پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- کمیسیون بین دولتی روسیه – ایران مسئله مربوط به تأسیس بانک مشترک را بحث و بررسی خواهند کرد که ایران را جهت استفاده از سود حاصل از فروش نفت به چین و دیگر کشورها، برای خرید دستگاه های روسی و دیگر محصولات با تکنولوژی بالا مساعدت خواهد کرد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، در حال حاضر، علت این تقاضا، فقدان روبل در ایران است و جمهوری اسلامی در اثر اعمال تحریم ها با فقدان دلار و یوروی آزاد نیز مواجه است. آندری لوگانسکی، سخنگوی بخش تجاری فدراسیون روسیه در ایران، در مصاحبه ای با نشریه «نزاویسیمایا گازتا» گفت که در صورت حل و فصل این مسئله، صادرات روسیه به ایران به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت و ایران قادر خواهد بود میوه جات، سبزیجات، ماهی و دیگر محصولات غذایی خود به ارزش ١٠ میلیارد دلاری را برای ما صادر کند. 

* با در نظر داشتن این موضوع که روسیه یکی از اقتصادهای بزرگ در آسیا به شمار می رود، حجم صادرات این کشور به ایران بسیار اندک است، چرا؟

آندری لوگانسکی: 

تمامی ارزهای کشورهایی که ایران به آنها نفت صادر می کند، به صورت شرایط پایاپای صورت می گیرد، یعنی این ارزها باید در خاک همان کشور وارد کننده نفت ایران باقی بمانند، تا بعدها، به حساب آن، کالاهایی خریداری شوند که قرار است به ایران صادر شوند. آن دست از کشورهایی که 

پول های ایران در آنها خوابیده اند، در حال حاضر، مانع از آن می شوند که ایرانی ها ارز خود را با ارز دیگری مبادله کنند.

و اما در بانک های ایران نیز روبل موجود نیست تا با آن کالاهای روسی خریداری شوند. این، در روابط متقابل تجاری و اقتصادی ما یک دیوار بتنی شده است. ایران از جایی نیز نمی تواند روبل دریافت کند. ایران حجم بسیار زیادی از منابع انرژی زای خود را صادر می کند و فقط به ما صادر نمی کند، زیرا ما به نفت ایران نیاز نداریم. در نتیجه، ایران پول زیادی در اختیار دارد، اما نه در روسیه.

* در چنین شرایطی، به معاملات پایاپای نیاز است.

آندری لوگانسکی: 

برای باز کردن گره روابط تجاری با ایران، شرکت های روسی باید از واردات روسیه از آن دست از کشورهایی استفاده کنند که ایران به آنها نفت صادر می کند. این کشورها، چین، کره، هند، ژاپن و غیره هستند.

در سال ٢٠١٤ میلادی، از چین کالایی به هزینه ٥٦ میلیارد دلاری به روسیه صادر شد. مبلغ بسیار زیادی از پول ایران نیز در چین ذخیره شده است. فقط باید با چینی ها به توافق رسید تا به حساب پول های ایران که از فروش نفت حاصل شده است، به روسیه کالا صادر شود. اما، چینی ها به هیچ وجه حاضر نیستند یوان خود را با روبل تعویض کنند، زیرا این امر، باعث کاهش ارزش یوان نسبت به دیگر ارزها خواهد شد.

و اما، اگر چین اجازه دهد، کالاهای ایرانی با احتساب یوان به روسیه صادر شوند، این امر باعث تحکیم اقتصاد چین خواهد شد و برای کالاهای چینی فرصت فروش در ازای نفت وارداتی ایران را فراهم خواهد ساخت. در حال حاضر، این تنها راهی است برای خرید محصولات تکنولوژیکی ما توسط ایران.

