بازخوانی نامه 16 سال قبل ظریف به دفتر رئیس جمهور

متأسفانه این محصولات در میان غفلت مسئولان به‌راحتی وارد بازار ایران می‌شود و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد. درحالی‌که هنوز دلیل علمی برای بی‌ضرر بودن محصولات تراریخته در دنیا ارائه نشده است در کمال تعجب مشاهده می‌شود که امسال دولت در لایحه پیشنهادی برنامه ششم توسعه به مجلس، در ردیف 2، بخش راهبردها، سیاست‌ها و اقدامات اساسی بخش علم و فناوری «تولید و تجاری‌سازی انبوه کودهای زیستی و سموم زیستی و محصولات تراریخته با اولویت برنج و پنبه تراریخته را آورده است» که هدف از ارائه آن در این لایحه قانونی کردن تولید این محصولات است، زیرا تولید این محصولات تاکنون در کشور قانونی نبوده است.

گفتنی است؛ آقای دکتر ظریف 16 سال پیش که سمت معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه را عهده دار بود؛ در نشست‌های متوالی مربوط به پروتکل ایمنی-زیستی (کارتاهنا) حضورداشته است.

زمانی که این پروتکل پس از هشت دوره مذاکرات فشرده و سخت در مونترال کانادا به تصویب رسید، کشورهای دنیا به خاطر اثرات سویی که ممکن است روش‌های بیوتکنولوژی بر روی تنوع زیستی داشته باشد، ترغیب به عدم استفاده از این روش شدند؛ در واقع کشورهای دنیا به‌سوی تعیین سازوکارهای قانونی جهت کاهش اثرات سوء این محصولات رو آوردند و برای این منظور ظرف مدت چهار سال نشست‌های متوالی برگزار شد و آقای ظریف، نامه‌ای را پس از آخرین دور مذاکرات یعنی در سال 78 به رئیس دفتر ریاست جمهوری وقت نوشت و خطرات دست‌کاری ژنتیکی محصولات کشاورزی را به مدیران وقت خود گوشزد کرد.

باید گفت؛ پروتکل کارتاهنا در زمانی تصویب شد که اوج مطرح‌شدن مباحث مربوط به بیوتکنولوژی بود و مدافعان این روش می‌خواستند ژن مقاوم به آفات را از جانور و یا باکتری بگیرند و به گیاه منتقل کنند.

آقای ظریف، در نامه خود به همه موضوعات مربوط به خطرات دستکاری ژنتیکی اشاره کرده بود؛ در هر صورت این مذاکرات برای همه کشورهای دنیا در سطح بالایی انجام شد و اطلاعاتی که آقای ظریف به دست آورده بود کاملا علمی و در مشورت با شمار زیادی از کشورها حاصل شده بود؛ هم اکنون نیز پس از 16 سال، کاملا می‌توان به تمامی مواردی که در نامه گفته شده استناد کرد.

نامه دکتر ظریف مخاطراتی از جمله احتمال استفاده از این محصولات به‌ عنوان یک سلاح برای عقیم‌سازی نسلی از ژن یک کشور و تولید ژن‌های مولد اخلاق پست نظیر درنده خویی کوسه‌ها و یا صفات رذیله خوک‌ها از طریق پیوند ژنتیک بر محصولات کشاورزی و به طورکلی تغییر حالات روحی و روانی افراد را متذکر می‌شود.

البته اثرات آنچه در این نامه ذکر شده، هم اکنون در محیط زیست نیز قابل رویت است و مقالاتی که در فرانسه و آمریکا به چاپ رسیده نیز موید گفته‌های دکتر ظریف است؛ مقالات فرانسوی به رشد تومورهای سرطان در موش‌هایی که دو سال از ذرت تراریخته تغذیه کرده‌اند و مقالات آمریکایی به رشد اوتیسم در کودکان این کشور از زمانی که محصولات GMO تجاری شدند، اشاره می‌کنند.

ظریف در نامه‌ای به ابطحی رئیس وقت دفتر ریاست جمهوری ضمن هشدار در ارتباط با مصرف محصولات تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) گفته بود: «این امکان وجود خواهد داشت که حتی به‌صورت سلاح مورد بهره برداری قرار گرفته و یا با استفاده از ژنهای خاصی حالات جسمی، روانی انسان‌ها را تغییر داده و محیط زیست را به نابودی بکشانند.

فرضاً با نصب ژن عقیمی بر روی گندم، تولیدکنندگان آن قادرند نسلی از یک کشور را عقیم ساخته یا با پیوند ژنتیک ژنهای مولد اخلاق پست نظیر درنده‌خویی کوسه‌ها یا صفات رذیله خوک‌ها بر محصولات کشاورزی می‌توانند آن را به گروهی از انسان‌های کشور هدف خود منتقل سازند».

اما در همین رابطه بهزاد قره‌‌یاضی رئیس امور پژوهش و فناوری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در توجیه به نوشتن نامه 16 سال پیش آقای ظریف خطاب به دفتر رئیس جمهور وقت، گفته بود: این نامه کار آقای ظریف نبوده است و ما ایشان را همچنان به‌عنوان سردار دیپلماتیک کشور و قهرمان ملی کشور می‌پذیریم و قبول داریم.

وی در ادامه گفته بود: 16 سال پیش آقایی از وزارت امور خارجه وقت، بر اثر بی‌اطلاعی و با حضور در نشستی درباره ایمنی زیستی، بدون مشورت با سایر اعضای گروه اعزام شده به این نشست، اقدام به تهیه پیش‌نویسی می‌کند و بنا بر اعتمادی که آقای ظریف به مدیر زیردست خود داشت این نامه را امضا و (به دفتر ریاست جمهوری وقت) ارسال می‌کند.