پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- شاید در فاصله ٣‌سال مانده تا شروع جام‌جهانی ٢٠١٨ بهترین فرصت نصیب کارلوس کی‌روش شده باشد تا بتواند آینده‌نگری کرده و با توجه به سن بالای برخی از بازیکنان تیم‌ملی، جوانان آینده‌دار لیگ را از همین حالا آبدیده کند. این اتفاق که در دیدار ایران مقابل ازبکستان برای نخستین‌بار رخ داد و موفقیت‌آمیز هم بود،‌ در اولین بازی رسمی در راه جام‌جهانی ٢٠١٨ باعث توقف شاگردان کی‌روش شد تا بار دیگر انتظار بیان انتقادهایی نسبت به تیم‌ملی بزرگسالان را داشته باشیم.

توقف تاریخی مقابل تیم ١٧٣ جهان
باورش سخت است اما تیم ایران به شکلی عجیب نتوانسته در ٢٢‌سال اخیر ترکمنستان را شکست دهد و این تیم آسیای میانه برای پنجمین‌بار متوالی اجازه نداد‌ ایران به ٣ امتیاز برسد. تیمی که در رده ١٧٣ رنکینگ فیفا قرار دارد،‌ مقابل یوزهای ایرانی که دارای رده ٤١ جهان و نخست آسیا هستند،‌ عرض‌اندام کرد. این تساوی برای نخستین بار در تاریخ بازی‌های نخست ایران در مرحله اول مقدماتی جام‌جهانی رخ داد. قبل از این بدترین نتیجه ایران برد ٤ بر یک بود.

اولین اعتماد رسمی کی‌روش
خیلی از کارشناسان معتقدند که دیدار با ترکمنستان اولین بازی رسمی بود که کی‌روش به بازیکنان جوانش بدون این‌که اجباری در کار باشد،‌ اعتماد کرده است. ترکیب اولیه تیم‌ملی مقابل ترکمنستان میانگین سنی ٢٦‌سال را داشت،‌ درحالی‌که پیش از این کمتر بازیکن جوان و بی تجربه‌ای مورد اعتماد کی‌روش قرار می‌گرفت. شاید در بازی‌های تدارکاتی سرمربی پرتغالی این جرات را به خرج داده بود اما این دیدار رسمی، جایی برای رونمایی از تفکرات جدید کی‌روش بود. گفت‌وگو با کارشناسان می‌تواند نکات منفی و مثبت تیم‌ملی در شرایط کنونی را مشخص کند.

نگاه مخالف؛ مهدی مناجاتی
مهدی مناجاتی، سرمربی سابق تیم‌ملی همواره جزو مخالفان کارلوس کی‌روش بوده و توقف مقابل ترکمنستان را دستاویز برای حمله این مربی پرتغالی می‌کند. او می‌گوید:  «گفته‌اند که می‌خواهند از نفرات جوان استفاده کنند اما به چه قیمتی؟ ما هم این جوانان را دوست داریم و به نظرم به آنها باید میدان داده شود اما مشکل جای دیگری است؛‌ آن‌جا که سرمربی تیم‌ملی هر نتیجه‌ای که بگیرد،‌ به جای پاسخگویی به مردم به داور حمله می‌کند. کی‌روش چون می‌داند زیرپایش سفت است و هیچ‌کس به او کاری ندارد،‌ اصلا برایش مهم نیست که تیم پیروز نشده است.»او صحبت‌هایش را اینطور ادامه می‌دهد: «این جوانگرایی خوب است اما صحبت من این است که در دوره‌های قبلی توسط مربیان ایرانی نیز انجام شد. وقتی ایرانی‌ها جوانگرایی می‌کردند،‌ نه‌تنها هیچ‌کس مثل حالا تشویق نمی‌کرد،‌ بلکه با یک باخت از ریشه او را می‌زدند. پرویز دهداری را یادمان نرود که از دسته دوم به تیم‌ملی بازیکن آورد. حداقل باید چند مربی ایرانی کنار کی‌روش قرار بگیرند اما این آقا نمی‌خواهد چنین چیزی را قبول کند.»