* برای این کار، باید توافقنامه بین دولتی منعقد شود؟

آندری لوگالنسکی: 

قبل از هر چیزی، کشورهای مصرف کننده نفت ایران باید اقدام به اتخاذ قرار سیاسی نمایند. ابزارهای مالی غیر وابسته به ارز غربی که از تحریم های اعمالی از سوی اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا هراسی ندارند و انستیتوهای مالی که عملکردشان براساس روبل، ریال ایران و ارزهای کشورهای وارد کننده نفت ایران است، نیاز است. ما با عقد قراردادهای جزئی این راه را هموار می کنیم، اما می خواهیم برای رسیدن به این هدف، از آنها قاعده ای به وجود آوریم.

برای رسیدن به این هدف، تأسیس بانک روسیه – ایران که در خصوص آن مذاکرات همچنان در جریان است، راه گشا خواهد بود. به اعتقاد ما، این بانک 

می تواند به کانون معاملات پایاپای با جذب حتمی نه فقط روسیه و ایران، بلکه آن دست از کشورهایی بدل شود که ایران به آنها نفت صادر می کند. 

* آیا در آینده نزدیک، حل و فصل این مسئله ممکن خواهد شد؟ 

آندری لوگانسکی: 

البته که ممکن خواهد شد. کشورهای وارد کننده نفت ایران با لغو تدریجی تحریم ها، ناگزیر خواهند شد با تبدیل ارزها، به ارز ایران موافقت کنند. به ویژه دولت های اروپایی.

* به خاطر همین است که سهم ایران در مبادلات کالای ما فقط 0.2 درصد است؟

آندری لوگانسکی: 

باید به این موضوع نیز توجه داشت که بسیاری از قراردادهای میان روسیه و ایران، در دیگر کشورها تنظیم می شوند – در مصر، سوئیس، امارت متحده عربی، سنگاپور، هنگ کنگ.

* این معاملات جزء آمار تجاری ایران به شمار نمی روند؟

آندری لوگانسکی: 

البته که خیر. و این پرسش مطرح می شود که چرا مبادلات کالا به ما فقط 1.5 میلیارد دلار است و دوبی، ١٠ میلیارد دلار. در حقیقت، هر شرکت ایرانی که در زمینه اقتصاد خارجی فعالیت دارد، در امارات، یک شرکت خواهر دارد. البته، به موازات لغو تحریم های اعمالی علیه ایران، شرکت های ایرانی از این منطقه آزاد تجاری خارج خواهند شد و به معاملات مستقیم با شرکت های روسی روی خواهند آورد.

* با توجه به جریان صادراتی که از طریق کشور ثالث صورت می گیرد، حجم مبادلات کالا میان روسیه و ایران چقدر است؟

آندری لوگانسکی: 

حدود ٥ – ٤ میلیارد دلار. صادرات فلز به خاطر افزایش عینی تولیدات در ایران تا حدی «نشست» (مکث) داشته است.

* و اما اگر شعاع تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی یورو آسیا آغاز به کار کند چه؟ به تازگی، از تشکیل گروه مشترک تحقیقاتی در خصوص این مسئله سخن گفته شده است؟

آندری لوگانسکی: 

در مورد ایران، آینده تجارت ما بیشتر در گرو وضعیت نقدینگی لازم رویل شرکت ها و ساختارهای دولتی ایران قرار می گیرد، تا شعاع تجارت آزاد، اگرچه، این هم مورد مکمل خوبی است.

اگر در روسیه فروش محصولاتی از چین، ژاپن، کره، هند و غیره مانند امروز، ادامه داشته باشد، اما خریدهای روسیه مانند امروز با ارزهای ملی انجام شود که ایران به عنوان وارد کننده مواد خام به دست آورده، نه با دلار و یورو، در این صورت، در مبادلات کالا، شاهد افزایش و تحول خواهیم بود. این تحول به اقتصاد این کشورها صدمه ای نخواهد زد و ارزش ارز آنها را پایین نخواهد آورد.

