یادداشتی از حسن بهشتی پور
معامله بین روسیه و عربستان؛ از واقعیت میدانی تا جوسازی رسانه ای
سوریه برای عربستان اهمیت دارد و همچنین عربستان در موضوع سوریه به تنهایی تصمیم نمی گیرد بلکه آمریکا، ترکیه و برخی از کشورهای دیگر در تصمیم گیری عربستان در موضوع سوریه نقش دارند.
پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- حسن بهشتی پور کارشناس مسایل بین المللی در یادداشتی برای پارس پیرامون رابطه عربستان و روسیه در تحولات یمن نوشت:
مصالحه کردن روسیه با عربستان بر سر موضوع یمن بیشتر تبلیغات رسانه ای است؛ به طوری حتی روسیه یک سری نیروهای جدید وارد سوریه کرده است. از آن جایی که روسیه به دنبال منافع خویش است؛ باب المندب نیز در یمن به عنوان یک منطقه بسیار راهبردی و استراتژیک برای روسیه محسوب می شود. در این راستا روسیه مخالف به قدرت رسیدن القاعده در یمن است و ضرباتی از این گروه در قفقاز شمالی خورده است.
بعید به نظر می رسد که روسیه جنایات عربستان در یمن را تایید کند و در سیاست خارجی روسیه چنین تصمیمی مشاهده نمی شود. نشست هایی که این دو کشور با هم دیگر داشته اند؛ از جمله دیدار محمد بن سلمان با پوتین و سفر مقامات روسی به عربستان به این معنی نیست که سیاست های روسیه در یمن تغییر کرده است.
واقعیت های موجود نشان می دهند که سوریه برای عربستان اهمیت دارد و همچنین عربستان در موضوع سوریه به تنهایی تصمیم نمی گیرد بلکه آمریکا، ترکیه و برخی از کشورهای دیگر در تصمیم گیری عربستان در موضوع سوریه نقش دارند.
بایستی اشاره کرد که مساله سوریه یک معادله چندوجهی است؛ چرا که یک سری از بازیگران مثل فرانسه، انگلیس، آمریکا، عربستان سعودی، ترکیه و امارات از مخالفین بشار اسد حمایت می کنند. ادعای معامله روسیه و عربستان مبنی بر عدم حمایت عربستان از مخالفین بشار اسد و حمایت روسیه از حملات عربستان در یمن، واقعیت خارجی ندارد؛ چرا که اولا روسیه از انصار الله حمایت نمی کند و مناسباتی با این گروه ندارد؛ همان طور که مناسباتی با دولت علی عبدالله صالح نیز ندارد. همچنین تاثیرگذاری روسیه در یمن چندان زیاد نیست؛ به جز قطعنامه هایی که می توانست مانع از آن شود. بنابراین این فرضیه چندان با واقعیت های بیرونی هم خوانی ندارد؛ البته در عالم سیاست مطلق گویی مجاز نیست و بایستی درصدی از احتمال رخ دادن سایر گزینه ها در نظر گرفته شود اما بر اساس مشاهداتی که از سیاست خارجی روسیه به عمل می آید، چنین فرضیه ای درست نیست. عربستان هم به تنهایی قادر به انجام چنین معامله ای در این موضوع نیست؛ چرا که در حوزه اقتدار آمریکایی عمل می کند و در قالب اتحادی که آمریکایی ها در برابر سوریه تشکیل داده اند، همکاری می کند. بعید به نظر می رسد که عربستان به تنهایی خودش تصمیم بگیرد و معامله ای در این موضوع انجام دهد.
ذکر این نکته ضروری است که قرائن و شواهد نشان می دهد که سوریه برای روسیه اهمیت زیادی دارد؛ به طوری که روسیه هم اکنون مشغول ساخت پایگاه هوایی در این کشور است. از جمله مواردی که باعث می-شود سوریه برای روسیه اهمیت ویژه ای داشته باشد، عبارت اند از: اولا روسیه دو پایگاه مهم در بندر طرطوس که در مدیترانه قرار گرفته است دارد. گفتنی است که حضور در مدیترانه اهمیت فوق العاده ای برای روسیه دارد که از راه سوریه انجام می شود. ثانیا هم اکنون دولت متحد با روسیه در دمشق بر سر کار است که در صورت ساقط شدن این دولت، احتمال به وجود آمدن یک دولت طرفدار غرب وجود دارد؛ در چنین وضعیتی فشار بر روسیه بیشتر خواهد شد. ثالثا این که گروه های جبهه النصره، داعش و گروه های همانند آن در قفقاز شمالی عملیات هایی انجام می دهند و علیه منافع روسیه اقدام می کنند؛ قدرت گرفتن این گروه ها در سوریه به شدت به ضرر منافع روسیه خواهد بود؛ لذا روسیه به دنبال این است که از هر نوع قدرت گرفتن آن ها جلوگیری کند. بنابراین بر اساس مجموع سه عامل مهم، روسیه سعی می کند که جایگاه خویش در سوریه را تقویت کند و از بشار اسد حمایت کند.
عربستان هم در چارچوب اتحادی که با کشورهای ترکیه، آمریکا، انگلیس و کشورهای دیگر علیه بشار اسد صورت گرفته است، توان مقابله با اسد دارد و به تنهایی نمی تواند در مورد این موضوع تصمیم بگیرد. علاوه بر این روسیه نیز در شرایطی نیست که به اتحاد با عربستان سعودی علیه یمن بپیوندد؛ چرا که یک رسوایی برای این کشور به بار خواهد آورد.
این نوع خبرها مبنی بر معامله بین روسیه و عربستان، بیشتر جوسازی های خبری است؛ البته روسیه یک طرحی ارائه کرده است که بر اساس آن یک دولت ائتلافی در دمشق به قدرت برسد و تعدیلی در این زمینه انجام بگیرد. طبق این طرح در دولت ائتلافی مخالفین سکولار مشارکت داده می شوند اما چنین نیست که با گروه هایی مثل جبهه النصره و داعش ائتلاف صورت گیرد. رهبری این دولت ائتلافی همچنان با بشار اسد خواهد بود.
ارسال نظر