حمله به معتمدآریا و دفاع سینمای ایران از او/ پرونده

به گزارش پارس به نقل از خبر آنلاین، ماجرا شامگاه یکشنبه، چهار بهمن اتفاق افتاد. قبل از برگزاری نشست خبری فیلم «یحیی سکوت نکرد» در کاشان جماعتی حدود پنجاه نفر، جلوی مجتمع سینمایی کاشان تجمع کرده بودند تا مانع برگزاری جلسه نمایش و نقد و بررسی فیلم، با حضور فاطمه معتمدآریا، بازیگر اصلی فیلم و کاوه ابراهیم‌پور، کارگردان شوند.

آنها با تجمع جلوی در ورودی مجتمع سینمایی کاشان قصد داشتند تا مانع ورود عوامل فیلم به سالن شوند اما با تمهیدات به موقع نیروی انتظامی عوامل فیلم توانستند تا از میان نیروهای خودسر عبور کنند و به خیل مردم منتظر در سالن بپیوندند.

به گفته حاضران، صدای فحاشی و شعار اجتماع‌کنندگان در طول برنامه کماکان به گوش می‌رسید. فاطمه معتمد‌آریا بعد از  اتمام  مراسم پیشنهاد می کند تا تجمع‌کنندگان به داخل سالن بیایند تا با گفتگو مسائل حل شود اما جماعت پیشنهاد او را نپذیرفتند و موقع خروج تلاش کردند تا به عوامل فیلم حمله کنند اما با مداخله نیروی انتظامی موفق نشدند. 

دو نفر از مهاجمین که خودشان را سقف خودروی عوامل فیلم رسانده بودند، تلاش کردند تا با شکستن شیشه، وارد خودرو شوند که با ممانعت نیروی انتظامی موفق به این کار نشدند. بعد از  ترک محل هم، موتورسواران ناشناس، خودروی سینماگران را تعقیب کردند اما موفق نشدند به آنها دسترسی پیدا کنند.

در ساعات پایانی شب، خبر این حمله  رسانه‌ای نشد حتی برخی سایت‌های محلی، حوالی نیمه شب، گزارشی از جلسه نقد و بررسی و نمایش فیلم « یحیی سکوت نکرد» را منتشر کردند. روز بعد اما برخی سایت‌های محلی کاشان، خبر حمله به عوامل فیلم را در خروجی سایت‌شان قرار دادند. اینجا

دو روز بعد  اما سکوت عوامل «یحیی سکوت نکرد» هم شکست کاوه ابراهیم‌پور، کارگردان فیلم، که اولین تجربه فیلمسازی‌اش در گروه «هنر و تجربه» به تجربه یک اتفاق عجیب و ناخوشایند ختم شد، در گفتگو با خبرآنلاین از علت این حمله اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت این حمله از نظر او عجیب و بدون دلیل بوده و آنها برای جلسه نقد و نمایش فیلم به کاشان دعوت شده‌ بودند و طبق روند معمول این نشست‌ها، در جلسه حاضر شده‌اند و فکر نمی‌کرده‌اند به عوامل فیلم در حال اکرانی که با مجوز وزارت ارشاد ساخته شده و پروانه نمایش دارد، چنین برخوردی شود.ابراهیم‌پور به خبرآنلاین گفت از اهالی سینما انتظار حمایت دارد و نمی‌داند از چه کسانی باید شکایت کند و با توجه به درگیری اهالی سینما در آستانه جشنواره فیلم فجر نمی‌داند واکنش اهالی سینما چه خواهد بود. اینجا

با رسانه‌ای شدن اتفاقات کاشان، معلوم شد که جشنواره فیلم فجر هرقدر هم که برای اهالی سینما مشغله ایجاد کرده باشد، حمله به بازیگر «گیلانه» و «روسری آبی»‌ برایشان موضوعی قابل چشم‌پوشی نیست.

جمشید مشایخی رئیس هیئت مدیره‌ی این انجمن صنفی بازیگران، از اولین کسانی بود که در گفتگو با خبرآنلاین به ماجرای کاشان واکنش نشان داد .

