جلوگیری از ورود دلال‌های نام و نشان‌دار در قراردادهای جدید نفتی

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، مخلص الائمه، بازرس کل امور نفت اظهارداشت: آینده منابع هیدروکربوری در سبد انرژی جهان نشان می دهد که تا سال ۲۰۳۵ تقاضای انرژی اولیه حداقل ۵۱ درصد افزایش می یابد و انرژی های فسیلی حدود ۸۲ درصد از سبد انرژی جهان را به خود تخصیص خواهند داد. وی با تأکید بر این که آینده تمدن فعلی جهان به امنیت انرژی وابسته است و هنگامی که از امنیت انرژی صحبت می کنیم فعلاً تا بلندمدت، امنیت انرژی چیزی جز امنیت نفت نیست، عنوان کرد: حجم ذخایر متعارف نفت ایران در حال حاضر ۹.۴ درصد از کل جهان و نسبت ذخایر به تولید در ایران بیش از ۱۰۰ سال است در حالی که این نسبت در جهان تنها ۵۳ سال است.

مخلص الائمه با اشاره به حجم ذخایر گاز طبیعی جهان گفت: هم اکنون ایران در جهان رتبه اول را دارد به طوریکه کشور روسیه را پشت سر گذاشته و ۱۸درصد از ذخایر گاز کل جهان در اختیار ایران و نسبت ذخایر به تولید گاز بیش از ۱۵۰ سال است در حالی که این آمار برای کل جهان تنها ۵۶ سال را نشان می دهد.

وی در این همایش اعلام کرد: آمار و ارقام نشان می دهد جایگاه ژئوپلوتیک و ژئواستراتژیک ایران بسیار برجسته است زیرا هم ذخایر هیدروکربوری آن بسیار قابل توجه است، هم در مرکز بیضی انرژی جهان استقرار دارد و هم بر مهم ترین آبراه انتقال نفت جهان مسلط است و چنانچه به برخی گزارش ها و از جمله به اسناد افشا شده در سایت ویکی لیکس رجوع کنیم، ملاحظه می شود که ۴۰ درصد از آمار ذخایر نفتی عربستان غیرواقعی اعلام شده است و بر این اساس، جایگاه ایران حساسیت بیش تری پیدا خواهد کرد و کشورهای صنعتی برای تضمین امنیت انرژی خود، چاره ای جز سرمایه گذاری و پشتیبانی از صنعت نفت و گاز ایران ندارند.

مخلص الائمه با اشاره به این که متأسفانه ظرفیت بالقوه و وضعیت بالفعل صنعت نفت فاصله بسیار زیادی با یکدیگر دارد، گفت: دلیل اصلی فاصله تا وضعیت ایده آل، فقدان یک راهبرد جامع انرژی در کشور است.

وی گفت: این موضوع با پیشنهاد سازمان بازرسی کل کشور در قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده و دولت موظف شد تا لایحه سند ملی راهبرد جامع انرژی کشور را تدوین کند اما با گذشت حدود ۳۴ ماه از سپری شدن این قانون هنوز هیچ اقدام مؤثری برای آن انجام نشده است.

مخلص الائمه با اشاره به این که همه نهادهای کشور اعم از اجرایی، تقنینی و نظارتی باید تمام ظرفیت خود را بر صنعت نفت به عنوان پیشران توسعه اقتصادی کشور، متمرکز کنند تا کشتی اقتصاد ملی به سرمنزل برسد، گفت: طراحی الگوهای جدید قراردادی هم یک تکلیف قانونی و هم یک ضرورت است.

وی با اشاره به این که اگر این گونه تلقی شود که تمام مشکلات ما در صنعت نفت با اصلاح قراردادها و تدوین الگوهای نوین قراردادی برطرف خواهد شد، یک تلقی غلط است، ادامه داد: صنعت نفت دارای مسائل چندلایه و چند بعدی است و باید همه لایه ها و ارکان به صورت یکپارچه سازماندهی و برنامه ریزی شوند. به عنوان مثال، نظام برنامه ریزی و کارفرمایی، نظام حقوقی و رگولاتوری، نظام پیمانکاری، مدیریت فناوری، ساختار حمایت از ساخت داخل، مدیریت تأمین مالی و همچنین موضوع نظارت باید همزمان مورد توجه باشد، منابع انسانی بانشاط و غیرگریزان نیز یکی از این لایه ها است و اگر از هم اکنون این نظامات به صورت یکپارچه ساماندهی نشود و بهبود نیابند، حتماً این الگوها با شکست مواجه خواهند شد.

