توانایی مالی زوج ملاک پرداخت مهریه بیش از ۱۱۰ سکه

به گزارش پارس ، به نقل ازفارس، قانون حمایت از خانواده که در اولین روز از آخرین ماه سال گذشته به تصویب رسید شامل هفت فصل است و در آن قوانین مربوط به ازدواج، طلاق، حضانت کودکان، دادگاه خانواده، مراکز مشاوره خانواده طی چند روز گذشته به منظور اجرایی شدن در روزنامه رسمی کشور منتشر شد و در فصل ازدواج و ماده ۲۲ این لایحه به موضوع مهریه پرداخت شده است و آمده است هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا ۱۱۰ سکّه تمام بهارآزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده (۲) قانون اجرای محکومیت های مالی است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.

بر اساس این ماده اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهارآزادی یا معادل آن باشد در صورت عدم پرداخت محکومیت حبس برای زوج در نظر گرفته می شود ولی پرداخت بیشتر از آن به توانایی مالی زوج بستگی دارد و هیچگونه حبسی هم برای آن در نظر گرفته نشده است، اما این قانون تا چه حد می تواند به منطقی کردن میزان مهریه تعیین شده از سوی خانواده ها منجر شود و آیا این اقدام زمینه سوء استفاده ها را فراهم نمی کند؟

هدف از این قانون چیست و در آن تا چه حد از حقوق زنان دفاع شده است؟ این موارد سؤالاتی است که سعی می شود در این گزارش به آن پاسخ داده شود.

مهریه به ابزاری برای چشم و هم چشمی تبدیل شده است

لاله افتخاری سخنگوی فراکسیون زنان گفت: ما تعداد قابل توجه از جوانانی را داریم که زندگی آنها بخاطر مهریه و عدم توانایی پرداخت آن در حال از هم پاشیدن است و این مهریه که به قول قرآن کریم قرار است صداق باشد و در حقیقت وسیله ای برای تحکیم بنیان خانواده باشد.

وی ادامه داد: کارکرد مهریه امروزه عوض شده است و در فرهنگ جامعه هم به صورت ابزاری برای چشم و هم چشمی و رقابت درآمده است اما هم اکنون با اقداماتی که انجام شده سعی می شود تا از حقوق خانواده ها دفاع شود و جلوی این روند چشم و همچشمی را در انتخاب میزان مهریه بگیرد.

وی در مورد دریافت مازاد مهریه گفت: این بند نمی گوید که زوجه مازاد ۱۱۰ سکه مهریه خود را ببخشد بلکه گفته شده که جریمه حبس ندارد و می توانند از راه های دیگری مانند تقسیط بقیه مهریه خود را دریافت کنند.

قانون حمایت از خانواده در جهت حمایت از مردان خانواده است

افسانه نیک راد مشاور خانواده و ازدواج و استاد دانشگاه گفت: مهریه یک نوع امنیت برای زنان به منظور تداوم زندگی آنها است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ولی متاسفانه پس از مدتی بحث امنیت روانی برای تداوم زندگی برعکس شد و تبدیل شد به تهدیدی برای زندگی و مرد اگر می خواست زندگی داشته باشد باید همواره متوجه تهدید مهریه که در سال های اخیر مقدارش خیلی بیشتر از گذشته شده است می بود.

وی تصریح کرد: چند سالی این بحث بسیار دامنگیر شد و به خاطر ترس از مهریه و نداشتن و نپرداختن آن ترس از ازدواج برای آنها ایجاد شد و این مسئله یک راهکاری را ایجاد کرد که بیایند و بررسی کنند که آیا این بحث مهریه برای خانم ها امنیت و برای آقایان تهدید می شود.

نیک راد ادامه داد: می شود از کانال هایی وارد شد که تساوی را ایجاد کند از طرف دیگر می دانیم که خانم ها نسبت به آقایان آسیب پذیرترند لذا حتما نیاز امنیت روانی از لحاظ امنیتی و حقوقی باید آنان ایجاد شود. وی افزود: وقتی حق طلاق را مرد دارد زن هم باید از یکسری حقوق های خاص و مساوی خودش استفاده کند بر همین اساس آمدند و مقدار مهریه را کم کردند ولی اینکه پرداختن بخشی از مهریه حتما عندالاستطائه باشد باز هم اینجا می بینیم که امنیت روانی ازدواج را برای خانم ها با مشکل مواجه می کند چون هم اکنون ترفند های حقوقی زیادی داریم که آقایی با داشتن اموال، وقتی به مرحله جدایی برسد تمام اموال خود را تقسیم می کند و یا به صورت صوری آن را به دیگران بخشش می کند و به نام می کند و می گوید من هیچ ثروتی ندارم تا از پرداخت مهریه سر باز زند.