او این برخورد را رفتاری قبیح دانست و آن را به شدت محکوم کرد و گفت: «هنرمندان دارای رسالتی هستند. آن‌ها کلید درهای بسته هستند و امثال این برخوردها با این افراد دور از انتظار و نادرست است.خانم معتمدآریا هنرپیشه‌ای جهانی است و همان‌طور که می‌دانید در سطح دنیا با احترام زیادی با او برخورد می‌شود. ما انتظار رفتارهای به این شکل را نداریم و می‌خواهیم در داخل کشور نیز با این هنرمندان با احترام برخورد شود.»

امیر بارانلویی، پیشکسوت انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون ایران به نمایندگی از اعضای هیئت مدیره‌ی این انجمن و بازرسان آن هم درباره‌ی این اتفاقات به خبرآنلاین گفت: «هر فیلمی که ساخته می‌شود، قبل از ساخته شدن مراحلی را برای اخذ مجوز طی می‌کند. بعد از صادر شدن پروانه‌ی فیلم و ساخته شدن آن، فیلم بازبینی شده و سپس اجازه‌ی نمایش آن در قالب صدور پروانه‌ی ‌نمایش صورت می‌گیرد. فیلم «یحیی سکوت نکرد» نیز از این قاعده مستثنی نیست و تمام این مراحل را طی کرده است. اگر یحیی نامی سکوت کرده و ما نمی‌دانیم علت این سکوت چه بوده است، حق نداریم قبل از نمایش فیلم کارگردان و بازیگران آن را سنگباران کنیم و به سمت آن‌ها گوجه فرنگی پرتاب کنیم.» اینجا

پرویز پرستویی هم از اولین کسانی بود که به حمله به جلسه نقد و بررسی «یحیی سکوت نکرد» واکنش نشان داد. او در اینستاگرامش در حمایت از همکار قدیمی‌اش نوشت: «حتما در دنیای مجازی ورسانه‌ها شنیدید که چه توهینی به بازیگر ارزنده و همکار خوب من در کاشان، شهر سهراب سپهری شده. فقط میتونم بگم برای اون دسته از هموطنانی که مرتکب چنین عمل زشت و پست شده اند، متاسفم چرا که معتمدآریا دشمن نیست بلکه یکی از هنرمندان خوب کشورمان است. چه خوب است که دوغ را از دوشاب تشخیص دهیم. این برخورد شایسته با یک هنرمند نیست، یادمان باشد با کسانی که سرمایه‌های مملکت را غارت کردند چنین برخوردی نکردیم. اینجا

مهناز افشار هم از با انتشار تصویری از معتمدآریا در اکانت توییترش از بازیگر پیشکسوت حمایت کرد و نوشت: «مگر می‌شود «گیلانه» ما را، «روسری آبی» ما را، فاطمه معتمدآریای ما را دوست نداشت؟» اینجا

بعد از واکنش بازیگران، محسن امیریوسفی، کارگردان فیلم «خواب تلخ» که اکران فیلمش بعد از ۱۲ سال در گروه هنر و تجربه با استقبال غیرمنتظره مردم مواجه شده است، در یادداشتی با عنوان «سیمین بانوی سینمای ایران» خبر حمله به فاطمه معتمدآریا را شوک‌آور توصیف کرد و نوشت:

«خبررا که شنیدم شوکه شدم، اعتراض به حضور فاطمه معتمدآریا در کاشان! این بود رسم مهمان نوازی؟! شهری با فرهنگ چندهزارساله، با پشتوانه غنی از حضور بزرگان مذهب تشیع، با معماری سحرانگیز، با سهراب سپهری، دکتر آریانپور، کمال الملک، ابوالحسن صبا و با دهها افتخار دیگر. 

