به گزارش پارس به نقل از مرکز آمار ایران، یافته های مهم آمارگیری از طرح هزینه و درآمد خانوارهای روستایی سال ۱۳۹۱ اعلام شد.

آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای روستایی کشور در سال ۱۳۹۱ با مراجعه به ۱۹۶۵۷ خانوار نمونه با جمعیت ۷۶۸۵۹ نفر، طی دوازده ماه انجام گرفته است.

خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوار

بر اساس نتایج این طرح در سال ۱۳۹۱:

متوسط تعداد افراد خانوار ۳.۹ نفر بوده است و توزیع خانوارهای نمونه بر حسب تعداد خانوار، نشان می دهد که خانوارهای ۴ نفری با ۲۵.۶ درصد، بیشترین و خانوارهای ۹ نفری با ۰.۸ درصد کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده اند.

خانوارهای نمونه بدون فرد باسواد ۱۴.۴ درصد بوده است و خانوارهای دارای ۳ نفر باسواد با ۲۲.۳ درصد بیشترین سهم را در کل خانوارهای نمونه داشته اند.

متوسط تعداد افراد شاغل خانوارهای نمونه ۱.۳ نفر و متوسط تعداد افراد دارای درآمد ۱.۵ نفر بوده است. خانوارهای دارای یک نفر شاغل با سهم ۴۹.۵ درصد از کل خانوارهای نمونه، بیشترین و خانوارهای دارای ۵ نفر شاغل و بیشتر با ۱.۱ درصد، کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده اند. خانوارهای بدون فرد شاغل ۲۰.۵ درصد از خانوارهای نمونه را تشکیل داده است.

جدول ۱. درصد خانوارها بر حسب وضع فعالیت سرپرست آنها را نشان می دهد که وضع فعالیت سرپرست اغلب خانوارها شاغل است.

در جدول ۲. درصد خانوارها برحسب گروه شغلی خانوار نشان داده شده است. اغلب خانوارهایی که دارای سرپرست شاغل می باشند در گروه شغلی کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری قرار می گیرند.

۲- درصد خانوارها برحسب گروه شغلی سرپرست خانوار

بررسی فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار نشان می دهد که ۳۶.۸ درصد از سرپرستان خانوارهای نمونه در بخش « کشاورزی، شکار و جنگلداری» ، ۱۲.۳ درصد رد بخش « ساختمان» ، ۶.۵ درصد در بخش « حمل و نقل، ارتباطات و انبارداری» ، ۵.۳ درصد در بخش « عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت ها و کالاهای شخصی و خانگی» ، ۴.۸ درصد در بخش « صنعت» ، ۱.۵ درصد در بخش « اداره امور عمومی، دفاع و تأمین اجتماعی اجباری» و ۵.۷ درصد در سایر بخش ها به کار اشتغال داشته اند.

جدول ۳ درصد خانوارها برحسب وضع شغلی سرپرست خانوار را نشان می دهد:

۳- درصد خانوارهای نمونه روستایی برحسب وضع شغلی سرپرست خانوار

نتایج طرح نشان می دهد که در بین خانوارهای روستایی وضع شغلی سرپرست اغلب خانوارها کارکن مستقل و پس از آن مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی است.

در جدول ۴ درصد خانوارهای نمونه روستایی برحسب سطح سواد سرپرست خانوار نشان داده شده است. ۴۱.۷ درصد خانوارهای نمونه دارای سرپرست بی سواد باشند. خانوارهای دارای سرپرست با سطح سواد فوق لیسانس و بالاتر ۰.۱ درصد خانوارهای نمونه را تشکیل می دهد.

۴- درصد خانوارهای نمونه روستایی برحسب سطح سواد سرپرست خانوار

امکانات و تسهیلات مورد استفاده خانوار

در این بخش ابتدا درصد خانوارهای نمونه روستایی برحسب نحوه تصرف مسکن مورد استفاده خانوار نشان داده شده است. در سال ۱۳۹۱ نحوه تصرف بیش از ۸۷ درصد خانوارهای نمونه به صورت ملکی (ملکی عرصه و اعیان و ملکی اعیان) است.

۵- درصد خانوارهای روستایی برحسب نحوه تصرف مسکن

بررسی خانوارها از نظر تعداد اتاق در اختیار آنها نشان می دهد که ۳۴.۷ درصد خانوارهای نمونه دارای ۳ اتاق، ۲۹.۶ درصد دارای ۴ اتاق، ۱۸.۵ درصد دارای ۲ اتاق، ۱۰.۳ درصد دارای ۵ اتاق، ۳.۳ درصد دارای ۱ اتاق و ۳.۶ درصد دارای ۶ اتاق و بیشتر بوده اند.