مخلص الائمه با اشاره به ضرورت توجه به دو رکن صیانت و سلامت در الگوهای جدید قراردادی گفت: تولید صیانت شده بعد از ۱۰۰ سال از تولید نفت در ایران با پیشنهاد سازمان بازرسی کل کشور و به همت مجلس شورای اسلامی در قانون تعریف شد و این موضوع تنها مورد روشنی است که در قانون آمده، اما هنوز هیچ نظام اجرایی برای این مسأله فعال نشده است و باید اقدامات گسترده ای برای افزایش صیانت اقتصادی و فنی از ذخایر نفت و گاز انجام شود.

وی با اشاره به بهینه سازی تولید و مصرف هیدروکربورها گفت: قانون اصلاح الگوی مصرف در سال ۸۹ تصویب شد اما پس از گذشت چند سال فقط ۲ آئین نامه اجرایی آن در هفته های اخیر تدوین شده است.

بازرس کل امور نفت در سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به حجم اتلاف غیرمجاز انرژی در کشور گفت: هم اکنون روزانه معادل یک میلیون بشکه نفت خام، حجم اتلاف غیرمجاز منابع هیدروکربوری در چرخه انرژی است که این بجز مصرف بی رویه مردم از منابع تجدیدناپذیر انرژی است.

مخلص الائمه ادامه داد: هم اکنون حجم گاز همراه نفت که در حال سوختن است ۷۵ برابر کشور عربستان است و این در حالی است که تولید نفت عربستان بیش از دو برابر ایران است و شاید به همین دلیل است که آرم شرکت نفت عربستان شعله ندارد اما آرم شرکت ملی نفت ایران دارای یک شعله بزرگ است!

وی با اشاره به ضرورت پایدارسازی منابع هیدروکربوری، توقف توسعه میادین مستقل جدید را خواستار شد و گفت: این سؤال مطرح است چرا وقتی ما هنوز نتوانستیم میادین مشترک خود را توسعه کنیم به سمت توسعه میادین مستقل جدید مانند کیش، پارس شمالی، لاوان، جفیر، گلشن و فردوس رفته ایم، به نظر می رسد مجلس شورای اسلامی باید در این زمینه قانونی را تصویب کند تا سرمایه گذاری ها به سمت میادین مشترک حرکت کند.

مخلص الائمه همچنین با اشاره به ضرورت توجه به سلامت قراردادهای نفتی گفت: این قراردادها مستلزم شفافیت و رقابت است؛ نظام اداری کشور در گذشته از عدم شفافیت ضربات سنگینی خورده است و بنابراین به نظر می رسد در مدل جدید باید نسخه فارسی قراردادها همانند قبل از انقلاب تهیه شود و از طرفی باید از ورود دلال های نام و نشان دار در قراردادهای جدید جلوگیری شود تا برخی تجربیات تلخ گذشته تکرار نشود.

وی در پایان طراحی یا بهره گیری از ظرفیت سه ساختار مهم شامل سازمان ملی مدیریت اکتشاف و توسعه، نهاد تنظیم مقررات صنعت نفت و هیأت عالی نظارت بر منابع نفتی را مورد تأکید قرار داد و اشاره کرد مدیران صنعت نفت این بیانات بنیانگذار کبیر انقلاب حضرت امام (ره) را سرلوحه کار خود قرار دهند که فرموده اند: ضرورتی به گوشزد کردن اهمیت نفت در معادلات جهان و اقتصاد بین الملل و نیز نقش عظیم صنعت نفت و انرژی در کشورها و سیاست ها نمی بینم. امیدواریم مسئولان امر با توجه کافی و بصیرت و دقت از این گنج ها و ذخایر سیال خدادادی پاسداری کنند و در توسعه و استفاده هرچه بیشتر و بهتر آنها تلاش کنند.

مخلص الائمه گفت: هم اندیشی نظام جدید قراردادهای صنعت نفت در روزهای سوم و چهارم اسفند جاری در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد.