همسایگانی که حق همسایگی را به‌جا نمی‌آورند
تغییرات ژئو پلتیک و ژئواستراتژیک منطقه منجر به بروز گروه های نوظهور تروریستی چون داعش شده است و حمایت برخی از کشورها از این گروه ها بر روابط ایران با همسایگانش اثر گذاشته است.
«ایران با استفاده از ظرفیت همسایگان و دیپلماسی منطقه‌ای، تحریم‌ها را شکست داده است.» این بخشی از گزارش نشریه آمریکایی ویکلی‌استاندارد از سیاست‌های منطقه‌ای ایران پس از آغاز نخستین دور مذاکرات هسته‌ای تهران و قدرت‌های بزرگ جهانی بود. مذاکراتی که در نهایت به هیچ توافقی نینجامید.
دشمنی‌هایی از جنس همسایگی
ایران کشوری است در همسایگی و مجاورت 15 کشور جهان و در قامت دومین کشور پرهمسایه دنیا. مقامی که البته کم‌دردسر هم نبوده و منجر به بروز جنگ و درگیری تاریخی میان ایران و این کشورها شده است. جنگ‌هایی که عمدتاً بر پایه رقابت‌های منطقه‌ای گاه با برخی از سیاست‌های داخلی همنوا شده و ایران را در معرض وقایع ناخوشایندی قرار داده است.
تحمیل شش قطعنامه و قطع و کاهش ارتباط با برخی از کشورهای جهان نتیجه سیاست برخی از دولتمردان بود که با سوء‌استفاده بعضی از همسایگان، ایران را در موقعیت ناخوشایندی قرار داد. سیاستی که خوشبختانه با روی کار آمدن دولت اعتدال‌گرا اندکی بهبود یافت.
ایجاد ارتباط نزدیک با همسایگان تهران یکی از این سیاست‌هاست که در سفر اخیر رئیس‌جمهور به آذربایجان نیز دنبال شد. سیاستی که بر پایه تعریف مشترک از فرهنگ، زبان و مذهب ارائه شده و کاهش اختلافات تهران با برخی از همسایگانش را به همراه داشته است. هرچند که شمشیر از روبسته بعضی از این کشورها با هیچ سیاست و روشی غلاف نمی‌شود.
اظهارات شیخ عبدالله بن‌زائد آل‌نهیان وزیر امور خارجه امارات پس از مشخص شدن آخرین دور مذاکرات هسته‌ای ایران با جان کری همتای آمریکایی‌اش و طرح این سوال که وضعیت منطقه‌ای ایران بعد از این توافق چه می‌شود یا سفر هماهنگ‌نشده سعودالفیصل به وین برای اطلاع از وضعیت این گفت‌وگوها حاکی از آن است که برخی از همسایگان ما از عادی‌سازی مناسبات ایران و جهان وحشت‌زده هستند و گمان می‌کنند بهبود روابط تهران با کشورهای اروپایی و آمریکایی موجب تضعیف جایگاه منطقه‌ای آنها می‌شود.
به گفته سوزان ملونی، تحلیلگر امور ایران در موسسه بروکینگز این کشورها در مورد نگرانی‌های خود سکوت نمی‌کنند و عقیده دارند آنها نیز باید در جریان مذاکرات قرار بگیرند و حتی در مورد برخی از موارد تصمیم‌گیری کنند.
بازی آشکار برخی از کشورهای منطقه در افزایش فشار بر ایران به گونه‌ای بوده است که واکنش «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان را هم به دنبال داشته است.
رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران با نگارش مقاله‌ای در روزنامه «شرق‌الاوسط» این‌طور می‌نویسد: مسائل اندکی در سیاست بین‌المللی ثابت و همیشگی است و آن، این است که یک کشور نمی‌تواند همسایگان خود را تغییر دهد. در جهان به هم‌پیوسته، سرنوشت یک کشور به سرنوشت همسایگانش گره خورده است. مجموعه آب‌ها که ما را از همسایگان جنوبی‌مان جدا می‌کند، تنها یک مسیر آبی نیست، بلکه یک شاهراه مشترک ماست. همه ما به آن وابسته هستیم، نه فقط برای حیات بلکه برای رشد. از آنجایی که سرنوشت ما بسیار به یکدیگر وابسته است، این اعتقاد که منافع یک کشور بدون در نظر گرفتن منافع کشورهای دیگر قابل پیگیری است، یک توهم است.
به نظر می‌رسد اشاره وزیر خارجه به تحرکات اعراب و برخی از همسایگان ایران باشد که با وجود دست دوستی تهران مدام بر طبل دشمنی می‌کوبند و از هر فرصت و جایگاهی برای تحت فشار قرار دادن ایران استفاده می‌کنند. یک روز با بحث‌های هسته‌ای، روز دیگر با ادعای دخالت تهران در منطقه و زمانی با به چالش کشیدن حاکمیت بلامنازع ایران بر جزایر سه‌گانه.
ارسال نظر