ایران برنده توافق هسته‌ای/قمار اوباما و کری

به گزارش پارس به نقل از دیپلماسی ایرانی در مارس 2003 دیپلمات ارشد ایالات متحده به ژنو سفر کرد تا با نماینده وقت ایران در سازمان ملل (وزیر خارجه فعلی) محمدجواد ظریف دیدار کند. برنامه کاری آنها تعهد ایران برای عدم دخالت در عراق بود. ظریف هم قبول کرد. دو هفته بعد عملیات آزادسازی عراق شروع شد. دو هزار شبه نظامی که توسط ایرانی ها آموزش دیده بودند به عراق سرازیر شدند و در سال های پس از آن به عنوان گروه نیابتی ایران صدها نفر از سربازان آمریکایی را کشتند. ظریف یا دروغ گفته بود یا در زمینه توانایی اش برای تعهد دادن از سوی ایران اغراق کرده بود.

با این وجود در 27 سپتامبر 2013، رئیس جمهور باراک اوباما تلفنی با رئیس جمهور حسن روحانی گفتگو و اعلام کرد که می توان به ایران اعتماد کرد. اوباما در این رابطه گفت: «رهبر معظم ایران فتوایی داده که براساس آن ساخت سلاح هسته ای حرام است و رئیس جمهور روحانی هم با استناد به آن اعلام کرده که ایران هیچ وقت تسلیحات هسته ای نخواهد ساخت.»
21ماه به سرعت گذاشت. در حالی که دیپلمات های ایران، ایالات متحده، روسیه، چین، فرانسه، آلمان و بریتانیا تلاش می کنند توافق هسته ای را نهایی کنند، اقدامات ایران در زمینه تسلیحات هسته ای در گذشته، تبدیل به یک مانع نهایی شده است.
وقتی آفریقای جنوبی برنامه هسته ای نظامی اش را در سال 1991 متوقف کرد، آژانس بین المللی انرژی اتمی نیاز به اطمینان یافتن از اقداماتی که این کشور در گذشته انجام داده بود داشت. جان کری وزیر خارجه که قبلاً درخواست های آژانس را خط قرمز نامیده بود، هم اکنون عقب نشینی ای در سیاست خارجی ایالات متحده انجام داده است و می گوید ایران نیازی به افشای اقدامات گذشته اش ندارد چون «نگرانی ما درباره آینده است».
روحانی در زمان تصدی دبیری شورای عالی امنیت ملی، سخنرانی ای در 9 فوریه 2005 در مشهد داشت که در آن تاریخچه ای از روابط ایران پس از انقلاب با ایالات متحده بیان کرد و این گونه استدلال کرد که در تمام مقاطع حیاتی، تهران از واشینگتن سبقت گرفته است. دلیلش چه بوده است؟ مقامات ایرانی همتایان آمریکایی شان را ساکت می کردند و پس آن ضربه نهایی را به آنها می زدند.
اگر گزارش های نهادهای اطلاعاتی، آژانس بین المللی انرژی اتمی و خبرگزاری ها می گویند ایران قابل اعتماد نیست، پس چرا می خواهد در زمینه امنیت ایالات متحده و خاورمیانه قمار کند. مشکل فقط ایران نیست. سربازان آمریکایی ساعت های زیادی را صرف بررسی مبارزات گذشته شان در کلاس های درس می کنند. دلیل آن مشخص است: با شناسایی اشتباهات گذشته، دیگر آنها تکرار نمی شوند.
با این حال در 65 سال گذشته دیپلمات های آمریکایی اقدامی در قبال مطالعه دیپلماسی شان در قبال کشورهای سرکش، شناسایی اشتباهاتشان و اتخاد استراتژی های جدید برای حرکت رو به جلو، انجام نداده اند.
حسین موسویان، مذاکره کننده هسته ای در دوره ریاست روحانی در مذاکرات، آن زمان با فخرفروشی گفته بود «تهران موفق به داشتن پیشرفت بسیار بیشتری در مذاکرات هسته ای در مقایسه با کره شمالی شده است.» با وجود چارچوب توافقی که با کره شمالی به منظور ممانعت از دستیابی این کشور به گریز هسته ای در سال 1994 امضا شد، این کشور امروز دارای سلاح هسته ای است.
مورد دیگر طالبان است. ستون اصلی سیاست اوباما در قبال خروج نیروها از افغانستان متکی بر مذاکره با طالبان است. اما آنها نمی دانند که در سال های 1995 تا 2000 در زمیان دولت بیل کلینتون، دولت ایالات متحده 30 مورد مذاکره با طالبان داشت. طالبان هم قول داد که کمپ های آموزش ترور را می بندد و بن لادن را کنترل خواهد کرد. حملات 11 سپتامبر نشان داد که طالبان دروغگو هستند.
کاخ سفید با وجود ناراحتی کنگره، توافق بد را به عدم توافق ترجیح می دهد. در واقع اوباما و کری در این زمینه دست به قمار زده اند. متاسفانه در چنین مواقعی همیشه ایران برنده شده است.