چادر«خرم سلطان» در نمایشگاه مد ایرانی

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- سپیده اشرفی- اقتصاد،  ورود به سالن شبستان بوی تند لوازم تحریر را به مشام می‌رساند. درست جایی که انتظار می‌رود مانکن‌هایی پوشیده از لباس ایران- اسلامی در بدو ورود بازدیدکنندگان به چشم بخورند، تنها خبر از پاک‌کن و مداد و دفترهای رنگ به رنگ است.

اینجا نمایشگاه مد و لباس ایرانی-اسلامی است که در کنار آن نمایشگاه لوازم تحریر نیز برگزار شده اما این تنها برای فردی است که از نمایشگاه مد ایرانی تصوری نداشته باشد، چرا که حدود دو سوم سالن شبستان که اصلی‌ترین محل برگزاری نمایشگاه‌ها در مصلی تهران است، پوشیده از خیل عظیم تولیدی‌هایی است که در این نمایشگاه حضور دارند.

تنها با پرس‌وجو است که می‌توان به انتهای سالن هدایت شد و بازدید هم از نمایشگاهی داشت که به نام «مد و لباس ایرانی-اسلامی» برپا شده است؛ نمایشگاهی که تنها منتهی به یک سوم از سالن شبستان است و باید نام آن را پوشاک گذاشت، چرا که از لباس‌های راحتی و مانتو گرفته تا پارچه‌های کت و شلوار و چادر را می‌توان در اینجا پیدا کرد. 

تنها مشاهده‌ نام «مد» در این نمایشگاه محدود به سالنی به وسعت دو غرفه است که مانکن‌هایی پوشیده از مانتوهای دوخت ایران در آن دیده می‌شود. اما حتی در این سالن هم نمی‌توان نشانه‌ای از دامن به عنوان بزرگ‌ترین نماد پوشاک ایرانی-اسلامی پیدا کرد. 

در تعریفی که برای مد می‌آورند مساله‌ «فراگیری و به‌روز بودن» پوشاک مطرح می‌شود. در این نمایشگاه اما، کل تعریف به پارچه‌ چادر و مانتوهایی با دوخت سنتی ختم می‌شود. دوخت‌هایی ساده که در برخی موارد پارچه را به خوبی در شکل خود نگاه نداشته از یک طرف و از طرف دیگر هم به هم ریختگی طراحی انجام شده در پارچه، حکایت از آن دارد که همه نوع سلیقه از این نمایشگاه راضی برنخواهند گشت.

مهم‌تر اینکه در این بخش یعنی سالن مختص نمایش لباس از طریق مانکن‌ها که تنها بخشی است که پوشاک را به نمایش گذاشته، نمی‌توان هیچ قیمت یا نحوه خریدی را جویا شد، چرا که هیچ مسوولی در این بخش دیده نمی‌شود تا دست کم برخی سوال‌هایی که برای بازدیدکنندگان مطرح می‌شود را پاسخ دهد. 

نبود فردی مسوول برای پاسخ به بازدیدکنندگان در برخی غرفه‌ها هم دیده می‌شود؛ تا جایی که حتی در ساعت 11 یعنی یک ساعت پس از بازگشایی نمایشگاه نیز، در تنها غرفه‌ای که به نام مانتوی ایرانی است هیچ فردی برای پاسخ‌دهی نیست. 

ایرانی یا خارجی؟
تاکیدی که در عنوان این نمایشگاه وجود دارد، ایرانی بودن کلیه وسایلی است که در این نمایشگاه عرضه می‌شود؛ مساله‌ای که ممکن است در لباس‌های این نمایشگاه به صورت دوخت ایرانی باشد و در لوازم‌ تحریرها طور دیگری نمود پیدا کند.

