به گزارش پارس،منای خونین؛ این سخت ترین واژه ای بود که این روزها به گوش ما می رسد تا قربان امسال به قربانگاه حاجیانی مظلوم درآید. اما چرایی این فاجعه عظیم انسانی و تحلیل چگونگی رخداد و شرایط نابسامان میزبانی چون آل سعود نیاز به بررسی های بیشتری دارد و از این رو با رضا ایرانمنش، بازیگر و کارشناس فرهنگی به گفت و گو نشستم. ابعاد حادثه منا چنان بود که همه سوالات از جانباز ارزشمند عرصه دفاع مقدس به دامنه این واقعه دردناک کشیده شد و حال در هفته گرامیداشت دفاع مقدس، گفت و گویم با مرد رزمنده ای چون رضا ایرانمنش پیش روی شما است.

آقای ایرانمنش، ضمن پاسداشت دلاوری های مردانی چون شما در دوران دفاع مقدس، واقعه منا چنان دردناک بوده که در این فرصت با شما از این واقعه تراژیک انسانی صحبت کنم.

بله، متاسفانه حادثه کشته شدن حاجیان در منا همه ما را متاثر کرد. متاسفانه عرب های حاشیه خلیج فارس که اسم خود را هم مسلمان گذاشتند خیلی راحت با جان مردم بازی کردند. به نظرم در این قضیه باید اطلاع رسانی دقیقی شود و وظیفه کارشناسان و تحلیل گران و بسیاری از روحانیون این است که در این گونه موارد حقیقت را به مردم منتقل کنند. به نظرم روحانیونِ پای منبر خیلی در این خصوص می توانند موثر باشند و البته متاسفانه بر خلاف گذشته خیلی از گفته ها سیاسی شده است. در صورتی که همانطور که حضرت امام (ره) فرموده بودند روحانیت نباید منبر را از دست بدهند.

* اگر بخواهیم به واکاوی حادثه منا بپردازیم، عدم درایت مسئولین سعودی در اداره این آوردگاه بزرگ مسلمین کاملا مشهود به نظر می رسد. شما در این خصوص چه نظری دارید؟

من وقتی چند روز پیش فیلمی مستند از شهر مدینه در سال 1353 را می دیدم کل وسعت این شهر را می توانستی در آن فیلم ببینی و مثل امروز گسترده نبود و این همه شرکت کننده هم وجود نداشت. به نظرم حتی در مورد رفتن مردم به این کشور هم باید تصمیمی جدی گرفت. ما می دانیم که همانطور که حضرت محمد(ص) فرمودند برای رفتن به حج شرایطی لازم است و باید در اطراف آن شخصی که به حج می رود، مستمندی و یا دختر و پسری ازدواج نکرده و دارای مشکل وجود نداشته باشد. از طرفی همانطور که اشاره کردید عدم کفایت آل سعود در مدیریت مراسم حج یک مساله مهم بوده تا در صورت وجود همه شرایط برای رفتن به خانه خدا، بدون آسیب و اتفاقی زیارت انجام شود. باید بررسی کرد که چقدر کلید داران آن جا لیاقت این کار را دارند. برخی از تمهیداتی که آل سعود باید انجام می دادند خیلی سطحی است و همانطور که شما در خانه میهمانی دعوت می کنید باید بتوانید به خوبی برنامه ریزی لازم برای این کار را به عهده بگیرید، در مورد اجرای مراسم حج هم چنین است و سعودی ها در طی این سال ها دست شان رو شده که کفایت انجام این کار را ندارند.

* آل سعود با وجود عدم کفایت لازم در مدیریت مراسم حج با فراری رو به جلو، قصور فاحش خود را کتمان کرده و حتی پادشاه عربستان در اقدامی مضحکانه از برگزار کنندگان حج تقدیر به عمل آورد!

خاندان آل سعود با ثروت بادآورده نفت و پولی که بابت توریست ها و حجاج به دست آوردند، چشم شان کور شده و به دنبال بهانه هایی برای کتمان ناتوانی خود هستند. شما حتما بهتر می دانید که در این قضایا چه سوء مدیریت هایی از سوی آن ها صورت گرفته است. همان مساله افتادن جرثقیل را شما ببینید که خیلی راحت با پیش بینی وقوع آن می شد که از حادثه جلوگیری کرد. بی کفایتی های بسیاری در این روزها شنیده ایم که همه از عدم وجود مدیریت سعودی ها ناشی می شود.

* به نظرتان دستگاه دیپلماسی ما و سرپرست حجاج چگونه می تواند با درایت در این قضیه ورود پیدا کند؟

ببینید من خیلی با صراحت و سادگی صحبت می کنم و نمی دانم چقدر از مطلب بنده قابل انعکاس است! من داشتم اخبار و وقایع این حادثه را از تلویزیون دنبال می کردم و می دیدم که برخی مسئولین به دنبال توجیه مساله و شاید بی تفاوت بودند! هموطنان ما در این حادثه از بین رفته و مفقود هستند و خانواده هایی داغدار و چشم انتظار خبر هستند و این شرایط بسیار ناگواری برای آن ها است و منتظر اخبار و اقدامات مناسبی هستند و باید مسئولین حج در این باره به درستی اقدام کنند.

