به گزارش پارس به نقل از اشراف یک اندیشکده تندرو آمریکایی معتقد است تحویل سامانه موشکی اس۳۰۰ به ایران نه تنها توان بازدارنگی ایران را افزایش بلکه قدرت تهاجمی ایران را به فراتر از حریم هوایی این کشور گسترش خواهد داد. بنابراین واشنگتن باید جهت جلوگیری از تغییر توازن قدرت در خلیج فارس توسط فروش این موشک سرمایه‌گذاری کند.

اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی‌ در یادداشتی به قلم پاتریک مگاهان به بررسی وضعیت پدافند دفاعی ایران در صورت دریافت موشک‌های اس۳۰۰ پرداخته و می‌نویسد: ایران در ایجاد اختلال در عبور و مرور دریایی تنگه هرمز و خلیج فارس از سابقه‌ای طولانی برخوردار است، اما اگر توافق احیاشده اخیر بین روسیه و ایران در مورد فروش موشک‌های سطح به هوای اس۳۰۰ به بار بنشیند، تهران به زودی می‌تواند همین اقدامات خصومت‌آمیز را در آسمان نیز برنامه‌ریزی کند. با وجود تضمین‌های وزیر خارجه روسیه مبنی بر اینکه «اس۳۰۰ منحصراً یک سلاح دفاعی است»، اما آنچه این سامانه به تهران ارائه می‌کند به مراتب بیش از قابلیت‌های بازدارنده خواهد بود. بنابراین واشنگتن باید جهت جلوگیری از تغییر توازن قدرت در خلیج فارس توسط فروش این موشک سرمایه‌گذاری کند.

■ پیشنهاد تأمین موشک‌های تازه تولید روسیه در جهت طولانی‌تر شدن تاریخ تحویل است ■

ایران تا امروز این سامانه پدافند هوایی را که در سال ۲۰۰۷ به روسیه سفارش داده بود دریافت نکرده است. در سال ۲۰۱۰، قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل در این معامله اخلال ایجاد کرد. به رغم وجود راه‌های گریز قانونی در مورد فهرست تسلیحات متعارف سازمان ملل، روسیه- احتمالاً تحت فشار کشورهای غربی و اسرائیل- این فهرست را مورد توجه قرار داده و قرارداد را متوقف کرد. اما پس از اعلام اخیر چارچوب توافق جامع هسته‌ای با ایران، روسیه به تحریم داوطلبانه فروش اس۳۰۰ {به ایران} پایان داد. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که برخلاف فهرست موجود، برنامه‌هایی برای تأمین موشک‌های تازه تولیدشده وجود دارد که البته شاید برای طولانی‌تر شدن تاریخ تحویل باشد.

 

■ تلاش روسیه برای جلوگیری از طرح دادخواهی ایران در خصوص قرارداد موشک اس۳۰۰ ■

اما واقعیت این است که انواع مختلفی از اس۳۰۰ وجود دارد. اس۳۰۰ پی‌ام‌یو ۱ که روسیه و ایران در سال ۲۰۰۷ در مورد آن به توافق رسیده‌اند تقریباً دو دهه قبل، به عنوان موشک سطح به هوای دوربرد با قابلیت سرنگون کردن هواپیماها یا موشک‌های کروز از فاصله ۹۰ مایلی ساخته شد. در سال ۲۰۱۳، روسیه مدل متفاوتی به نام اس۳۰۰ وی‌ام را به ایران پیشنهاد داد تا از طرح دادخواهی ایرانی‌ها در خصوص قرارداد سال ۲۰۰۷ جلوگیری به عمل آورد. توانایی نوع وی‌ام در رهگیری موشک‌های بالستیک در شعاع ۲۵ مایلی بهتر بوده و می‌تواند هواپیماهایی در فاصله بیش از ۱۲۰ مایلی را هدف قرار دهد. سامانه‌های متنوع اس۳۰۰، علاوه بر موشک‌های خود دارای رادارهای پیشرفته‌ای هستند که می‌تواند تا حدود ۲۰۰ هدف هوایی را از فاصله ۱۵۰ مایلی تشخیص داده و ردیابی کند.

 

■ اس۳۰۰ توان تهاجمی ایران را به فراتر از حریم هوایی این کشور گسترش خواهد داد ■

اگر یک آتشبار اس۳۰۰ در سواحل جنوبی ایران نصب شود، تهران می‌تواند پرواز هواپیماهای آمریکا یا هم‌پیمانان آن از پایگاه‌های محلی را به سرعت شناسایی کند. {در این صورت} نه تنها بیشتر هواپیماهای تهاجمی مدت‌ها پیش از رسیدن به سواحل ایران نسبت به شناسایی و درگیری آسیب‌پذیر خواهند بود، بلکه اس۳۰۰ ظرفیت‌های تهاجمی ایران را به فراتر از حریم هوایی این کشور گسترش خواهد داد و این می‌تواند حملات ایذایی به هواپیماهای غیرخصمانه در حال پرواز در آسمان کشورهای همسایه را نیز در بربگیرد. چنان که تحلیلگران به درستی اشاره کرده‌اند، اگر ایران تصمیم بگیرد جنگ‌طلبی خود را به آسمان بکشد، ممکن است عبور و مرور هوایی هواپیماهای غیرنظامی به طور چشمگیری دچار اختلال شود. سرکوب این میل تهاجمی مستلزم استفاده از قابلیت‌های جنگ الکترونیک از جمله «ای‌سی-۱۳۰ اچ کامپس کال» نیروی هوایی ایالات متحده یا «ای‌اِی-۱۸ جی گراولر» نیروی دریایی خواهد بود.

