احسان رستمی پور: دکه‌های شهرنت بانک شهر شبیه گیاهان خود رو در خیابان‌های شهر سبز می‌شوند و کسی هم جلودار آنها نیست. دکه‌ها ناگهانی سر از خیابان‌ها و پیاده‌روهای شلوغ شهر درآوردند بدون اینکه حتی اعضای شورای شهر از مجوزها و اجرای آن باخبر باشند. هر چند در ابتدا برخی از اعضای شورای شهر تهران نسبت به سد معبر این کیوسک‌ها اعتراض کردند و حتی محمدباقر قالیباف نیز از جمع‌کردن آنها سخن گفت، اما حالا هر روز بر تعداد این کیوسک‌ها در فضای عمومی شهر اضافه می‌شود و هیچ قاعده و قانونی نیز برای جانمایی آنها وجود ندارد. دیروز در حالی مسئولان این پروژه از حذف و جابه‌جایی سه کیوسک خبر دادند که تعداد کیوسک‌های مسئله‌دار این بانک چه در شهر تهران و چه در کل کشور بیش از این موارد است.

حذف و جابه‌جایی سه کیوسک «بانک شهر» برای رفع مشکل سد معبر

مهندس محمدرضا جاوید در بازدید شبانه از شهرنت‌ها؛ با اشاره به وضعیت کیوسک‌های شهر نت در تهران با بیان اینکه در حال حاضر 31 شهر نت در پایتخت فعال است که تنها 14 کیوسک آن در معابر و سطح شهر مستقر شده است، گفت:‌ «پس از ایرادات اعضای شورای شهر نسبت به ایجاد سد معبر توسط این کیوسک‌ها، اقدام به بازبینی جانمایی این کیوسک‌ها کردیم، کیوسک شعبه پاسداران حذف و کیوسک میدان شوش و برج میلاد نیز جانمایی‌اش جابه‌جا شد تا مشکل سد معبر و احتمال سد معبر رفع شود.»

مدیر پروژه پیشخوان‌های بانک شهر اضافه کرد: «برای جانمایی کیوسک‌های بانک شهر پس از نیازسنجی اهالی اقدام به انجام مطالعات فنی می‌کنیم و در مکان‌هایی این کیوسک‌ها نصب می‌شوند که مردم به آن احتیاج داشته باشند.»

او در پاسخ به برخی اخبار منتشره مبنی بر مجوز نداشتن این کیوسک‌ها گفت: «مگر می‌شود چنین کیوسک‌هایی با این ابعاد بدون مجوز و یک‌دفعه در سطح شهر نصب شوند، باید بگویم که ما درخواست خود را به شهرداری و معاونت خدمات شهری اعلام کرده و آنها نیز با نصب این کیوسک‌ها به‌شرط عدم سد معبر موافقت کردند. پس از حواشی که پیرامون سد معبر این کیوسک‌ها ایجاد شد، تصمیم گرفته شد که ابعاد کیوسک‌ها نیم‌ متر از عرض کاهش پیدا کند تا فضای آن کوچک‌تر شود، اما دقت داشته باشید که فضای استاندارد این کیوسک‌ها با توجه به تجهیزاتی که در آنها نصب‌شده، 5-6 متر است.»

جاوید با بیان اینکه سعی شده است در نصب کیوسک‌ها از فضاها کاملاً استفاده شود، گفت: «از عکس کیوسک بانک شهر فردوسی، در مورد سد معبر در رسانه‌ها و فضای مجازی به‌وفور استفاده‌شده است، اما دقت داشته باشید که کیوسک بانک شهر دقیقاً پشت فضای مرده ایستگاه مترو قرار دارد.»

ادعاهای این مدیر شهر نت‌ها در حالی مطرح می‌شود که شهروندان تهران نسبت به جانمایی این کیوسک‌ها بارها اعتراض کرده‌اند. به‌طور مثال، کیوسک میدان فردوسی که بانک شهر مدعی استاندارد بودنش است؛ روبه‌روی ساختمان مرکزی این بانک و با وجود شعبه آن بانک ایجاد شده است. همچنین تاکنون هیچ قرارداد و مجوزی نسبت به این کیوسک‌ها منتشرنشده تا شهروندان بدانند سد معبر و اشغال فضای عمومی شهر بر اساس دستور چه نهادی و با چه مزایای مالی ایجاد شده است.