نگاه بی‌طرف؛ هومن افاضلی
هومن افاضلی را معمولا به‌عنوان یک کارشناس منصف می‌شناسیم. او درباره توقف در داش‌آغوز عنوان می‌کند:  «این نتیجه یک وجه مثبت و یک وجه منفی دارد. به‌هرحال ما نتوانستیم امتیاز لازم را کسب کنیم اما از سوی دیگر کی‌روش برای اولین‌بار به جوانان در یک بازی رسمی اعتماد کرد. شاید بعد از ٤‌سال کمی برای این کار دیر باشد اما باز هم باید حمایت شود. وقتی یک تیم جوان می‌شود،‌ نوسان دارد و بعد از خوردن گل نمی‌تواند خودش را کنترل کند. البته ممکن است با گذشت زمان خیلی از همین بازیکنان جوان کنار بروند ولی باید این دوره طی شود.»افاضلی حرف‌های دیگری هم زد: «اینکه در گام اول متوقف شدیم، از نظر نتیجه خوب نیست اما در جوانگرایی روالی طبیعی است. شخصا از کی‌روش به خاطر استفاده نکردن از جوانان انتقاد می‌کردم، و حالا که این اتفاق رخ داده، باید پشت او بایستم. جامعه نیز باید یاد بگیرد که این نتایج را تحمل کند و کارشناسان نیز وظیفه دارند این تفکر را به جامعه تزریق کنند. حتی تیم‌ملی آلمان بعد از جام‌جهانی نوسان زیادی داشته چون خودش را برای جام‌جهانی بعدی آماده می‌کند یا ژاپن که مثل ما در بازی اولش مقابل سنگاپور متوقف شد، چنین شرایطی داشت. فقط امیدوارم کی‌روش عقب‌نشینی نکند و تیم‌ملی را با همین روال پیش ببرد.»

نگاه موافق؛ حشمت‌مهاجرانی
حشمت مهاجرانی جزو نفراتی بود که مدام از کی‌روش انتقاد می‌کرد اما انگار جوانگرایی تیم‌ملی خیلی او را تحت‌تأثیر قرار داده که اینطور از سرمربی تیم‌ملی دفاع می‌کند: «بازیکنانی که در دیدار مقابل ترکمنستان به میدان رفتند،‌ شاید برای دومین بار کنار هم بازی می‌کردند. نباید برای جواب گرفتن از این جوانگرایی که در تیم‌ملی انجام شده،‌ عجله کنیم و کسی هم نگران صعود نباشد چون صد‌درصد صعودمان به مرحله بعدی قطعی است. تیم‌ملی درحال پوست اندازی است و باید در این راه به کی‌روش کمک کنیم، نه این‌که به خاطر یک تساوی از او انتقاد کنیم.»وی همچنین می‌افزاید: ‌«به هر حال کی‌روش با قرار دادن یک ترکیب جوان در زمین ریسک کرد و شاید حداقل می‌توانست تعویض‌های بهتری داشته باشد اما الان زمان انتقاد نیست و باید انتقادات را به پایان دور مقدماتی موکول کنیم. باید به این جوانان شانس بیشتری داده شود و به آنها اعتماد کنیم.»

تغییر موضع منتقدها
قرار دادن ٣ بازیکن ٢٠ ساله در ترکیب اولیه تیم ملی، نشان می‌دهد که اندیشه نتیجه‌گرایی کی‌روش که بر گرفته از فوتبال ایران بود،‌ درحال تغییر است و او قصد دارد برای ستاره‌های فوتبال ایران که اکثرا ٣٠‌سال را رد کرده‌اند، جانشین‌هایی پیدا کند. با میدان دادن به جوانان حالا دیگر منتقدها به یکی از خواسته‌های اصلی خود رسیده و همین مسأله باعث تغییر موضع خیلی از آنها نسبت به کی‌روش شده است. شاید این مسأله نوید روزهای خوبی را می‌دهد که کی‌روش در سایه حمایت مربیان ایرانی بتواند نسل فوتبال ایران را تغییر داده و انقلابی در میان یوزهای ایرانی به‌وجود آورد.

پشت جوانگرایی پنهان نشویم!
با وجود مسائل مطرح شده همچنان هستند افرادی که دست از انتقاد برنمی‌دارند و به بهانه‌های مختلف که البته بعضی‌هایش غیرمنطقی هم نیست نارضایتی خود را نشان می‌دهند. از سوی دیگر نباید از نتیجه هم غافل شد تا پشت این جوانگرایی خوابمان ببرد! صدرنشینی گوامی که همین ترکمنستان را شکست داده بود، یک زنگ خطر است و نباید تیم‌هایی از این دست را دست کم گرفت.