* در مورد چرایی این فاجعه اخباری شنیده می شود و یکی از مهم ترین آن ها وجود شاهزاده سعودی در ایجاد ازدحام در منا بوده است.

در این منای خونین بی کفایتی های زیادی رخ داد. خروجی اضطراری بسته شده بود. فیلمی که تلویزیون نشان می داد همین بود که چند ماشین ضد گلوله آمدند و خیلی ها در ترافیک آن مسیر گرفتار شدند و سعودی ها خیابان را بستند و تردد را مسدود ساختند. این اتفاقی روشن است و سعودی ها می خواهند خود را توجیه کنند. رئیس هلال احمر ایران می گفت که تا چند ساعت نمی گذاشتند امدادگرها برای حادثه دیدگان کاری انجام دهند و وقتی بیمارستانی را که سعودی ها می گفتند مجهز هستند دیدند حتی امکاناتی مانند دستگاه تنفسی نداشت!

* خیلی ها به دنبال همین عدم کفایت اعتقاد دارند باید اداره مراسم حج از آل سعود گرفته شود.

باید رایزنی های لازم در این باره انجام شود و این مساله ای که فرمودید تنها راه ممکن است. باید همه دست به دست همه بدهند و قضیه را از بیخ و بن ریشه کن کنند. ما در سال های مختلف حوادث متعددی در این مراسم دیده ایم و امسال این مساله ابعاد بیشتری پیدا کرد. دیگر نباید از این مساله چشم پوشی کرد و نه تنها ما بلکه همه کشورهای خسارت دیده باید همت کنند و با توجه به عدم کفایت سعودی ها برگزاری این مراسم از آن ها گرفته و به کشورهای دیگر مسلمان واگذار شود. بحث پرداخت غرامت نمی تواند تنها مساله ما باشد و نباید از عمق مساله چشم پوشی کنیم. من آدم سیاسی نیستم و از قضایای پشت پرده خبر ندارم ولی با دیده یک آدم فرهنگی و از دریچه انسانی می گویم این مساله تا آخر باید دنبال شده و جلوی حوادث بعدی گرفته شود.

* سازمان های بین المللی که همیشه ادعای حقوق بشری دارند هم دوباره سکوت اختیار کرده اند!

ما باید با کمک کشورهای مختلف از سازمان ملل متحد بخواهیم در این مساله ورود پیدا کند و اگر نمی تواند کاری کند بهتر است ساز و کار خود را جمع کند! آن ها تا به حال کاری نتوانستند بکنند و هر کجا مانند عراق و افغانستان و پاکستان ورود پیدا کردند، وضع بدتر شد. وقتی در مساله سوریه هم ورود پیدا کردند نتوانستند کاری کنند. واقعا تا به حال این مثلا حافظان صلح یا سفیران صلح چه کردند؟ باید مسئولین کشورمان برای حل این مساله طرحی با کمک کشورهای آسیب دیده ارائه داده و پیگیر ماجرا باشند.

* نقش و جایگاه هنرمندان به عنوان بازوهای فکری و نیروهایی حسی در این شرایط چه می تواند باشد؟

باید همانند کمپین هایی که در گذشته توسط نهادهای فرهنگی و هنری و NGO ها تشکیل می شد درباره این فاجعه خونین واکنش نشان داد تا از فراموشی مساله جلوگیری شود. به نظرم کمپین هنرمندان برای برسی علل و پیگیری حادثه و رفع این مساله باید ایجاد شود تا درباره بی لیاقاتی آل سعود تصمیم قطعی صورت گیرد. حتی شرایطی برای شرکت نکردن در حج وجود دارد و می تواند حضور در عربستان تحریم شود. آن ها بی کفایت هستند و سازمان های بین المللی به جای تحریم ما می یابست آل سعود را تحریم کنند.

* دردمندی هنرمندان رزمنده ای مانند شما در این گونه شرایط هم بسیار به جا و ارزنده می باشد.

من ارادت خاصی به شهید آوینی و اعتقادات گران بهایش دارم و از طریق موسسه شهید آوینی فرصت را لازم دیدم که این حرف ها را بزنم. واقعا مشاهده این گونه حوادث برای من دردناک است و با شناختی که از مرام و اعتقادات ارزشمند شهید آوینی دارم، اگر ایشان این گونه ظلم ها و حوادث را می دید و اگر شرایط امروز جامعه ما را که بی تدبیری هایی باعث فقر و فساد و رانت خواری شده است را مشاهده می کرد نیازی نبود که روی مین برود و همین جا از غصه منفجر می شد! امروزه خیلی از بچه های رزمنده حرف هایی ناگفته دارند.

منبع:آوینی فیلم