* اگر سازماندهی این امر میسر شود، صادرات روسیه به ایران تا چه حد رشد خواهد داشت؟

آندری لوگانسکی: 

در صورت پرداخت بهای کالاهای روسی با ارز کشورهای ثالث، بازار ما آمادگی پیدا خواهد کرد تا همه ساله، صادرات خود به ایران را تا ١٠ میلیارد دلار افزایش دهد. در حقیقت، ایران نیز فورا قادر خواهد بود تا این مبلغ صادرات خود به روسیه را افزایش دهد.

* ما چه مواردی را می توانیم به ایران پیشنهاد کنیم؟

آندری لوگانسکی: 

ایرانی ها کامیون، جیپ و تکنیک احداث خطوط راه آهن ما را بها می دهند. زیرا آنها را می توان خارج از سرویس تعمیر کرد. این قاعده از نخستین نسل تولیدات خودرو در مجموعه نظامی – صنعتی برقرار بوده است – محور نظامی، فاقد سرویس تعمیراتی است و ایرانی ها با کمال میل این خودروها را به طور مستقل تعمیر می کنند. در مجموع، آنان بسیار شبیه ما هستند. در حال حاضر، در این کشور، هزاران دستگاه کامیون مدل «گ آ ز» و «ز ای ل» تولید سال های ١٩٦٠ – ١٩٥٠ میلادی، فعال هستند.

* شانس با این خودروها است، زیرا آب و هوای این کشور خشک است ....

آندری لوگانسکی: 

البته، در چنین شرایط، خودروها پوسیدگی پیدا نمی کنند.

* در حال حاضر، ما به این کشور خودرو صادر نمی کنیم؟

آندری لوگانسکی: 

ایرانی ها شرایط خرید آنها را ندارند، در غیر اینصورت از ما هم کامیون می خریدند و هم خودروهای سبک. همه ساله آنان برای خرید خودروهای کره ای و چینی، چندین میلیارد دلار پول هزینه می کنند. در این کشور، بازار خودرو بسیار داغ است و در این کشور ٨٠ میلیون نفره که از لحاظ ذخایر نفتی جایگاه سوم و از لحاظ ذخایر گازی جایگاه دوم را در جهان دارد، در عمل، هر خانواده از خودروی خود استفاده می کند. ایران – آنطوری که عده ای تصور می کنند، کشور فقیری نیست. از لحاظ ساختار جمعیتی، این کشور، شباهت زیادی به روسیه دارد.

به موازات خودور، تمامی کالاهای با تکنولوژی بالای روسیه در ایران از آینده خوبی برخوردارند، از جمله، هواپیماها و کالاهای سرمایه گذاری شده، مانند دستگاه ها.

ایران کشور قدرتمند و غنی است، اما از لحاظ فناوری مانند روسیه پیشرفته نیست.

* تحریم های اعمالی علیه این کشور لغو خواهند شد و آنوقت، رقابت در بازار این کشور دشوارتر خواهد شد؟

آندری لوگانسکی: 

تجار ایرانی با موفقیت تمام این تحریم ها را از نقطه نظر تجاری دور می زنند. و اکنون نیز آن دست از محصولات وارداتی مورد نیاز خود را خریداری می کنند. تمامی فروشگاه های ایرانی انباشته از کالاهای ژاپنی، کره ای، ایتالیایی و آلمانی است. اما، کالاهای امریکایی در این کشور موجود نیست.

* اما، وجود تحریم ها باعث افزایش هزینه ها در تجارت می شوند.

آندری لوگانسکی: 

به هیچ وجه، اگر شرکت های ایرانی و شرکت های خواهر آنها در دوبی، مالزی، تانزانیا، سنگاپور و یا هنگ کنگ از ارز داخلی این کشورها استفاده کنند و نه دلار، چه مخارج اضافی دارند؟ هیچ.

