به گزارش پارس به نقل از نسیم، رهبر معظم انقلاب در نامه ای که به رییس جمهور با موضوع شروط اجرای برجام نوشتند صراحتا از لزوم لغو برای اجرای برجام سخن گفتند.عباس عراقچی معاون وزارت خارجه نیز اخیرا طی اظهاراتی در همین راستا از لزوم لغو PMD برای اجرای برجام سخن گفت؛ ولی آنچه قابل تامل است سخنان اخیر آمانو مدیرکل آژانس بین المللی اتمی است که گفته بود:هنوز برخی از سوالات درباره گذشته اتمی ایران بی پاسخ مانده و اژانس نمی تواند گزارشی سیاه و سفید ارائه دهد.

فواد ایزدی کارشناس مسائل سیاسی به تحلیل مسائل پیرامون این اظهارات پرداخته که متن آن به شرح ذیل است:

باتوجه به اینکه دو دسامبر موعد اعلام گزارش آژانس است و از سویی آمانو اخیرا اظهاراتی در این خصوص داشته است و با توجه به اینکه هم رهبری در نامه شان و هم معاون وزارت خارجه در اظهاراتش بر لزوم لغوpmd تاکید داشته اند تحلیلتان از وضعیت کنونی چیست؟

طرف غربی احساسش نسبت به تحریم‌ها این است که تحریم‌ها جواب داده و سیاست مثبتی بوده (البته با تحلیل‌های خودشان) و ایران را پای میز مذاکره نشانده است و این یکی از نکاتی است که در دوسال مذاکرات قبل از توافق برجام، بارها هم با خبرگزاری شما و هم با خبرگزاری‌های دیگر برآن اصرارمی‌کردیم.

از این جهت به راحتی دست از موضوع تحریم بر نخواهند داشت و این نکته ای بوده که بارها تکرار شده ولی اگر طرف غربی نخواهد تحریم هارا لغو کند چکار باید بکند؟ باید بهانه‌ای داشته باشد که تحریم‌ها را پا در هوا نگهدارد یا اینکه برگرداند.

چه بهانه‌ای به دردش خواهد خورد اگر بخواهد به این هدف برسد و چه ابزاری استفاده خواهد کرد؟ همان ابزاری که تا حالا استفاده کرده است؛ ابزار آژانس بین المللی انرژی اتمی.

اگر به سابقه تحریم‌ها نگاه کنید آنها هر موقع فلان گزارش آژانس را علم کردند، بعد یک سری تحریم ایجاد کردند؛ حال اگر آژانس به صورت شفاف مسئله پی ام دی را حل کند این خلاف آن تحلیل هست که تحریم‌ها سیاست خوبی بوده و باید به نوعی این تحریم‌ها حفظ شود؛ الآن شما اظهارات آقای آمانو را می‌بینید که این پیش‌بینی‌های دوساله ما را تایید می‌کند که ما گزارش می‌دهیم ولی گزارشی هست که نه بد است و نه خوب است و می‌‌خواهند استخوان لای زخم نگهدارند؛ابتدا دروغی گفتند که ایرانی ها می‌خواستند بمب بسازند و سوالی که مطرح است این است که همین آقای آمانو چند روز پیش قبل از اظهارات اخیرش گفته بود که ما هر سوالی که می‌خواستیم را لیست کردیم و ایران به همه سوالات پاسخ داد.

حال گر ایران به همه سوالات آژانس پاسخ داده و اگر ایران کاملاً با آژانس هماهنگ و همراه بوده و اجازه بازرسی و اجازه رفت و آمد داده پس برای چه این حالت استخوان لای زخم را ادامه می دهند؟ این بهانه‌ای است که نگه می دارند تا بعدها بتوانند با تحریم‌ها بازی کنند.