نظر دیگر؛ جوانگرايي كرش در تیم ملی چه مسیری را طی می کند؟
سعيد احمديان- نمايش تيم‌ملي فوتبال كشورمان در اولين بازي در مقدماتي جام جهاني روسيه چنگي به دل نزد، يك نمايش ضعيف كه نتيجه‌اي جز تساوي با تيم گمنامي مانند تركمنستان نداشت. البته بازي با تركمنستان شروع كار فوتباليست‌هاي كشورمان براي گرفتن بليت جام جهاني 2018 بود و هنوز راهي طولاني پيش‌روي كرش و شاگردانش است و به طورحتم تيم‌ملي فوتبال كشورمان در ادامه اين نتيجه را جبران خواهد كرد. با اين حال اين نكته را نبايد از نظر دور داشت كه كرش در شرايطي تيمش را در داش آغوز راهي ميدان كرد كه او تصميم گرفته است براي جام جهاني روسيه دست به جوانگرايي در تركيب تيم‌ملي بزند و به همين خاطر هم در بازي با تركمنستان چهره‌هاي جواني به ميدان رفتند كه تازه اول راهشان در تيم‌ملي است و يك هفته قبل از آن برابر ازبكستان در يك بازي دوستانه تازه اولين بازي ملي شان را انجام داده بودند. 

بازيكناني مانند مهدي ترابي، سعيد عزت‌اللهي، محمدحسين كنعاني‌زادگان، مهدي طارمي، ميلاد محمدي و مهدي شريفي از جمله بازيكنان جواني هستند كه در دو بازي دوستانه با ازبكستان و بازي رسمي با تركمنستان به ميدان رفتند. قرار گرفتن اين جوانان در كنار چهره‌هاي جوان با تجربه‌تر تيم‌ملي مانند سردار آزمون، پورعلي گنجي و عليرضا جهانبخش مي‌تواند با پايين آوردن ميانگين سني تيم‌ملي، يك تغيير نسل را در فوتبال كشورمان رقم بزند و تيمي را تشكيل دهد كه حتي تا جام جهاني 2022 قطر هم مي‌شود روي اكثر بازيكنان جوان آن حساب باز كرد. در اين شرايط جوانگرايي در تيم‌ملي فوتبال را بايد يك قدم رو به جلو در فوتبال ايران دانست كه از مدت‌ها قبل با بالا رفتن سن تيم‌ملي، خيلي‌ها در انتظار آن بودند. حالا هم كرش براي انتخابي جام جهاني روسيه دست به اين جوانگرايي در تركيب تيم‌ملي زده است و اين فرصت را براي جواناني كه در ليگ ايران چهره شدند به وجود آورده است تا آنها بتوانند خودي نشان بدهند و آينده تيم‌ملي را تضمين كنند. 

به طور حتم در مسير جوانگرايي، تيم‌ملي هزينه‌هايي را هم خواهد داد و اين تصميم بدون هزينه نخواهد بود، هزينه‌اي مانند آنچه كه در تركمنستان رقم خورد و تيم‌ملي نتوانست از پس يك تيم درجه سه آسيا بر بيايد. شايد در ظاهر بايد شاگردان كرش را به خاطر اين نتيجه دور از انتظار مورد شماتت قرار داد و به آنها تاخت كه چرا برابر چنين حريف آساني امتياز از دست داده‌اند با اين حال اگر عميق‌تر به ماجرا نگاه كنيم مي‌بينيم كه نبايد زياد به كرش و شاگردان جوانش خرده گرفت. به هر حال اين تيم نسبت به آخرين تورنمنت رسمي كه بهمن ماه سال گذشته در جام ملت‌ها به ميدان رفت، تغييرات زيادي را در تركيب خودش ديده است و چند بازيكن پا به سن گذاشته و با تجربه مانند جواد نكونام از تيم‌ملي خداحافظي كرده‌اند و جايشان را به بازيكنان جوان داده‌اند. 

حضور بازيكنان جوان در تركيب تيم‌ملي اتفاق خوشايندي است و بايد به اين بازيكنان براي اينكه به مرز پختگي برسند فرصت داد، به هر حال اين بازيكنان جوان در ابتداي راهشان هستند و هنوز تا اينكه به چهره‌هاي قابل اتكا و باتجربه تبديل شوند نياز به زمان دارند و با افزايش تجربه بازي‌هاي بين‌المللي‌شان به طور قطع پخته‌تر عمل خواهند كرد و به سطحي خواهند رسيد كه تيم‌ملي نياز دارد. همان نكته‌اي كه كارلوس كرش هم بارها بر آن تأكيد كرده كه بازيكنان ايراني و به خصوص جوانان نياز به تجربه بين‌المللي بيشتري دارند. به همين خاطر در مسيري كه كرش در تيم‌ملي آغاز كرده است، گرفتن چند نتيجه دور از انتظار از تيم‌ملي را بايد به پاي جوانگرايي گذاشت، نتايجي كه هرچند مي‌تواند براي تيمي مانند ايران در سطح آسيا پذيرفتني نباشد اما با گذشت زمان و با تجربه شدن جوانان تيم‌ملي، آينده فوتبال ملي را مي‌توان روشن تصور كرد.