با این حال، گشتی ساده در این نمایشگاه به خوبی نشان می‌دهد که «ایرانی بودن» تنها نامی برای برگزاری نمایشگاه بوده و کمتر کسی متعهد به آن است. مصداق چنین ادعایی را می‌توان از فروشنده‌هایی گرفت که معتقدند کیف و کفش چینی بسیاری در این نمایشگاه عرضه می‌شود اما به دلیل تهدیدی که برای پلمب شدن غرفه‌ها وجود دارد، بسیاری از گفتن آن سرباز می‌زنند. 

در این میان اما بارزترین مصداق را می‌توان در غرفه‌ای دانست که کیف کتان ترک را به فروش می‌رساند تا جایی که اگر کسی به این نوع برند آشنایی داشته باشد، از پیدا کردن چنین جنسی در یک نمایشگاه ایرانی-اسلامی تعجب خواهد کرد. فروشنده این غرفه اما معتقد است: «خودشان هم می‌ دانند که جنسی که غرفه ما می‌فروشد ایرانی نیست اما گفته‌اند که صدایش را در نیاورید. هرکس که این جنس را بشناسد به خوبی متوجه ترک بودن آن می‌شود.» و همزمان با صحبت، تکه مارکی که نشان از ترک بودن برند آن است را نشان می‌دهد.

او معتقد است که «اگر غرفه‌داران دیگری هم جرات گفتن حقیقت را داشتند، ممکن بود کل نمایشگاه تعطیل شود.» صحبت‌های این غرفه‌دار به خوبی نشان می‌دهد که اسمی که از آن با عنوان مد ایرانی-اسلامی یاد می‌شود شعاری همانند کلمه «خودکفایی» است، چرا که پارچه‌هایی که در این نمایشگاه دیده می‌شود بیشتر از جنس خارجی است و به خوبی کمبودهایی که در بازار مد و لباس ایران وجود دارد را فاش می‌کند. 

تعریف‌مان از «مد» چیست؟
به گزارش اقتصاد، آنچه که در سال‌های گذشته بارها به آن تاکید شده، لزوم اصلاح نوع پوششی است که جامعه جوان ایران، از آن استفاده می‌کند. اما کمتر کسی در این سال‌ها صحبت از نیاز بازار پارچه و لباس و سهم دولت برای ساماندهی آن کرده است. 

 جایی که صحبت از لباس‌های کوتاه و رنگی می‌شود، پای برخوردهای ضربتی به میان می‌آید اما کمی آن طرف‌تر از خودروی نیروی انتظامی به راحتی می‌توان مغازه‌هایی را پیدا کرد که منتظر بازگشت دختران جوان برای خرید همین لباس‌های رنگی هستند.

شاید به همین علت است که چند سالی است صحبت از گسترش بازار مد و لباس ایرانی می‌شود. نمایشگاه‌هایی که در این رابطه برگزار می‌شود هم بهانه‌ای برای توجه به این بازار است اما تنها گشتی ساده در این نمایشگاه‌ها و مهجور افتادن غرفه‌های مختص مد و لباس و گم شدن آنها میان غرفه‌های لوازم تحریر به خوبی نشان می‌دهد که دولت، مد ایرانی- اسلامی را هم جدی نگرفته است. حتی در یکی از غرفه‌های این نمایشگاه چادری با عنوان «چادر خرم‌سلطان» هم دیده می‌شود. این درست به این معنا است که دولت هدف خود را به بازی گرفته و به نام پوشاک ایرانی، به دنبال مشتری بیشتر است.

نگاهی به غرفه‌هایی که عرضه‌کننده پوشاک ایرانی هستند حاکی از آن است که "مد" در فرهنگ دولتی، به معنای چادر  یا مانتوهایی است که شاید روزگاری مادران ایران به تن می‌کردند. اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت فراموش کرده است که جامعه هدف در گسترش بازار مد و لباس، جوان‌هایی هستند که سلیقه‌شان را باید با رنگ و با لباس‌هایی که مخصوص امروز است، تامین کرد.