نگاهی به غربت سینمای دفاع مقدس

شکی نیست که سینما یکی از موثرترین ابزارهای انتقال ارزش‌های هشت سال دفاع مقدس است که امروز به واسطه کم‌کاری‌هایی که در این حوزه شده، حال خوشی ندارد و حتی می‌توان گفت که بعد از دهه‌های 60 و 70 این گونه سینمایی بسختی نفس می‌کشد. البته وقتی از خوب نبودن حال سینمای دفاع مقدس سخن می‌گوییم، منظورمان این نیست که در سال‌های اخیر هیچ کار خوبی در این حوزه تولید نمی‌شود؛ چون در نهایت هر سال چند فیلم خوب مثل «ایستاده در غبار»، «شیار 143» و... ساخته می‌شوند که با کیفیت بالایشان نه‌تنها نظر مردم که نظر منتقدان را هم به خود جلب می‌کنند، اما با این چند کار نمی‌توان توقع داشت که این‌گونه سینمایی رونق گذشته را بیابد.

سینمای دفاع مقدس نیازمند نگاهی تازه

نرگس آبیار که با فیلم «شیار 143» در حوزه دفاع مقدس توانست نظر بسیاری از مردم، سینماگران و منتقدان را به خود جلب کند، درباره کمرنگ شدن این سینما در سال‌های اخیر  گفت: به نظرم حتی اگر صد سال هم از زمان وقوع جنگ بگذرد، ما به عنوان فیلمساز موظف هستیم به آن بپردازیم، چون بخش مهمی از تاریخ کشورمان و یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های صدساله اخیر دنیاست که حتی از جنگ جهانی اول و دوم (که هر کدامشان چهار سال بوده) هم بیشتر به درازا کشیده. ما در واقع قربانی جنگ هشت ساله‌مان هستیم و جوانان بسیاری را در این راه از دست دادیم.

او ادامه داد: در هر جنگی اتفاقات زیادی رخ می‌دهد که تم داستانی و اخلاقی دارد و دستمایه خوبی است برای فیلمسازان. اتفاقا اکنون در کشور ما دغدغه و بودجه کافی برای ساخت آثاری در این حوزه وجود دارد، اما مساله اینجاست که چه کسی می‌خواهد روی این حوزه کار کند. قطعا کار در این حوزه کسی را می‌خواهد که به آن اشراف کافی داشته یا آن را حس کرده باشد. متاسفانه در سال‌های گذشته بعضا دیده شده که این بودجه‌ها به کسانی تعلق گرفته که صلاحیت چندانی برای ساخت این آثار ندارند. بنابراین در کنار آثار برجسته‌ای که در این حوزه داشتیم، شاهد آثار نازلی بودیم که نتوانستند آن طور که باید حق مطلب را ادا کنند و درنهایت منجر به فاصله گرفتن مردم از این سینما شدند، اما در دو ـ سه سال گذشته به مراتب وضعیت بهتر شد و آثار ساخته شده باورپذیرتر از کار درآمد. به نظرم فیلمسازی در حوزه دفاع مقدس نیازمند نگاه تازه‌تری است.

گفتنی است «نفس» به کارگردانی نرگس آبیار فیلمی اجتماعی بر بستر دفاع مقدس است که سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و قرار است از 28 مهر اکران عمومی ‌ شود.

حوزه دفاع مقدس مغفول مانده است

جمال شورجه کارگردان، تهیه‌کننده و عضو شورای پروانه ساخت فیلم درباره وظیفه دولت نسبت به فیلمسازان دفاع مقدس گفت: این حوزه مغفول مانده است. افرادی مانند حاتمی‌کیا، رحیمی‌پور، شمقدری، حمیدنژاد و... که سال‌ها در حوزه دفاع مقدس کار کردند، کجا هستند؟! به نظرم در ابتدای کار باید دولت و سازمان سینمایی این فیلمسازان را جمع می‌کرد و به آنها پر و بال می‌داد و تا حدی هم که برایشان مقدور بود، بودجه در اختیارشان قرار می‌داد. اصلا دولت باید برای تفکر انقلابی و ترویج آن توسط فیلمسازان دنبال بودجه برود و از آن حمایت کند، اما متأسفانه فقط حرف زده شده است.

او در مورد خلأهای موجود در سینمای دفاع مقدس توضیح داد: ما نیازمند یک تشکیلات ویژه و مختص به دفاع مقدس هستیم که با بودجه کافی کار تولید کند. همان‌طور که در صنایع نظامی ‌و بخش سخت‌افزاری هزینه می‌کنیم و دشمن نمی‌تواند چشم ناپاکش را به میهن بدوزد، در بخش نرم‌افزاری، رسانه و تبلیغات فرهنگی هم باید به موازات تجهیزات سخت‌افزاری پیش برویم.

ضرورت عشق به سینمای دفاع مقدس

سپند امیرسلیمانی، بازیگر فیلم «اخراجی‌ها» در خصوص سینمای دفاع مقدس بیان کرد: متاسفانه بعضی از کارگردان‌های ما فکر می‌کنند اگر فیلم جنگی بسازند، سرمایه‌شان به هدر می‌رود و بنابراین بیشتر سراغ ساخت فیلم‌های اجتماعی یا طنز می‌روند؛ در صورتی که در هر ژانری اگر فیلم خوب ساخته شود، مردم از آن استقبال می‌کنند. در سینما کم نبوده آثاری که در این حوزه ساخته شده و فروش میلیاردی داشته؛ نمونه اخیرش «ایستاده در غبار» که نه کارگردان شناخته‌شده‌ای داشت و نه بازیگر شناخته‌شده‌ای یا «آژانس شیشه‌ای» که حال آدم‌های بعد از جنگ را نشان می‌داد و هنوز که هنوز است بازپخشش را مردم با عشق تماشا می‌کنند. به نظرم یک فیلمساز اگر عشق به این حوزه داشته باشد، حتما کارش هم تاثیرگذار و مخاطب‌پسند خواهد شد.