لغو تحریم ها – فرایند طولانی مدت است و به طور قطع، پایان گیری کامل آن مستلزم صرف زمان پنج ساله خواهد بود. شاید، کار تا جایی برسد که حتی اجازه واردات تسلیحات به ایران نیز صادر شود. و این قطعاً، موجب تسهیل چشمگیر امور تجار و صنعت گران ایرانی خواهد شد. اما، در حال حاضر نیز 

شرکت های ایرانی هر چیزی به غیر از تسلیحات و تکنولوژی پیشرفته را خرید و فروش می کنند. آنان فقط از دلار و یورو استفاده نمی کنند، اگرچه باز هم طی آن، از دلارها و یورویی استفاده نمی کنند، مگر دلار و یوروی اختصاصی در چارچوب سهمیه بندی کنگره آمریکا.

در حال حاضر، اعمال تحریم ها به شدت به ضرر یورو و دلار است، زیرا در این بازار ٨٠ میلیون نفره، این ارزها جایی ندارند. این ارزها از این بازار طرد شده اند. و اما اگر دلار خاک ایران را نیز تصرف کند، چه وضعی پیدا خواهد کرد؟ البته که ارزش آن بیشتر خواهد شد!

* روسیه خواهان واردات چه نوع کالاهایی از ایران است؟

آندری لوگانسکی: 

ایران – صادر کننده بسیار خوب ماهی دریای جنوب است. خلیج فارس غنی از ماهی است و ٩٠ درصد از صید ماهی در ایران صادر 

می شود. این کشور همچنین، صادر کننده خوب میوه جات و سبزیجات است و این در حالی است که آنان در همه فصول سال محصول دهی دارند – زمستان در جنوب و تابستان در شمال این کشور.

به خاطر وجود کنترل بر حلال بودن محصولات غذایی، این محصولات ایران از لحاظ زیست محیطی در جهان سالم ترین محصولات هستند. برای نمونه، در کشور ما تغذیه پرندگان با مواد غذایی ناسالم ، نقض قوانین دولتی به شمار می رود، اما در ایران حکم قضائی در پی دارد و ممکن است تا سخت ترین مجازات ها پیش برود.

* در این راستا اقدامات وزارت کشاورزی چگونه خواهد بود؟

آندری لوگانسکی: 

در زمینه پیشنهادات مربوط به گوشت مرغ و بوقلمون ایران – اگرچه روسیه به طور کامل گوشت مرغ مورد نیاز خود را تأمین می کند، اما مواد غذایی سالم از لحاظ زیست محیطی، در بازارهای ما هم جایگاهی خواهد داشت.

* میزان واردات محصولات ایران به روسیه چقدر خواهد بود؟

آندری لوگانسکی: 

در کل، تا ١٠ میلیارد دلار خواهد رسید. اما، برای این واردات یک مشکل وجود دارد: در ایران، فقط کشاورزان محصولات کشاورزی را تولید 

می کنند.

* در این کشور شرکت های بزرگ کشاورزی وجود ندارد و بخش تجاری ما نیز به حجم زیاد کالا نیاز دارد؟

آندری لوگانسکی: 

بله. مسئله اصلی جمع آوری، نگهداری و بسته بندی محصولات است. دولت ایران از سی سال پیش درگیر این مسئله است، اما هنوز در این زمینه دچار ضعف هایی است. در ایران فروشگاه های زنجیره ای موجود نمی باشد و همه محصولات غذایی به صورت دستی آماده می شوند، از مرغ و ماهی گرفته تا توت فرنگی و فروش آنها نیز در مغازه های کوچک انجام می شود. این کشور فاقد مجموعه انبارهای ویژه صادرات است. زیرا این محصولات در همه فصول در دسترس است و دلیلی برای انبار کردنشان نیست.