این مشاور امور خانواده و ازدواج تاکید کرد: در این میان زنان تا زمانیکه در قید و بند یک همسر هستند و اسم آن فرد در شناسنامه زن است نمی توانند ازدواج مجددی داشته باشند پس سعی می کنند خودشان را از مهریه خلاص کنند و آن را می بخشند ولی آقایان چون تعدد ازدواج را می توانند داشته باشند و چون از نظر شرعی این امکان برای آنها فراهم شده است هر چقدر روند پرداخت مهریه را طولانی کنند بازهم مشکلی نخواهند داشت پس ما می بینیم که اینجا هم متاسفانه آسیبها برای خانم ها کمتر نشده است.

نیک راد ادامه داد: آیا امنیت روانی برای زنان بیشتر شده است یا اینکه بازهم تسهیلات را برای آقایان فراهم کردند که راهی برای فرار آقایان از پرداخت مهریه باشد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: ای کاش مسئولین مرتبط وقتی می خواهند قانونی را وضع کنند هر دو قشر را در نظر بگیرند و طبق آن امنیت ازدواج را برای کل جوانان و نه یک جنسیت خاص را در نظر بگیرند چراکه هم اکنون این قانون بیشتر در جهت حفظ حقوق مردان است.

افزایش های سرسام آور مهریه به دلیل نابرابری در حقوق زن و مرد است

شهناز سجادی، وکیل پایه یک دادگستری در این رابطه با بیان این که مهریه های سنگین و بسیار بالا، نظام خانواده را به هم می زند و با آن موافق نیستیم، گفته بود: اما مساله اینجاست که این قضیه را باید آسیب شناسی کرد و از ابعاد مختلف به آن توجه کرد نه این که تنها به فکر درمان موقت برای آن بود.

این حقوقدان تاکید می کند: مسئولان باید دقت داشته باشند که این افزایش های سرسام آور به دلیل نابرابری در حقوق زن و مرد است که وجود دارد. وقتی زنان احساس کردند در حق طلاق، حق حضانت، حق اشتغال، حق خروج از کشور، حق انتخاب محل سکونت و بسیاری از حقوق دیگر مورد تبعیض واقع شدند، مهریه ها را افزایش دادند تا خودشان تعادلی ایجاد کنند و در واقع این افزایش ها معلولی از شرایط نابرابری است که وجود دارد.

وی ادامه داد: مبالغ تعیین شده برای مهریه، توافقی است که در چارچوب ماده ۱۰ قانون مدنی بین دو نفر صورت می گیرد در حالی که این قانون جدید ورود به توافق افراد است.

سجادی همچنین با بیان این که به جای این که گامی برای تساوی حقوق برداشته شود، با این تصمیم ها زنان محدودتر هم می شوند، ادامه می دهد: با این که در مواردی مشاهده می شد که مهریه های نامتعارف و نامعقول تعیین می شد اما با توجه به ماده ۱۱۳۳ که به مرد اجازه می دهد هروقت خواست زنش را طلاق دهد، مهریه می توانست ترمزی باشد که جلوی وقوع اینگونه طلاق ها را بگیرد اما حالا قانون همین حد از حمایت را هم از زنان دریغ کرده است.

این وکیل دادگستری همچنین اشاره می کند: تعیین سقف برای زندانی شدن ناشی از مهریه، چاره اساسی نیست و این تصمیم علاوه بر این که ممکن است به روابط و مناسبات خانوادگی آسیب بزند، تبعات اجتماعی خاص خود را هم به همراه خواهد داشت.

قانونی در جهت حمایت از بنیان خانواده و استحکام روابط خانوادگی وضع و در جهت اجرایی شدن در روزنامه رسمی کشور منتشر و به دستگاه ها ابلاغ شد، اما به راستی این قانون تا چه حد توانسته است امنیت روانی ازدواج را برای خانم ها ایجاد کند؟ و آیا می تواند از تعداد زندانیانی که به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهریه در زندان ها به سر می برند کاهش دهد؟ آیا این موضوع پاک کردن صورت مسئله نیست؟

ای کاش مسئولان به جای تدبیر کردن درمان های مقطعی به فکر آسیب شناسی باشند تا جلوی وقوع آسیب های اجتماعی را بگیرند.