طوفان نوروزی بورس تهران

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد،   شاخص کل بورس اوراق بهادار در شش روز کاری ابتدای سال ۹۲با جهشی خیره کننده توانست از مرز ۴۰هزار واحد بگذرد؛ امری که نوید دهنده بازدهی ۵/۵ درصدی برای سرمایه گذاران بورس تهران بود.
در بازار سهام معامله گران در شرایطی سال ۹۱ را به پایان بردند که شکست در عرضه هلدینگ خلیج فارس در آخرین روز کاری بورس در ۲۸ اسفندماه سرمایه گذاران را شگفت زده کرد. در آخرین روز کاری سال ۹۱ در حالی که بخش عمده ای از فعالان بازار از مدت ها قبل با کنار گذاشتن نقدینگی و فروش گسترده سهام برای خرید سهام هلدینگ خلیج فارس آماده شده بودند، سازمان خصوصی سازی به رغم انتظار بازار برای عرضه سهام در محدوده قیمت ۴۰۰ تا ۶۰۰تومان به عرضه سهام در قیمت ۹۹۵تومان پرداخت که این موضوع مورد پذیرش بازار قرار نگرفت و این عرضه شکست خورد. متعاقب این رویداد، معامله گران به سرعت برای خرید سهام ارزان شده طی نیم ساعت پایانی در آخرین روز کاری سال ۹۱، اقدام کردند که این مساله به تشکیل صف های خرید در بیشتر نمادهای بازار منجر شد. این روند در نخستین روز های کاری سال ۹۲نیز ادامه یافت تا نقدینگی « پارک شده» به بازار باز گردد و در شرایطی که افت بازار در اسفندماه قیمت سهام را به سطح بسیار ارزنده ای کشانده بود، بازار در آغاز سال ۹۲ با رشد شدیدی مواجه شد. در این فضا شاخص توانست در مدت سه روز کاری در هفته نخست و سه روز در هفته دوم با رشد ۲هزار و ۱۱۰واحدی بازدهی ۵/۵ درصدی را به همراه بیاورد. بر این اساس شاخص بورس از مرز ۴۰هزار واحد گذشته و در روز چهارشنبه به ۴۰هزار و ۱۵۱واحد رسید. این بازدهی سبب شد تا به رغم تعطیلی و کاهش حضور معامله گران حقوقی، سهامداران حقیقی بازار را در اختیار گرفته و شمار خریداران در هفته دوم با رشد ۳۰درصدی نسبت به هفته نخست به مرز ۲۴هزار نفر برسد. به لحاظ آماری نیز معاملات در تعطیلات امسال جالب توجه است؛ در سال ۹۱ طی دو هفته نخست سال بازدهی بازار معادل ۶/۲ درصد بود که امسال بازار توانست ۲ برابر پارسال بازدهی را ثبت کند. در شرایط کنونی بیشتر کارشناسان آینده بازار را متاثر از دو فاکتور مهم می دانند؛ در بخش نخست موضوع متغیرهای اقتصادی از جمله تورم، آرامش بازارهای موازی و همچنین تحولات کلان اقتصاد کشور و در سوی دیگر موضوعات سیاسی قرار دارد که برآیند این دو کفه میزان رشد یا افت بازار در سال ۹۲ را تعیین خواهد کرد. براساس این دیدگاه سرمایه گذاران، در سایه آرامش بازار ارز ناشی از تزریق سنگین ارز به اتاق مبادلات در دو هفته پایانی سال گذشته و انتظار تداوم آن تا انتخابات ریاست جمهوری، توقع رکود در دو بازار ارز و سکه را دارند. در این شرایط بازار ملک نیز به صورت سنتی پیش از تابستان با رکود مواجه است که این شرایط در نهایت تنها بازار سهام را در موقعیت جذب نقدینگی قرار می دهد.