 

■ باید فروش تسلیحاتی مانند اس۳۰۰ به هم‌پیمانان آمریکا در منطقه مورد نظر قرار گیرد ■

اما اولویت مهم ایالات متحده باید تحت فشار قرار دادن روسیه با استفاده از شیوه‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به فروش اس۳۰۰ باشد. همزمان، ایالات متحده باید به پشتیبانی خود از توسعه فناوری‌ها و تاکتیک‌هایی برای مختل کردن، فریب دادن و نابود کردن سیستم‌های پیچیده پدافند هوایی ادامه دهد. از نمونه‌های برجسته آمریکایی می‌توان به موشک‌های «مالد»، «جاسم» و «تاماهاک بلاک ۴» و نیز هواپیماهای تهاجمی رادارگریز و الکترونیک اشاره کرد. از آنجایی که اس۳۰۰ برای کار کردن به چندین مؤلفه- از جمله رادار جستجو، رادار هدفگیری، خودروهای فرماندهی و پرتابگر- نیاز دارد، بنابراین برای خنثی‌سازی احتیاجی به نابودی کامل آن نیست. همچنین باید فروش چنین ماشین‌آلاتی به هم‌پیمانان ایالات متحده در منطقه نیز مورد توجه قرار گیرد.

 

■ اس۳۰۰ گامی مهم و رو به جلو برای مجموعه سامانه‌های موشکی پدافند هوایی ایران■

اس۳۰۰ گام مهم و رو به جلویی برای مجموعه چند تکه سامانه‌های موشکی سطح به هوای داخلی و خارجی ایران به شمار می‌رود. در حال حاضر تهران به شش آتشبار اس ۲۰۰ مسلح است که می‌تواند هواپیماها را در فاصله‌ای فراتر از برد انواع موشک‌های اس۳۰۰ هدف قرار دهد. اما اس ۲۰۰ که عمر بالایی دارد، غیرمتحرک بوده و به آسانی قابل شناسایی و نابودیست. لایه اضافی پدافند هوایی کوتاه به میان‌برد ایران شامل موشک‌های انگلیسی ۴۰ ساله راپیر، اچ-کیو ۲ و اچ-کیو ۷ چینی و همچنین کپی‌های وطنی موشک آمریکایی هاک است. ایران حتی ادعا می‌کند یک نمونه جانشین اس۳۰۰ به نام «باور ۳۷۳» ساخته است. اما بسیاری از این سامانه‌ها تنها در رژه‌های نظامی مشاهده شده و دلایلی برای مورد تردید قرار دادن کارایی آنها وجود دارد.

 

■ اس۳۰۰ انجام عملیات‌های هوایی در عمق حریم هوایی ایران را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد ■

در حال حاضر پیشرفته‌ترین سامانه ایران «تور-ام ۱» کوتاه برد روسی است که در برابر سلاح‌های هدایت‌شونده دقیق مانند موشک‌های کروز بسیار مؤثر عمل می‌کند. تور-ام ۱ نیز مانند اس۳۰۰ متحرک است و این {ویژگی} مکان‌یابی و نابودسازی هر دوی آنها را به مسئله‌ای دشوار تبدیل می‌کند. اگر ایران اس۳۰۰ را دریافت کند، احتمالاً سیستم پدافندی خود را چندلایه کرده و حلقه‌هایی پیرامون اهداف ارزشمند خود از جمله تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایجاد خواهد کرد. در یک سناریوی فرضی، هنگام درگیری سامانه‌های کوتاه به میان‌برد با جنگنده‌های متعارف و موشک‌های کروز، اس۳۰۰ نقشی کلیدی در به عقب راندن هواپیماهای پشتیبانی دشمن ایفا خواهد کرد. این به این معناست که هواپیماهای سوخت‌رسان، پارازیت‌اندازهای هوایی و هواپیماهای جاسوسی، مراقبت و شناسایی لازم برای آمریکا یا هم‌پیمانان آن جهت انجام عملیات‌های هوایی در عمق حریم هوایی ایران به طور جدی با مشکل مواجه خواهند شد.

 

توانایی آمریکا و اسرائیل برای مقابله با سامانه اس۳۰۰ تا حدودی مورد تردید است 

اما قابلیت‌های هراس‌انگیز اس۳۰۰ ، پدافند هوایی ایران را در برابر همه تهدیدها مصون نخواهد کرد. هم اسرائیل و هم ایالات متحده تجربه تمرین در برابر موشک‌های اس۳۰۰ خریداری‌شده توسط کشورهای غربی را دارند. اما از آنجایی که نیروی هوایی هر دو هنوز در میدان نبرد با آتشبارهای اس۳۰۰ مواجه نشده اند، توانایی آنها برای مقابله با این سامانه تا حدودی مورد تردید است. با این حال تهدید واقعی اس۳۰۰ یعنی توانایی ایران برای گسترش همان روحیه تجاوز و اخلال‌گری که در خلیج فارس شاهد بوده‌ایم به عبور و مرور هوایی آنسوی مرزهای این کشور است، همچنان پابرجا خواهد بود.