور در نظر بگیرد.

وی گفت: الان به لحاظ مبانی قانونی از منظر قانون شوراها و اینکه از منظر سند تحول، آموزش و پرورش مکلف است این کار را انجام دهد و این مصوبه دولت نیز قدم جدیدی است تا به سمت عملیاتی کردن آن برویم.

زرافشان اظهار داشت: البته هر تغییری و طرح جدیدی وضع موجود را مورد چالش قرار می‌دهد؛ یا باید به سمت تغییر برویم یا باید چالش‌هایی که تغییر ایجاد می‌کند را بپذیریم؛ برای نمونه، مطرح می‌شود وقتی تعطیلات زمستانی است، خانواده‌ها چه کار کنند؟

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: اولاً تعطیلات زمستانی یک فرصتی است برای اینکه دانش‌آموزان با اقلیم گرم کشور آشنا شوند؛حال الان پیک سفرهای خانواده‌های ما کدام قسمت است؟

وی عنوان کرد: در تابستان عمدتاً نیمه شمالی کشور هدف مسافرت‌هاست، در حالی که در ایام سرد سال می‌تواند نیمه جنوبی کشور انتخاب شود و این از منظر یاددهی -یادگیری و شناخت اقلیم مختلف کشور و حتی انسجام فرهنگی، مفید واقع شود. 

زرافشان اضافه کرد:برخی نیز اعلام می‌کنند در زمان زمستان اولیا سرکار هستند و فرزندانشان نیز سه ماه در تابستان تعطیل بوده و در منزل هستند و تغییر خاصی اتفاق نمی‌افتد.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش بیان داشت: به نظر می‌رسد با توجه به حساسیت‌های موجود و تعطیلات ملی و مذهبی که در کشور داریم، باید تقویم آموزشی منعطف بوده تا پاسخگوی این مناسبت‌ها باشد. 

وی یادآور شد:کشورهای دیگری که این کار را انجام داده‌اند، در دلیل تغییر و توزیع زمان تعطیلات‌شان به مطالعاتی که انجام شده است، استناد کرده‌اند و آن مطالعات نشان داده تعطیلات بلندمدت موجب کاهش و افت یادگیری دانش‌آموزان می‌شود.

زرافشان خاطرنشان کرد: به هر جهت کشورهایی که مانند ما اسلامی هستند و تقویم مذهبی دارند، آنها نیز در هر سال تحصیلی تقویم جدیدی می‌دهند که این تقویم جدید برای ملاحظه کردن تعطیلات است.

معاون آموزش متوسطه وزیر ‌آموزش و پرورش افزود: با ملاحظه همه این نکات، اگر تغییری در تقویم آموزشی کشور اتفاق بیفتد، به نظر می‌آید به ارتقای کیفیت یادگیری دانش‌آموزان کمک کند.