در همین حال بازار سرمایه متاثر از نزدیکی زمان برگزاری مجامع عمومی شرکت ها و تقسیم سود شرکت ها نیز خواهد بود. با توجه به پایان سال مالی بیشتر شرکت های بورسی انتظار می رود بخش عمده ای از شرکت های مورد اقبال بازار تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری مجامع خود را برگزار کنند. این امر انگیزه ای برای تغییر قیمت سهام به ویژه در شرکت هایی که تقسیم سود قابل ملاحظه ای را در دستور کار خود دارند، پدید می آورد؛ به ویژه آنکه برخی از شرکت های بورسی در سال جاری رکورد درآمد خود را به مدد تغییر نرخ ارز شکسته اند که انتظار برای تقسیم سود شرکت ها را افزایش داده است.
در همین حال رشد تورم که در اسفند ماه به مرز ۳۱درصد رسیده و رکورد ۱۷ساله خود را شکست نیز تاثیر پیچیده ای بر اقتصاد کشور خواهد داشت. در این شرایط سرمایه گذاران به دنبال کسب بازدهی متناسب با افت ارزش سرمایه گذاری خود به دلیل تورم به دنبال بازارهای مناسبی برای سرمایه گذاری هستند. این تاثیر تورم موجب خروج نقدینگی ریسک پذیر از بانک ها به دلیل سود کمتر از تورم بانک ها خواهد شد. در همین حال بازار سهام و دیگر بازارهای سرمایه گذاری به شدت تحولات سیاسی و انتخابات ریاست جمهوری را تحت نظر دارند؛ انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه در کنار مذاکرات سیاسی در مورد پرونده هسته ای کشورمان فاکتور های موثری برای تمامی بازارها در سال جاری خواهند بود.
اما در شرایط کنونی به نظر می رسد حداقل تا زمان ثبت نام کاندیداهای ریاست جمهوری در هفدهم اردیبهشت ماه، آرامش نسبی سیاسی فضا را برای رشد بازار سرمایه مساعد نگاه خواهد داشت.
در کنار مباحث سیاسی در حوزه اقتصادی، نگاه ها به سوی بازگشایی مجلس شورای اسلامی و آغاز جلسات کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۲ است. پس از تصویب بودجه سه دوازدهم برای دولت در اسفند ماه نمایندگان لایحه بودجه ای را بررسی خواهند کرد که از برخی نکات شامل عوارض معادن، قیمت حامل های انرژی و قیمت مواد اولیه صنایع پالایشی و پتروشیمی و تعیین تکلیف مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه ها برای بازار از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری انتظار می رود دولت در دو ماه باقی مانده تا انتخابات که در بیست و چهارم خردادماه برگزار خواهد شد تغییر جدی در اقتصاد اعمال نکرده و هر تغییری در این حوزه پس از تشکیل دولت جدید صورت گیرد.
در حوزه اقتصادی، معامله گران در هفته گذشته شاهد نوسان مداوم در بازارهای جهانی فلزات و مواد خام بودند؛ در شرایطی که تعطیلی عمومی در سطح اقتصاد کشور موجب شده است تا بهای مواد خام و فلزات تقریبا بدون تغییر بماند، در سطح بین المللی قیمت فلزات نوسان قابل ملاحظه ای داشتند. بهای فلز مس در بازارهای جهانی با کاهش در سطح ۷هزار و ۳۰۰تا ۷ هزار و ۵۰۰دلار نوسان داشته است و آخرین قیمت ها برای این فلز در مرز ۷هزار و ۴۰۰دلار گزارش شده است. در همین حال بهای روی در حد یک هزار و ۸۵۱ دلار، سرب ۲هزار و۱۶۸دلار و آلومینیوم نیز در حد یک هزار و ۸۴۰ دلار بوده است. همچنین بهای بیلت فولادی در بورس لندن نیز ۱۸۵دلار گزارش شده است. در بازار های جهانی، بهای هر اونس طلا همچنان به روند کاهشی خود ادامه داده و به زیر مرز هزار و ۶۰۰دلار رسیده است، این امر نگرانی را در مورد سرمایه گذاری در طلا ایجاد کرده است.
