سفارش خرید ۲۴۷ هواپیما هوا رفت

هنوز چهار روز از اظهارات وزیر راه و شهرسازی در خصوص تداوم مذاکره برای خرید هواپیما با شرکتهای بوئینگ و ایرباس نگذشته بود که مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را برای ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ به ایران تصویب کرد.

عباس آخوندی یکشنبه هفته گذشته گفته بود:‌ «مذاکرات با هواپیماسازی‌های بوئینگ و ایرباس همچنان ادامه دارد. توافقات در این زمینه بر اساس موعد زمانبندی که اعلام کرده‌ام، اجرایی می‌شود. باور کنید قرارداد خیلی خیلی خیلی پیچیده‌ای است و در خصوص زمان تحویل هواپیماها بنده تعیین کننده نیستم ولی کار را انجام می‌دهیم».

مطابق تفاهمی که با ایرباس شده قرار است 118 فروند انواع هواپیمای ایرباس و 20 فروند هواپیمای ATR برای هما خریداری شود، از سوی دیگر طی مذاکرات صورت گرفته با بوئینگ نیز قرار بر این شده که این شرکت آمریکایی 109 فروند هواپیما به ایران بفروشد. بوئینگ ماه گذشته دراین‌باره اعلام کرده بود: «در نظر دارد 80 فروند هواپیمای مسافربری را به‌ازای 17 ممیز شش میلیارد دلار به ایران بفروشد و 29 فروند هواپیمای دیگر را نیز به ایران اجاره دهد که بدین ترتیب مبلغ کل معامله با ایران 25 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است».

در مجموع برای خرید 247 فروند هواپیما به‌ارزش تقریبی 145هزار میلیارد تومان از هواپیماسازی‌های فرانسوی و آمریکایی تفاهم شده است.

وزیر راه و شهرسازی هفته آخر خردادماه امسال چند روز پیش از تأیید رسمی بوئینگ درباره توافق با دولت یازدهم در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با افتخار خاصی از خرید هواپیماهای ایرباس یاد کرده و گفته بود: «چه‌کسی فکر می‌کرد بدون تضمین دولت و با اتکا به بازار بتوان چنین خریدی را سازمان داد. ارزش اسمی خرید هواپیماهای صورت گرفته 25 میلیارد دلار است و این به‌مفهوم ورود قدرتمندانه ایران به بازار جهانی و آمادگی برای رقابت در سطح جهان است. این قرارداد 16 سال به طول می‌انجامد که نشان از مفهوم امنیت بلندمدت اقتصاد ایران است، تأمین مالی تمامی این هواپیماها عمدتاً از بیش از 85 درصد بازار بین‌المللی صورت می‌گیرد و به شما این اطمینان را می‌دهم تمام مذاکرات فنی، مالی، فناوری و ... کاملاً براساس برنامه زمان‌بندی شده در دست اقدام است».

این در حالی بود که پنجشنبه هفته‌ گذشته مجلس نمایندگان آمریکا تدابیری را به‌منظور توقف فروش هواپیماهای مسافربری به ایران از سوی شرکت هواپیماسازی بوئینگ تصویب کرد. در این رأی‌گیری شفاهی دو متمم پیوست شده به لایحه بودجه خدمات مالی، تصویب شد که یکی از این متمم‌ها دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا را از صدور مجوز لازم برای فروش هواپیماها منع می‌کند.

وزیر راه و شهرسازی همچنان در این تفکر است که "چه‌کسی فکر می‌کرد بدون تضمین دولت و با اتکا به بازار بتوان چنین خریدی را سازمان داد"، اما به‌جز بدنه دولت همگان این پیش‌بینی را می‌کردند که "آمریکایی‌ها" قابل اعتماد نیستند. با اقدام اخیر مجلس نمایندگان آمریکا، خرید هواپیماهای ایرباس نیز دچار چالش اساسی خواهد شد، چراکه بیش از 10 درصد قطعات مورد استفاده برای تولید هواپیماهای ایرباس، آمریکایی است.

به این ترتیب خرید قریب به 247 هواپیمای ایرباس و بوئینگ روی هواست و از تمرکز ویژه عباس آخوندی بر این معامله 145هزار میلیارد تومانی آن هم برای یک درصد جمعیت کشور طی سه سال اخیر تنها یک پایان نافرجام باقی خواهد ماند مانند اتوبان نواب به‌عنوان تنها دستاورد وزیر مسکن دولت سازندگی.