پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- علی جهانگیری- بالاخره بعد از گمانه زنی های فراوان هفته گذشته خبر مرگ ملا عمر سرکرده طالبان را خانواده وی و دولت افغانستان تایید کردند. مرد یک چشم که پس از سقوط حکومت طالبان حلقه وصل اعضای آن به شمار می رفت از سوی مریدانش امیرالمومنین لقب گرفته بود و حتی گفته می شد که بن لادن سرکرده سابق و ایمن الظواهری سرکرده فعلی القاعده هم با او بیعت کرده اند. 

این جایگاه قدرتمند و شخصیت کاریزماتیک او امکان هرگونه انشقاق یا کودتا را منتفی کرده بود اما در فاصله کوتاه بعد از مرگ او رقابت شدیدی بین مدعیان رهبری طالبان بالا گرفته است. برخی فرماندهان با نفوذ طالبان از ملا اختر منصور پشتیبانی کرده اند و جانشینی را حق او که سال ها به عنوان معاون گروه جنگیده است می دانند. اما خانواده ملا عمر با اختر منصور بیعت نکرده اند و همراه برخی دیگر از فرماندهان از ملا یعقوب پسر ملا عمر برای جانشینی پدر حمایت کرده اند. 

همچنین برخی از اعضا که بیشتر به مذاکرات دیپلماتیک علاقه دارند گرد «طیب آقا» رئیس مستعفی دفتر سیاسی طالبان در قطر جمع شده و موضوع جانشینی او را مطرح کرده اند. به هر ترتیب چنین شرایطی بی تردید بر مذاکرات صلح با دولت تاثیر گذاشته و آینده این گفت و گوها را مبهم کرده است . 

برخی در حکومت افغانستان امیدوارند که انشقاق در طالبان که به طور طبیعی موجب تضعیف آن خواهد شد ابتکار عمل را در اختیار دولت قرار دهد که به جای مذاکره با راهکار نظامی این گروه های پراکنده را شکست دهد. اما این نگرانی وجود دارد که حتی با انشعاب در طالبان باز هم دولت کابل به دلیل نفوذ تاریخی این گروه ها در ساختار قبیله ای افغانستان توان شکست نظامی آن ها را نداشته باشد و بار دیگر مجبور به مذاکره شود. در صورت تحقق سناریوی اخیر این که با کدام یک از این گروه ها باید مذاکره شود به دغدغه ای جدی تبدیل خواهد شد. 

کابل در مقابل حزب اسلامی گلبدین حکمتیار نیز با چنین مشکلی مواجه شده بود. در حالی که حامدکرزای، امتیازات زیادی به چهره های جدا شده از حکمتیار داد و بسیاری از مناصب دولتی را در اختیار آن ها قرار داد و حتی در زمره نزدیکان کرزای قرار گرفتند، اما باقی مانده این گروه به رهبری حکمتیار همچنان در پی جنگ بوده و هستند. 

بنابراین، مذاکره با گروهی که پاره پاره شده و هر طرف داعیه رهبری دارد، نتایج ملموسی برای امنیت و ثبات سیاسی افغانستان در پی نخواهد داشت. ضمن آن که اختلاف و تفرقه در طالبان زمینه سرخوردگی اعضا و پیوستن آن ها به داعش را که به تازگی در این کشور پر وبال گرفته است فراهم خواهد کرد. به نظر می رسد افغانستان راه درازی برای رسیدن به صلح پایدار که اینک به کیمیایی برای دولت و ملت آن تبدیل شده در پیش خواهد داشت.

پدر دولت طالبان کرزای معاون