در بازار داخلی، در بورس کالا طی دو هفته نخست سال ۹۲ برخی از شرکت های بورسی اقدام به عرضه کالا کردند که به دلیل تعطیلی و همچنین کاهش قیمت دلار عموما سطح تقاضا در بازار کمتر از عرضه ها بود. از مهم ترین عرضه ها در روز شنبه ۱۰ فروردین، شرکت فولاد مبارکه نسبت به عرضه ۲۶ هزار و ۲۰۰ تن انواع ورق در تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران اقدام کرد که تقاضا متناسب با عرضه را در بازار شاهد نبود، از این رو به نظر می رسد هفته جاری نیز هفته ای مهم برای شرکت های عرضه کننده در بورس کالا باشد.
در بازار سهام، اما سال ۹۲ همراه با مشکلاتی برای سرمایه گذاران خواهد بود. بورس تهران هر چند در سال های اخیر تلاشی را برای بهبود شرایط خود و نزدیک سازی آن با بازارهای پیشرفته به عمل آورده است اما سال ۹۱ سالی با عقبگردی قابل توجه در اکثر جنبه های بازار سرمایه بود؛ توقف های طولانی مدت و بی دلیل نمادها و کاهش نقدپذیری سهام همچنان مهم ترین نگرانی سهامداران بورس تهران به شمار می رود. حضور نمادهایی که سال ها از توقف آنها می گذرد، در کنار بلاتکلیفی بخشی از سهامداران بانک های خصوصی و… از جمله مواردی است که بازار را با مشکل مواجه می سازد. در همین حال بازار سرمایه پس از به بن بست کشیده شدن اوراق آتی سهام و همچنین اوراق اختیار فروش همچنان در ابزار سازی با مشکل جدی مواجه است.
معطوف سازی ابزار سازی به تغییر نام مداوم اوراق مشارکت به اوراق صکوک، مرابحه، استصناع و موارد دیگر که همگی آنها اوراق مشارکتی با سود علی الحساب ۲۰درصدی هستند، همچنان بازار را از ابزار سازی واقعی دور ساخته است. انتظار اساسی می رود سال ۹۲ بتواند به سکون بازار سرمایه پایان داده و بخشی از آزار دهنده ترین شرایط بازار به ویژه توقف های بلند مدت سهام را برطرف سازد.
در بازار چه خبر بود؟
در بازار سهام در خلال دوهفته کاری نخست سال ۹۲ عمده توجه معامله گران همچنان بر دو گروه پالایشگاهی و پتروشیمی متمرکز بوده و پیشروی این دو گروه تاثیر اساسی را بر شاخص داشته اند. در این میان وضعیت خاص گروه پالایشگاهی همچنان در بازار به چشم می خورد. گروه پالایشگاهی که در ابتدای زمستان سال ۹۱ با توقف نمادهایش روبه رو شد، پس از یک بازگشایی کوتاه مدت، مجددا در اسفند ماه با توقف چند نماد مواجه شده و به جز پالایشگاه های بندرعباس و اصفهان بقیه نمادها همچنان متوقف هستند. همین امر نیز موجب شده تا نمادهای مورد معامله در غیبت نمادهای دیگر بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
در همین حال در گروه پالایشی شایعات متعددی در مورد نمادهای متوقف به ویژه سه نماد تبریز، شیراز و تهران به گوش می رسد. احتمال جهش فوق العاده سود شرکت های پالایشی به دلیل تغییر نرخ ارز و همچنین بازگشت ذخیره مالیات بر ارزش افزوده نیز بر این گروه تاثیر اساسی گذاشته است.
انتظار می رود شرکت های پالایشگاهی تنها از محل بازگشت ذخیره مالیات بر ارزش افزوده و تغییر نرخ ارز سود قابل ملاحظه ای را شناسایی کنند که این امر می تواند در برخی از پالایشگاه ها تا ۷۰درصد تعدیل سود را به همراه بیاورد.
در همین حال در گروه پالایشگاهی نگاه ها به سوی خصوصی سازی بلوک های مدیریتی شرکت های پالایشگاهی است؛ در شرایطی که سازمان خصوصی سازی آماده عرضه بلوک ۳۴درصد پالایشگاه شیراز، بلوک ۵۰ درصد به علاوه یک سهم لاوان و بلوک ۴۲درصدی پالایشگاه بندر عباس از نوزدهم فروردین ماه است، به نظر می رسد این عرضه ها به دلیل توقف دو نماد صورت نگیرد.