فضای عمومی شهر به نفع بانک خاص

شهرداری تهران که این روزها با کوچک‌ترین مظاهر دستفروشی در شهر تهران به بهانه سدمعبر تندترین برخوردها را می‌کند و بارها تصاویر برخوردهای خشونت‌آمیز ماموران این نهاد با دستفروش‌ها منتشر شده، چشم روی سدمعبر بانک شهر بسته است. طرح کیوسک‌های شهر نت بانک شهر با نصب نخستین نمونه آن در میدان فردوسی کلید خورد. نمونه‌ای در پیاده‌رو مقابل ساختمان مرکزی این بانک اجرایی شد و هرچند بخشی از پیاده‌روی این میدان را اشغال و منظر شهری میدان فردوسی را مخدوش کرده، اما هنوز مسئولان شهری معتقدند که جانمایی آن بدون مشکل است. با انتشار تصاویر این کیوسک و موج اعتراض شهروندان به تسخیر فضای عمومی شهر به نفع بانک منتسب به شهرداری، برخی از اعضای شورای شهر به این کیوسک‌ها واکنش نشان دادند و خواستار بررسی مجوزها و ضوابط اجرایی آن شدند.

احمد مسجد جامعی، رئیس سابق شورای اسلامی شهر همان زمان با واکنش نسبت به این کیوسک‌ها گفت: «شهرداری اموال مشخصی دارد مثل ساختمان‌ها و املاکی که اسناد آن‌هم به نام شهرداری ثبت‌شده است. غیر از آن خیابان‌ها، پیاده‌روها و پارک‌ها متعلق به شهرداری نیست بلکه متعلق به شهر تهران است. مسلماً شهرداری نمی‌تواند شهر را بفروشد یا آن را مبادله کند. فضاهای عمومی متعلق به شهر است نه شهرداری.»

مجوزهایی که هنوز به‌طور شفاف اطلاع‌رسانی نشده است تا مردم از نفع احتمالی این کیوسک‌ها برای شهرشان باخبر شوند.

مورد عجیب بانک شهر در تهرانپارس

درحالی‌که ادعا می‌شود کیوسک‌های شهر نت باعث سد معبر نشده‌اند، اما در فلکه سوم تهرانپارس مورد عجیبی از این کیوسک‌ها مشاهده می‌شود و مسئولان نیز نسبت به اعتراض اهالی محل بی‌اعتنا هستند. همزمان با اجرای طرح این کیوسک‌ها، شهر نت در بخش جنوب شرقی این میدان درست در کنار خیابان احداث‌ شده است. کیوسکی که این بار به‌جای پیاده‌رو پا به خیابان گذاشته و ورودی یکی از مهم‌ترین محورهای این منطقه را مسدود کرده است. در کنار آن نیز خودروهای عوامل این کیوسک و مراجعه‌کنندگان به آن بدون هیچ ملاحظه‌ای در کنار این کیوسک و میانه خیابان پارک می‌شود و معضل ترافیکی ایجاد کرده است.

باید مزایده برگزار شود

ابوالفضل قناعی، عضو شورای شهر تهران درباره وضعیت این کیوسک‌ها می‌گوید:‌ «هر اقدامی از سوی بخش خصوصی یا دولتی که منجر به تصرف بخش عمومی شهر شود و مانعی برای رفت‌وآمد ایجاد کند، تخلف است و شورای شهر با آن مخالف است.»

این عضو شورای شهر با اشاره به فعالیت‌های بانک شهر در پروژه‌های عمرانی شهر تهران می‌گوید:‌ «برخی کیوسک‌ها با شکل هندسی شهر مطابقت نداشت و باید جمع‌آوری می‌شد. هر نهادی بخواهد از فضای شهر در قالب تجاری بهره‌برداری کند باید مراحل لازم طی شود. برای دادن این امتیاز به بانک شهر مزایده برگزار می‌شد و هر بانکی که حاضر به هزینه بیشتری بود، به این کار مبادرت می‌کرد.»

قناعتی با تاکید بر لزوم برگزاری مزایده برای در اختیار قرار دادن این فضاها می‌گوید:‌ «شورای شهر در کارهای اجرایی اینچنینی دخالتی ندارد و فضاهایی مثل دکه‌های گل‌فروشی و مطبوعاتی در اختیار شهرداری‌هاست.»

اما ارائه این فضاها به بانک منتسب به شهرداری حساسیت‌هایی در افکار عمومی ایجاد کرده است. قناعتی می‌گوید: «بانک شهر در پروژه‌های شهری کمک‌ حال بوده است، اما باز هم تاکید داریم باید این فرصت برای باقی بانک‌ها در قالب مزایده ایجاد می‌شد. در شهر تهران با مشکل درآمدهای پایدار روبه‌رو هستیم. از سویی هر کیوسکی که مشکل‌زا باشد باید اصلاح شود.»

کیوسک‌های عجیب و قرمزرنگ بانک شهر مدتی است پا از پایتخت بیرون گذاشته‌اند و اعتراض شهروندان شهرهای دیگر را نیز به‌دنبال داشته‌اند. در شهرهای دیگر حتی برای احداث این کیوسک‌ها پیاده‌روها به‌طور کامل مسدود شده‌اند. با این‌حال بانک شهر و مسئولان شهری در شهرهای مختلف هنوز با تامل نسبت به این کیوسک‌ها و اشغال فضای عمومی شهر اظهارنظر می‌کنند.