نمیدانم آن افراد محترمی! که آن روز پشت در سینما تجمع کرده بودند می‌دانستند اعتراضشان به چه کسی و چه چیزی است؟! فیلمی بنام «یحیی سکوت نکرد» با مجوز قانونی ساخته شده و دراکران‌های محدودی که دارد با هزار امید و  آرزو، جشن شروع اکرانش در کاشان است و کارگردان جوان به همراه بازیگر فیلم، چند ساعتی مهمانآن شهر می‌شوند. این آدم‌ها از کجا بودند؟ کدامین دیار؟ درسه دهه‌ی گذشته چند بارمیهمانِ بازی‌های ماندگارش بودند؟ و با بازی‌های درخشان او در سینما و تلویزیون خندیدند و گریستند. چه کسی بهتر از سیمین بانوی سینمای ایران توانسته مصائب زنی رنج دیده در «روسری آبی» مادر یک جانباز در «گیلانه» و معصومیتی طنازانه را در«هنرپیشه» و فیلم‌های کمدی‌اش برایمان تصویر کند که حالا به حضورش در یک شهر این چنین اعتراض می‌شود؟

شنیدم که جمعه را روز عزای عمومی اعلام کردند.موافقم، با این توضیح که جمعه باید روز عزای عمومی «میهمان‌نوازی» ما ایرانیان باشد.»

امام جمعه کاشان بعد از این حادثه در جلسه تفسیر قران خود گفته بود که همگان بدانند کاشان به دلیل جایگاهی که در تشیع در طول تاریخ داشته، تحمل برگزاری مجالس لهو و لعب را ندارد. او گفته بود روز جمعه را در کاشان عزای عمومی اعلام می‌کند: « مصیبت بزرگی است در این شهر مذهبی کهنسال، با این همه سوابق روشن صلحا و متقین و برخوردار از مردم متدین و بهره‌مند از خانواده‌های شهدا چه جوابی خواهیم داشت.» اینجا

بعد از شکستن سکوت خبری و اعلام موضع گروهی از اهالی سینما در قبال حمله به فاطمه معتمدآریا و کاوه ابراهیم‌پور، موج حمایت از آنها بین اهالی سینما آغاز شد و بسیاری از هنرمندان از همکار قدیمی خود حمایت کردند. محسن تنابنده، منصور ضابطیان، شبنم مقدمی و صابر ابر، سحر دولتشاهی، هانیه توسلی، بهرام رادان، حسین پاکدل، ستاره اسکندری، شیوا ابا، نعیمه نظام‌دوست، مهراب قاسم‌خانی،فریبا نادری، مهدی یراحی از جمله افرادی هستند که تا این لحظه از فاطمه معتمد‌اریا حمایت کرده‌اند.علی کریمی، بازیکن سابق تیم ملی هم با انتشار پستی در اینستاگرام به فاطمه معتمد‌آریا ادای احترام کرد. اینجا

در تازه‌ترین واکنش‌ها، رضا کیانیان هم با نگارش یادداشتی با عنوان «تروریسم شاخ و دم ندارد» در دفاع از فاطمه معتمد‌اریا نوشت: «...تروریسم با لمپنیسم دو قلو هستند! تروریسم یعنی همین چند مشت جوانی که در داعش جهان را تهدید می‌کنند و همین جوانانی که به سفارتخانه‌ها حمله می‌کنند، به‌سخنرانی‌ها حمله می‌کنند. و همین چند نفری که به‌سینمایی که فاطمه معتمدآریا در آن حرف مى‌زد، حمله کردند؛ که مجلس را به‌هم ریختند؛ که شهر را به‌هم ریختند؛ که به‌بازیگری که این همه افتخار برای کشورش آورده توهین کردند و فحش‌های رکیک دادند! از دهان‌هایی که فحش‌های رکیک خارج می‌شود اسامى مقدس هم خارج می‌شود!» اینجا