به همین دلیل در نامه رهبری در بند اول بحث این هست که آقای اوباما و اتحادیه اروپا نامه بنویسند و امضا بکنند که اگر ایران به تعهداتش عمل کند تحریم‌ها لغو شوند؛ این کار را هنوز نکردند و بر خلاف اظهارات دوستان وزارت خارجه این اتفاق هنوز نیفتاده است؛ آن نامه‌ای که آقای اوباما اظهار کرد و منتشر شد نامه‌ای بود که به سه چهارتا وزارت خانه مرتبط با برجام بود و اصل نامه حرفش این بود که شما وزارتخانه‌های مرتبط با برجام، بروید برجام را اجرا کنید و هیچ بحثی در مورد لغو تحریم‌ها نبود؛همچنین آن نامه قبل از نامه رهبری منتشر شده بود و رهبری نامه‌اش را بعد از دیدن نامه اوباما نامه نوشتند و یعنی آن نامه کافی نبود؛

از این جهت هم بند یک نامه رهبری فعلاً توجه نشده و این بحث پی ام دی هم نمونه‌ بعدی‌اش است؛ بحثی در مورد اراک داشتیم که رهبری درموردش در بند چهار نامه شان نوشته بودند که طرف مقابل به صورت مطمئن نسبت به قرارداد تضمین دهد که اراک آب سنگین باقی خواهد ماند و قرارداد محکمی هست ولی شما اگر قرارداد اراک را اگر ببینید اصلاً در آن آب سنگین وجود ندارد.

نه تضمین آب سنگین بودن است و نه اینکه اصلاً تضمین این است که کاری که شروع شده پایان پیدا کند؛ یعنی نسبت به تعهدات ایران شک و شبهه‌ای نیست که باید در اراک بتون بریزد ولی اینکه ایران در قلب اراک بتن ریخت بعدش چه می شود، هیچ تضمینی بر اساس آن قرارداد وجود ندارد.

پس متأسفانه آن نکاتی که در نامه مقام معظم رهبری قید شده بود تا به حال سه مورد آن فعلاً محقق نشده و دوستان وزارت خارجه به جای اینکه پیگیر محقق شدن مفاد آن نامه باشند به نوعی عملکرد طرف مقابل را توجیه می‌کنند و این در نهایت برای کشور مشکل ایجاد خواهد کرد.

نظرتان در مورد اظهارات آمانو در مورد سیاه و سفید نبودن گزارش آژانس چیست؟

 این را هم باز قبلاً گفته بودیم؛ امید داشتیم که این پیش بینی درست نباشد ولی درعمل دیدیم که همین اتفاق افتاد که به نظرمی‌رسد که هدف تیم مذاکره کننده رسیدن به توافق است و لغو تحریم‌ها نیست؛ متأسفانه درعمل طرف مقابل هر کاری دارد انجام می‌دهد که ما به توافق برسیم حالا این توافق خوب باشد یا نباشد یا اینکه مشکلات ساختاری داشته باشد یا نداشته باشد این مطلبی است که خیلی دغدغه دوستان وزارت خارجه نبود که بعداً نامه رهبری را دیدیم که بله برجام مشکلات متعددی دارد؛ این تفکر هنوز در وزارت خارجه هست، همان آدم‌ها هستند، تغییر خاصی اتفاق نیفتاده است؛ کاری که دوستان وزارت خارجه ما باید بکنند این است که نباید همانطوری که به نامه اوباما عمل کردند و با قرارداد اراک عمل کردند با نامه یا گزارش آمانو عمل کنند.

آقای عراقچی اخیرا در موضعی اجرای برجام را منوط به لغوpmdاعلام کردند؛نظرتان راجع به این اظهار نظر چیست؟

خوب است منتهی آقای عراقچی قبلاً هم اظهارات مثبت خوبی داشتند منتهی در عمل اتفاقاتی که می‌افتاد این بود که عرض کردم؛ منتهی امیدواریم این رویه را اصلاح کنند؛ وزارت خارجه اولین جایی باید باشد که نسبت به همین اظهارات آمانو که بحث پی ام دی را نبست و پا در هوا نگه داشت و ابهام و شبهه را در گزارشش نسبت به پی ام دی لحاظ کرد، اعتراض کند واعلام کند که برجام با شکست مواجه شده است؛ این را همان افرادی باید اعلام کنند که برجام را مذاکره کردند و نباید هزینه‌ها را به دوش افراد دیگر نظام انداخت؛ افرادی که مذاکره کردند باید مسئولیت بپذیرند و اگر این اتفاق نیفتاد باید در نهایت موضع صحیح را بگیرند و امیدواریم آن روند گذشته اصلاح شود و این بار حرف‌هایی زده شود که باید زده شود.