سرمایه اجتماعی سرخابی ها را حراج نکنیم

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- سید مرتضی حسینی- رصد، مزایده باشگاه های استقلال و پرسپولیس به دلیل نبود خریدار لغو شد تا برگی دیگر بر پرونده قطورخصوصی سازی این دو باشگاه افزوده شود. این وضعیت از همان زمان که قیمت پایه مزایده ۲۹۰میلیاردتومانی برای هریک از این دو تیم اعلام شد، قابل پیش بینی بود. بحث خصوصی سازی این دو باشگاه از اواخر دهه۷۰ و به موازات رویکرد نظام درکاهش تصدی گری دولت مطرح و در سال های بعد نیز به تناوب دنبال می شد.یکی از برنامه های اصلی وزارت ورزش و جوانان دولت یازدهم خروج این دو باشگاه از مدیریت دولتی و خصوص سازی آنها بود.

قیمت بالا بود، مشتری نیامد، مزایده لغو شد!
۲۷بهمن ماه ۹۳ روز موعودی بود که قرار بود پاکت های مشتریان سرخابی ها باز و طلسم فروش این دو باشگاه شکسته شود.اما طبیعی بود که در نبود متقاضی، عرضه ای هم صورت نگیرد و در نهایت با اعلام سازمان خصوصی سازی، مزاید لغو و برگزاری مزایده دوم به تاریخ دیگری موکول شد. در چند ماه اخیر و تا قبل از رسیدن موعد مزایده گمانه زنی های فراوانی در خصوص خریداران احتمالی در بین افکار عمومی مطرح شد. در این بین نام  سرمایه داران مشهوری که پیش از این نیز بخت خود را در سرماه گذاری در ورزش و هنر آزموده بودند نیز به گوش رسید. چند شرکت تجاری و صنعتی نیز در میان نامزدهای خرید این دو باشگاه بودند که در نهایت هیچ کدام از این گمانه ها به حقیقت نپیوست و فروش این دو باشگاه بار دیگر به تعویق افتاد.

بسیاری از کارشناسان و پیشکسوتان دو باشگاه از قیمت بالای علام شده گله مند بوده و آن را مانعی برای ورود سرمایه گذاران به این عرصه می دانستند. با این حال«پوری حسینی» رییس سازمان خصوصی سازی شب گذشته با حضور در برنامه نود در این باره گفت:« آنچه که سازمان خصوصی سازی در مورد این دو باشگاه اعلام کرد شامل برند، ورزشگاه، ساحتمان مرکزی و در مورد استقلال زمین تلو بود.ساختمان، زمین و ورزشگاه ها توسط کارشناس رسمی دادگستری قیمت گذاری شد و فکر نمی کنم حرف و حدیثی باشد؛ اما در مورد برند چنین کاری قبلا در جمهوری اسلامی اتفاق نیفتاده بود و برای اولین بار بود که برند در یک تیم ورزشی در ایران به صورت علمی قیمت گذاری می شد».وی ادامه داد:«قیمت گذاری برند استقلال و پرسپولیس توسط یک موسسه بین المللی انجام شد و کارشناس رسمی دادگستری نیز این قیمت گذاری را تایید کرد. این موسسه بین المللی با استفاده از شش روش، قیمت گذاری برند استقلال و پرسپولیس را انجام داد».

 سرمایه اجتماعی با ارزش تر از قیمت پایه ۲۹۰ میلیارد تومانی

فارغ از مباحث اقتصادی که در خصوص قیمت بالا وغیرواقعی برند استقلال و پرسپولیس و همچنین عدم سوددهی آنان در رسانه ها مطرح شده و اکثر کارشناسان نیز بر آن صحه گذاشته اند، می توان از بعدی دیگر  به این موضوع پرداخت.اگرچه مشارکت بخش خصوصی و کنار کشیدن دولت از باشگاهداری پدیده ای مطلوب و مبارک است اما نکته ای که در این میان نباید فراموش کرد حفظ اندوخته های مادی و معنوی در قالب سرمایه اجتماعی است. پیشینه  پرسپولیس و استقلال و حجم فراوان علاقه مندان به این دو تیم  باعث شده تا سرمایه اجتماعی قبل ملاحظه ای همراه آنها باشد. لذا این که چه تفکر و شخصیتی قصد مالکیت این تیم ها را دارد حائز اهمیت خواهد بود. چگونگی مدیریت و روش کار مالکان این دو باشگاه تاثیر قابل ملاحظه ای بر طرفداران این دو تیم که بخش عمده ای از آنها را جوانان و نوجوان تشکیل می دهند خواهد داشت. اگر متقاضیان خرید سرخابی ها به این سرمایه اجتماعی تنها به چشم منبعی برای کسب محبوبیت و نفوذ نگاه کنند، قطعاً فوتبال ایران با بن بست مواجه خواهد شد. نباید خصوصی سازی را با حاکمیت بی چون و چرای سرمایه و به حاشیه رفتن مردم به عنوان صاحبان اصلی این دو باشگاه اشتباه بگیریم.

 حراج بی منطق سرمایه اجتماعی استقلال و پرسپولیس، زمینه های رکود کامل فوتبال داخلی را که روزهای ناخوشی خود را پشت سر می گذارد فراهم خواهد کرد. لازم است متولیان ورزش کشور بدون تعجیل در این فرایند و با درنظرگرفتن همه جوانب اجتماعی و فرهنگی اقدام به فروش این دو باشگاه کنند. از سوی دیگر نباید دچار تفریط و سخت گیری بیش از حد شد. طولانی شدن موضوع فروش استقلال و پرسپولیس، باز شدن گره کور خصوصی شدن این دو باشگاه را سخت تر می کند. در نظر گرفتن تسهیلات برای خریداران و شیوه های آسان تر پرداخت در کنار شفاف سازی مالی می تواند افراد بیشتر و موجه تری را برای خرید ترغیب کند. اما اگر این وضعیت و این قیمت بالا تداوم داشته باشد و از سوی دیگر راه های مطمئن و روشن درآمدزایی(نظیر حق پخش تلویزیونی) برای خریداران فراهم نباشد بعید است که مزایده دوم هم به سرانجام مطلوبی برسد و همچنان باید پرونده خصوصی کردن این دو باشگاه را مفتوح نگاه داشت.