احمد مهرانفر بازیگر سریال پایتخت هم امروز با انتشار نامه‌ای خطاب به فاطمه معتمدآریا از طرف خودش و مردم زادگاهش، کاشان،  از این بازیگر عذرخواهی کرد. بازیگر نقش ارسطو نوشت: «سلام خانم معتمدآریا خواستم ازطرف خودم و همشهریانم از شما هنرمند گرانقدر که شهر ما را برگزیده و به فرهنگ و هنر مردمان هفت هزارساله بها دادید تشکر کنم و متأسف شوم برای آنچه به شما گذشت هر چند ابعادش کوچکتر از حد اهمیت است... کاش آن عزیزانی که دستور حمله را به سربازان‌شان دادند می‌دانستند که ما همه ایرانی هستیم، فرهنگ و هنر ایران فرهنگ و هنر خودمان است و حمله به شما یعنی حمله به خودی. کاش می‌دانستند که ما همگی انگشتان یک دستیم با قدوقواره های متفاوت. وظیفه ماحرکت به جلو و انجام کارهای بزرگ است نه خُرد کردن یکدیگر. کاش عشق نه کینه وکاش احترام نه یورش.

کاش آن بزرگواران برای مبارزه با فقر و گرسنگی، برای رفع مشکلات مردم، برای حمایت از کارگران بیکار و بسته نشدن کارخانه‌ها، برای رفع معضل بیکاری و اعتیاد جوانان شهر، برای حفظ محیط زیست، برای جاده‌های خراب و وسایل نقلیه فرسوده و غیراستاندارد که هر روز خانواده‌ای را در این شهر عزادار می‌کند، دستورحمله صادرمی کردند نه برای ایجاد وحشت و هراس در دل همنوع...امیدوارم نام کاشان هیچ‌وقت شما را به یاد فحش و دشنام وتوهین نیاندازد. امیدوارم همچون قبل شهر کاشان شما را به‌ یاد سهراب سپهری بزرگ بیاندازد، یاد تمدن هفت هزارساله، سفالینه‌های گلی سیَلک، باغ فین، کویر مَرنجاب، یاد پنجره، فکر، هوا، عشق، چشم‌ها و واژه‌های شسته شده ...» اینجا

با اینکه واکنش‌ها از سوی اهالی سینما به این اتفاق ناخوشایند ادامه داشت اما مقامات رسمی متولی امر،  در این‌باره ابراز نظری نکرده‌ بودند تا اینکه ساعاتی پیش رضا میرکریمی، مدیرعامل خانه سینما، نامه‌ای خطاب به امام جمعه کاشان نوشت که روز جمعه را عزای عمومی اعلام کرده است. در متن نامه رضا میرکریمی خطاب به امام جمعه کاشان آمده است:

«...در ابتدای کلام، خودم و جنابعالی را دعوت می کنم به تقوای الهی. صحبت‌های نگران‌کننده شما را خواندم و به حسب وظیفه‌ی صنفی‌ام در مورد ابعاد و حواشی حضور بازیگر با سابقه و محترم سینمای ایران در کاشان تحقیق کردم. نتیجه اینکه نه تنها منکری اتفاق نیفتاده است، بلکه از شواهد چنین برمی‌آید که اقدامی از پیش سامان‌یافته و غیرخودجوش در پدید آوردن این حادثه نقش داشته است.از جنابعالی می‌خواهم به وظیفه شرعی و جایگاهی خود در حفظ وحدت و جلوگیری از ایجاد شکاف در جامعه عمل کنید و از اشاعه‌ی جو بی‌اعتمادی و نگرانی در جامعه مومنین بپرهیزید.

در انتها می خواهم جنابعالی را که چند صباحی مهمان مردم مومن و فرهنگ دوست کاشان هستید با یکی از مشاهیر به نام آن دیار "سهراب سپهری" آشنا کنم، باشد که خواندن اشعار وی به نگاهمان مهربانی، به زندگی ما آرامش و به ایمانمان عمق ببخشد.» اینجا

بیانیه انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران آخرین واکنشی است که به صورت رسمی منتشر شده است.(اینجا) 

حالا باید منتظر ماند و دید که مسئولان چه اقدام عملی برای حل این مشکل و جلوگیری از تکرار دوباره آن می‌کنند و این ماجرا به کجا ختم می‌شود.