نبرد بزرگ موصل 26 مهر در حالی به دستور نخست وزیر عراق کلید خورد که اکنون با توجه به مجموعه عوامل جغرافیایی و امنیتی و نیز سیاسی موثر در این عملیات از جمله اهمیت موصل در عراق و مشارکت نیروهای مختلف در عملیات آزادسازی آن یک سوال اصلی را مطرح می‌کند: موصل پس از داعش چه سرنوشتی خواهد داشت؟

 

تنوع قومیتی و مذهبی موصل

 

موصل مرکز استان نینوا و یکی از بزرگترین شهرهای عراق است که در سال 2014 به اشغال تروریست‌های داعش در آمد. این شهر بافت جمعیتی متنوعی شامل عرب‌های سنی، کُردها، مسیحیان و ترکمن ها دارد.

 

همین تنوع جمعیتی دستاویزی بود تا برخی طرف‌های منطقه‌ای از جمله عربستان و ترکیه نسبت به مشارکت نیروهای بسیج مردمی معروف به الحشد الشعبی در عملیات آزادسازی موصل هشدار دهند.

 

اما آنچه اکنون به عنوان سوال اصلی این بحث مطرح می‌شود این است که سرنوشت موصل پس از آزادسازی از اشغال داعش چه خواهد شد؟

 

وسوسه‌های اقلیم کردستان در موصل

 

از سوی دیگر کُردها پس از عرب‌ها، بیشترین جمعیت موصل را تشکیل می‌دهند و علاوه بر این با توجه به نزدیک بودن موصل به اقلیم کردستان عراق چه بسا حضور کُردهای ایزدی در این شهر موجب شود مسئولان کردستان عراق نیز برای ملحق کردن بخشی از موصل به اقلیم وسوسه شوند.

 

این در سطح بازیگران داخلی و احتمالاتی است که با توجه به بافت جمعیتی موصل می‌توان در آن نظر گرفت اما حساسیت نبرد موصل و سرنوشت این شهر پس از رهایی از داعش به اینجا ختم نمی شود بلکه نیروهای فرامنطقه‌ای نیز می توانند آینده این شهر را در معرض بی ثباتی خطر قرار دهد.

 

زیاده خواهی‌های ترکیه

 

شاهد این احتمال استقرار نیروهای ترک در بعشیقه و اختلافات شدید ترکیه و عراق است که اندکی پیش از نبرد موصل کاملا علنی شد آن هم در شرایطی که ترکیه بر مشارکت در نبرد موصل تاکید کرد.

 

به عبارت بهتر سران ترک با مطرح کردن ادعاهای قدیمی در مورد موصل تلاش کردند حضور خود در شمال عراق را توجیه کنند و به این ترتیب بتوانند در آینده تحولات این منطقه جای پایی برای خود فراهم کنند و چه بسا سودای ملحق کردن موصل به خاک ترکیه را در سر داشته باشند.

 

اینجاست که باید پرسید آیا موصل به حلب دوم تبدیل می شود و آوارگی گریبان گیر اهالی آن خواهد شد؟

 

این چالش‌ها از جمله مهم ترین مسائل مربوط به موصل پس از رهایی از داعش است تا جایی که برخی از کارشناسان و نیز روزنامه های عرب نیز  در مورد آن هشدار داده‌اند.