ایران حجم عظیمی از محصولات غذایی خود را صادر می کند، اما عمدتاً به عراق همجوار و افغانستان و خود این کشورها نیز فاقد فروشگاه های زنجیره اند و واردات ایران جذب مغازه های کوچک می شوند. صدها و هزاران خودرو به عراق و افغانستان عزیمت می کنند، هر یک به مقصد یکی از مغازه ها.

* پس امروزه ارزاق ایران از چه راهی وارد بازار روسیه می شوند؟ 

آندری لوگانسکی: 

بازرگانان روسی از شرکت های ایرانی ٢٠ تن گشنیز خریداری و جابجا می کنند. حمل و نقل این ماده غذایی با کامیون های سنگین انجام می شود که مسافت بین تهران و مسکو را طی سه روز طی می کنند و نیز هزینه کلانی در بردارد. مشکلات محاسباتی که پیش از این به آنها اشاره شد، برای تجارت کلان مطرح اند و برای مابقی روبل فراهم می باشد. تجارت خرد می تواند حتی اکنون نیز فعال باشد، برای آن کمترین مانعی وجود ندارد.

* صادرکنندگانی که خود را برای کار در ایران آماده می کنند، چه موارد دیگر را نیز باید مورد توجه قرار دهند؟ 

آندری لوگانسکی: 

اینجا خطرات خاصی مطرح نیست. قوانین ایران آن گونه که می دانیم، بر احکام شرعی استوار اند که در قبال غیر مسلمانان نهایت نرمش را نشان می دهد. برای نمونه ، آنان اجازه دارند مشروبات الکلی مصرف کنند. البته فروش نگهداری و حمل و نقل آن ممنوع است. در این زمینه قاچاق سازمان یافته ای نیز مطرح نیست و کمترین تخلفی نیز وجود ندارد. زیرا افراد متخلف نمی توانند از مجازات بگریزند.

* وضعیت تجاری در این کشور چگونه است ؟

آندری لوگانسکی: 

مانند کشور ماست. با این تفاوت که فعالیت اقتصادی خارجی باید با مجوز انجام شود، اما این مانعی به وجود نمی آورد. هر شخصی 

می تواند شرکتی را به نام خود به ثبت برساند و غیره.

* در مجموع، آیا بازرگانی ما به سوی کار در ایران گرایش دارد؟ چه کسانی این در را به صدا در می آورند؟ 

آندری لوگانسکی: 

برای پیشگیری از برخورد شرکت های ما با تحریم های افزون، از اشاره به نام ها امتناع می کنم، اما می توانم بگویم که تقریبا صد در صد شرکت های صنعتی ما علاقمند به کار در ایران هستند. و اینجا نیز باز مسئله سر و سامان دادن به وضع محاسباتی با کشوری مطرح می شود که مصرف کننده نفت ایران است، تا ایران بتواند محصولات ما را خریداری کند.

* به نظر می رسد که بازرگانی روسیه – ایران چشم انداز بزرگی را پیش رو دارد؟

آندری لوگانسکی: 

البته و فقط باید همه امور از جنبه اقتصادی، به درستی انجام شوند، نه این که فقط به فکر کوتاه کردن راه بود.

صدها و هزاران شرکت متقاضی فعالیت در این بخش اند، اما عده قابل توجهی نیز شاید نتوانند پاسخ این سئوال را روشن کنند که برای ورود به بازار ایران از چه نوع بازاریابی استفاده خواهند کرد و چگونه وارد این بازار خواهند شد. بسیاری از تولیدکنندگان خودرو در کشور ما سعی دارند یاران ایرانی خود را برای خرید نمونه های روسی ترغیب کنند. اما هیچ یک از تولیدکنندگان خارجی هرگز نیازی به آن نداشته اند. نمونه کارها نه فقط باید به صورت رایگان تحویل داده شوند، بلکه رضایت طرف مقابل نیز جلب شود. این یک بازار جدید است و نیاز به صرف هزینه دارد. باید توجه کرد که بازار ایران باید فتح شود.

ایران حمل و نقل دلار روسیه یورو