در گروه پتروشیمی، بازار در انتظار انتشار گزارش های ۱۲ماهه شرکت ها است؛ شرکت هایی نظیر پتروشیمی های مارون، فن آوران، خارک، شیراز، کرمانشاه، امیرکبیر و شازند از جمله شرکت هایی هستند که بازار انتظار تعدیل سود مناسبی از گزارش های ۱۲ماهه آنها دارد. انتظار می رود شروع انتشار گزارش های ۱۲ماهه تحرکی را در گروه های دارای پتانسیل ایجاد کند.
در گروه غذایی، دو شرکت مارگارین و صنعتی بهشهر با اعلام زمان برگزاری مجامع خود نخستین مجامع با اهمیت سال جاری را برنامه ریزی کرده اند. این دو شرکت روز چهارشنبه ۲۸فروردین مجامع خود را برگزار خواهند کرد.
در گروه بانکی، معامله گران روز چهارشنبه شاهد تشکیل صف های خرید و اقبال به نمادهای عمده این گروه شامل بانک های ملت، انصار، اقتصاد نوین و پاسارگاد بودند. بانک ها که با خاتمه تقریبی اختلاف حساب با بانک مرکزی مواجه هستند می توانند در صورت خروج از شوک این برداشت ها که همچنان در صورت های مالی بیشتر آنها بلاتکلیف باقی مانده است، سال بهتری را نسبت به گذشته داشته باشند. در همین حال کاهش قیمت اکثر سهام بانک ها باعث ارزندگی پی به ای این سهام در آستانه برگزاری مجامع سالانه شده است.
در گروه تجهیزات، اعلام حراج بلوکی ۵۴/۵ درصدی از سهام مپنا متعلق به کارکنان مپنا شرایط این شرکت را پیچیده می سازد. کارکنان مپنا به دلیل عدم پرداخت اقساط خرید سهام این شرکت به خصوصی سازی شاهد مصادره و حراج مجدد این بلوک هستند. در همین حال بازار در انتظار مشاهده تاثیرات راه اندازی بورس انرژی بر وضعیت نیروگاه های کشور است. مپنا همچنین اخیرا توافق نامه توسعه میدان گازی فروز بی را با وزارت نفت به امضا رسانده است.
در گروه برقی، مجمع انتخاب اعضای هیات مدیره ایران ترانسفو با انتخاب ۴عضو هیات مدیره این شرکت از مجموع بانک ملی و یک عضو از تامین اجتماعی به کار خود پایان داد. انتظار می رود این هیات مدیره بتواند با انتخاب مدیرعاملی جدید این شرکت را از وضعیت بلاتکلیف کنونی خارج سازد.
در گروه شیمیایی، انتظار برای افزایش سود شرکت های تولید کننده شوینده به ویژه به دلیل افزایش قیمت محصولات این شرکت ها موجب اقبال معامله گران به نمادهای عمده این گروه از جمله پاکسان، بین المللی محصولات پارس و گلتاش شده است. در همین شرایط شرکت های تولید کننده لاستیک نیز شرایط مشابهی دارند، به ویژه نمادهایی نظیر لاستیک کرمان و کویرتایر در این گروه مورد توجه هستند.
در گروه فلزی، ذوب آهن اصفهان بهره برداری از باتری شماره سه کک سازی خود را آغاز کرده است با راه اندازی این واحد واردات کک ذوب آهن کاهش خواهد یافت. در این گروه، فولاد خوزستان با انتشار گزارش فروش سه ماهه آخر خود انتظار برای تعدیل محدود سود سال ۹۱را ایجاد کرده است.
در مجموع بازار سهام در روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که با رشد ۱۶۰واحدی شاخص کل همراه شد. ارزش بازار سهام تهران نیز از مرز ۱۸۰هزار میلیارد تومان گذشت که این امر رکوردی تازه در ارزش ریالی بازار سرمایه به شمار می رود.