جدول ۶ نشان دهنده درصد خانوارهای استفاده کننده از تسهیلات عمده مسکن می باشد.

۶- درصد خانوارهای روستایی استفاده کننده از تسهیلات عمده مسکن

نتایج این بررسی نشان می دهد ۹۵.۹ درصد از اجاق گاز، ۹۴.۹ درصد از تلویزیون رنگی، ۸۱.۴ درصد از تلفن همراه ۷۵.۸ درصد از یخچال، ۵۸.۶ درصد از جاروبرقی، ۵۶.۳ درصد از پنکه، ۴۶.۵ درصد از ویدئو، VCD و DVD، ۴۴.۵ درصد از ماشین لباسشویی، ۴۰.۶ درصد از چرخ خیاطی، ۳۰.۵ درصد از موتورسیکلت، ۲۵.۶ درصد از یخچال فریزر، ۲۲.۳ درصد خانوارهای نمونه از اتومبیل شخصی، ۱۶.۱ درصد از رادیو ضبط، ضبط و پخش صوت، ۱۴.۲ درصد از فریزر، ۱۲.۳ درصد از رایانه، ۷.۵ درصد از دوچرخه، ۴.۱ درصد از رادیو، ۴.۱ درصد از کولر آبی متحرک، ۳.۳ درصد از کولر گازی متحرک، ۱.۲ درصد از تلویزیون سیاه و سفید، ۰.۷ درصد از ماکروویو و فرهای هالوژن دار و ۰.۳ درصد از ماشین ظرفشویی استفاده کرده اند.

هزینه های خانوار

براساس نتایج این طرح در سال ۱۳۹۱، متوسط هزینه سالانه خانوار روستایی برابر ۱۰۸.۱۸۷.۶۷۶ ریال بوده است که از این مقدار ۴۲.۳ درصد مربوط به هزینه های خوراکی و دخانی و ۵۷.۷ درصد مربوط به هزینه های غیرخوراکی بوده است.

متوسط هزینه سالانه یک خانوار روستایی در مقایسه با رقم مشابه در سال ۱۳۹۰،۲۸.۸ درصد افزایش یافته است. هزینه های خوراکی و دخانی خانوار نسبت به سال ۱۳۹۰ معادل ۳۹.۰ درصد و هزینه های غیرخوراکی خانوار ۲۲.۳ درصد افزایش یافته است.

الف- متوسط هزینه های سالانه یک خانوار روستایی: ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱

بررسی ترکیب هزینه های خوراکی و غیرخوراکی یک خانوار در تمام گروه های هزینه نشان می دهد که در چهار گروه اول (هزینه ۱۹۵۰۰۰۰۰ ریال و کمتر از ۴۵۰۰۰۰۰۱ تا ۶۰۰۰۰۰۰۰ ریال) سهم هزینه های خوراکی و دخانی بیش از سهم هزینه های غیرخوراکی و در سایر گروه ها سهم هزینه های غیرخوراکی، بیش از هزینه های خوراکی بوده است.

ب- متوسط هزینه های خوراکی و غیرخوراکی سالانه یک خانوار روستایی در هر یک از گروه های هزینه سالانه: ۱۳۹۱ (ریال)

در سال ۱۳۹۱ متوسط هزینه خوراکی و دخانی یک خانوار روستایی، برابر ۴۵۷۹۶۲۲۷ ریال بوده است که در مقایسه با سال ۱۳۹۰ به میزان ۳۹.۰ درصد افزایش یافته است.

