معاون پیشین سیا یک هفته قبل از ترور سفیر روسیه، پوتین را تهدید کرده بود

شش روز پیش از ترور سفیر روسیه، آندری کارلوف، در آنکارا، یک معاون پیشین سیا به نام «مایکل مورل»(که در دو نوبت ریاست موقت سیا را هم به عهده داشت) از دولت آمریکا خواست که به دخالت ادعایی روسیه در انتخابات امریکا واکنشی تلافی جویانه نشان دهد، واکنشی که هم «آشکار» و هم «برای پوتین دردناک» باشد. باید توجه داشت که کل روایت دولت امریکا از دخالت مسکو در روند انتخابات در آمریکا، چیزی جز یک اتهام ساختگی نبود، چرا که تاکنون هیچ مدرک متقنی در این زمینه به افکار عمومی ارایه نشده است.

این اتهام در واقع آخرین تلاش واشینگتن جهت «اهریمن سازی» از مسکو بوده است.

 

به واقع این ادعا به واسطه شکست آمریکا و همپیمانان آن در سوریه از محور مسکو-دمشق-تهران مطرح شد. در حقیقت، مورل از این رو طرفدار انتقام گیری از روسیه است که کرملین جسارت کرده و در غرب آسیا مقابل واشینگتن ایستاده و برنامه های آن را برای غرب آسیا بر هم زده است، و ادعای دخالت روسیه در انتخابات آمریکا صرفا یک دستاویز است. این معاون پیشین سیا که در 13 دسامبر با پایگاه اینترنتی اندیشکده محافظه کار «شورای آتلانتیک» مصاحبه کرد، گفت:

" برای این که پاسخ آمریکا(به روسیه) عملا منجر به بازدارندگی شود، دو چیز باید رعایت شود: یک، این پاسخ باید «آشکار» باشد، باید دیده شود؛ دو، باید برای پوتین دردناک باشد. این مسوولیت برای پاسخ دادن به ان چه که روسیه در این جا انجام داده، به گردن دولت اوباماست، چرا که تحت نظارت آن ها این اتفاق افتاد. من کمی نگرانم که این واکنش در گیر و دار انتقال(بین دو دولت فعلی و آتی) بماند، درست مانند واکنش آمریکا به انفجار تروریستی ناو یو اس اس کول(12 اکتبر 2000) که در گیر و دار انتقال دولت ازکلینتون به بوش ماند."

 

شاید نظرات مورل و ترور سفیر روسیه ربطی به هم نداشته باشند و شلیک به کارلوف واقعا به نفع شورشیان سوریه و انتقام از کارزار نظامی روسیه در این کشور، بدون اطلاع سیا، انجام گرفته باشد. ولی با این وجود، این احتمال هم هست که این دو مساله به هم مربوط باشند و سیا در هماهنگی با سایر آژانس های اطلاعاتی در این ترور دخیل بوده اند. فرانتس کلینتسوویچ، معاون اول کمیته دفاع و امنیت شورای فدراسیون روسیه، این گمانه را مطرح کرد که غرب از طریق عوامل "سرویس های مخفی ناتو" در ترور سفیر کارلوف دخیل بوده است.

 

اظهارات مورل قطعا نوعی از مباحثات مطرح در حلقه های داخلی اندیشکده های غربی را آشکار می کند. به قطع می توان گفت که این ترور هم «آشکار» و هم «برای پوتین دردناک» بود، چرا که در یک رویداد کاملا عمومی، جلوی چشم دوربین ها و ده ها خبرنگار اتفاق افتاد و خود آندری کارلوف فقید هم روابط شخصی نزدیک با رییس جمهور روسیه داشت. ولادیمیر پوتین در بیانیه خود در واکنش به ترور کارلوف نوشت:

" سفیر کارلوف یک انسان خوش قلب بود. من او را شخصا می شناختم، پس این را صرفا از روی شنیده ها نمی گویم. پاییز گذشته، در جریان دیدارم از ترکیه، سفیر کارلوف در تمام مدت با من بود. این قتل یک فتنه انگیزی آشکار جهت تضعیف روند بهبود و عادی سازی روابط روسیه-ترکیه، همین طور تخریب روند صلحِ مورد حمایت روسیه، ترکیه، ایران و سایر کشورهای خواهان حل مناقشه در سوریه، بود."

رجب طیب اردوغان نیز این ترور را یک «فتنه انگیزی» دانست و آن را "حمله ای با پرچم دروغین" خواند.

از زمان عذرخواهی اردوغان از پوتین بابت سرنگونی جت جنگنده روسی در نوامبر 2015، مسکو و آنکارا تلاش کرده اند که روابط خود را احیاء کنند. گرچه این مسیر همیشه هموار نبوده است، با این حال، اکنون روابط روسیه و ترکیه نسبت به نوامبر گذشته به نحو محسوسی بهتر شده است. توافق میان آنکارا و مسکو بر سر پروژه خط لوله ترکیه -که گاز روسیه را از طریق دریای سیا به ترکیه می رساند و احتمالا تا جنوب شرقی اروپا امتداد می یابد- یک نشانه از این بهبود در روابط است. اگر مسکو، آنکارا و تهران به ساز و کاری مشترک برای سوریه برسند، با توجه به نقش مخربی که تاکنون ترکیه در پشتیبانی و تجهیز شورشیان مسلح در سوریه داشته و توقف این روند، بحران سوریه به پایان خود بسیار نزدیک تر خواهد شد.

این یک انگیزه روشن برای جناح هایی در سیا و سایر آژانس های اطلاعاتی غربی است که بخواهند این روند نزدیکی میان مسکو و آنکارا را تخریب کنند و سر راه یک ائتلاف احتمالی میان مسکو، تهران و آنکارا سنگ اندازی کنند. به علاوه، این ترور می تواند پیامی از سوی این آژانس ها به پوتین باشد که چهره های نزدیک به او را می توان به این راحتی ترور کرد. نباید فراموش کنیم که مثلا در ماه سپتامبر، راننده شخصی مورد وثوق پوتین در یک تصادف جاده ای غیرعادی کشته شد.