درس هايي براي اقتصاد ايران/ فقرزدايي مکزيکي؛ پرداخت مشروط يارانه

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- «اگر امروز پول نداشته باشيد، بيماري شما را به گورستان خواهد برد» زني فقير در غنا در حالي اين جمله را مي گويد که چشمانش اشک بار است. جمله اين زن، وصف حال بسياري از مردمان نيازمندي است که در دور باطل فقر دست و پا مي زنند، خواه مي خواهند در شمال آمريکا باشند يا جنوب آفريقا. فقر آنقدر دردناک است که مي تواند نسل هاي متوالي را درگير خود کند و مجال زندگي سالم را از خانواده هاي فقير بربايد. براي همين است که از واژه «دورباطل فقر» استفاده مي کنند. اين دور باطل زماني گسسته مي شود که فقرا آموزش ببينند و از سلامت خوبي برخوردار باشند. در اين شرايط مي توان اميد داشت که فقر ادامه پيدا نکند.

 وضعيت سلامت و آموزش جهان در چند دهه اخير به شدت خيره کننده بوده است. در سال 1950ميلادي (1328 هجري شمسي) حدود 280 نفر از 1000 نوزاد کشورهاي در حال توسعه قبل از 5 سالگي فوت مي کردند.

اين آمار در سال 2005 ميلادي (1384 هجري شمسي) به 114 مورد در کشورهاي کم درآمد و 37 مورد در کشورهاي با درآمد متوسط رسيد. هم چنين بيماري هاي اصلي دوران کودکي نظير سرخجه و فلج اطفال تقريبا مهار شده است. درحالي که در سال 1970 ميلادي تنها 63 درصد مردم جهان باسواد بوده اند اما اين رقم به بالاي 82 درصد در سال 2005 رسيده است. علي رغم اين دستاوردهاي خيره کننده دنيا هم چنان با معضلات فراواني در زمينه فقر مواجه است. هنوز کودکان زيادي به واسطه گرسنگي و سوء تغذيه جان خود را از دست مي دهند. بدون شک، تا زماني که کشورهاي جهان نتوانند آموزش و سلامت را در کشورهاي خود به صورت فراگير پياده کنند، قادر نخواهند بود که فقر را ريشه کن کنند. به عبارت ديگر با بهبود وضعيت آموزش و سلامت افراد به نوعي توانمند مي شوند.

از اين منظر تجربه مکزيک در فقر زدايي با تاکيد بر توانمند سازي قابل تقدير است. مکزيک با استفاده از مشورت هاي سانتيتاگو لوي (اقتصاددان توسعه) توانست با موفقيت نسبتا بالايي طرح موسوم به پروگرسا (progresa) را عملياتي کند. اجراي اين طرح سبب گرديد که اميد به زندگي به شدت افزايش پيدا کند و به 72 سال در مکزيک برسد و موجبات افزايش 8 درصدي درآمد اين اقشار را فراهم آورد. هم چنين اجراي طرح پروگرسا باعث شده که تعداد خانوارهاي زير خط فقر در مکزيک، بين 20 تا 30 درصد کاهش يابد.