بر اساس نتایج این بررسی، در بین هزینه های خوراکی و دخانی بیشترین سهم ۲۵.۰ درصد مربوط به « آرد، رشته، نان، غلات و فرآورده های آن» بوده است. هزینه « گوشت» با ۲۲.۶ درصد، هزینه « میوه ها و سبزی ها» با ۱۴.۷ درصد، « شیر و فرآورده های آن و تخم پرندگان) با ۱۰.۵ درصد، « قند، شکر، شیرینی ها، چای، قهوه و کاکائو» با ۸.۲ درصد، « نوشابه ها، غذاهای آماده و دخانی ها» با ۶.۵ درصد، « خشکبار و حبوب» با ۴.۹ درصد، « روغن ها و چربی ها» با ۴.۸ درصد، « ادویه ها، چاشنی ها و سایر ترکیب های خوراکی» با ۲.۹ درصد در مراتب بعدی اهمیت قرار داشته است. در سال ۱۳۹۱ هزینه های مربوط به « نوشابه ها، غذاهای آماده و دخانی ها» ۵۴.۷ درصد، « شیر و فرآورده های آن و تخم پرندگان» ۵۱.۷ درصد، « خشکبار و حبوب» ۴۵.۲ درصد، « روغن ها و چربی ها» ۴۳.۶ درصد، « میوه و سبزی ها» ۴۱.۰ درصد، « ادویه ها، چاشنی ها و سایر ترکیب های خوراکی» ۴۰.۹ درصد، « گوشت» ۳۸.۱ درصد، « قند، شکر، شیرینی ها، چای، قهوه و کاکائو» ۳۴.۱ درصد و « آرد، رشته، غلات، نان و فرآورده های آن» ۳۰.۲ درصد نسبت به هزینه های مشابه سال قبل افزایش داشته است.

پ- متوسط هزینه های خوراکی و دخانی سالانه یک خانوار روستایی: ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱

در سال ۱۳۹۱ متوسط هزینه های غیرخوراکی یک خانوار روستایی برابر ۶۲۳۹۱۴۴۹ ریال بوده است که در مقایسه با سال ۱۳۹۰، افزایشی برابر ۲۲.۳ درصد داشته است. هزینه های « مسکن» با سهمی معادل ۲۸.۱ درصد از کل هزینه های غیرخوراکی، بیشترین سهم را دارا بوده است. هزینه « حمل ونقل و ارتباطات» با ۲۰.۱ درصد، « بهداشت و درمان» با ۱۴.۰ درصد، « کالاها و خدمات متفرقه» با ۱۳.۷ درصد، « پوشاک و کفش» با ۱۰.۹ درصد، « لوازم، اثاث و خدمات خانوار» با ۹.۹ درصد و « تفریحات، سرگرمی ها، تحصیل و آموزش» با ۳.۴ درصد به ترتیب در مراتب بعدی قرار دارد.

در سال ۱۳۹۱، هزینه های مربوط به « لوازم، اثاث و خدمات خانوار» ۳۴.۳ درصد، « تفریحات، سرگرمی ها، تحصیل آموزش» ۳۱.۵ درصد، « پوشاک و کفش» ۳۰.۹ درصد، « بهداشت و درمان» ۲۸.۲ درصد، « کالاها و خدمات متفرقه» ۲۵.۴ درصد، « حمل و نقل و ارتباطات» ۱۷.۳ درصد، « مسکن» ۱۴.۲ درصد نسبت به هزینه های مشابه سال قبل افزایش یافته است.

ت- متوسط هزینه های غیرخوراکی سالانه یک خانوار روستایی؛ ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱

درآمدهای خانوار

براساس نتایج به دست آمده، متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی در سال ۱۳۹۱ برابر ۱۰۱۲۸۱۳۶۲ ریال بوده که نسبت به سال قبل، ۲۷.۰ درصد افزایش داشته است. بررسی منابع تأمین درآمد خانوارهای روستایی نشان می دهد که ۴۶.۴ درصد از منابع متفرقه، ۲۸.۸ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و ۲۴.۹ درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری به دست آمده است.

بررسی متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی، برحسب فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار، نشان می دهد خانوارهایی که سرپرست آتنها در بخش « واسطه گری های مالی» به کار اشتغال داشته اند، با درآمدی معادل ۱۸۲۴۶۰۴۸۷ ریال بیشترین درآمد و خانوارهای معمولی دارای مستخدم با داشتن درآمد ۸۱۵۹۶۳۰۹ ریال، کمترین درآمد را در سال ۱۳۹۱ داشته اند.

ث- متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی بر حسب انواع منابع تأمین درآمد: ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱

متوسط هزینه ها و درآمد خانوار بر حسب استان

بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار روستایی نشان می دهد که استان زنجان با ۱۵۷۱۷۶۷۲۷ ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۶۶۸۰۸۱۲۵ ریال کمترین هزینه را در سال ۱۳۹۱ داشته اند.

بر اساس نتایج به دست آمده استان تهران با ۹۰۵۲۹۸۰۰ ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۳۰۰۲۰۶۷۱ ریال کمترین متوسط هزینه های غیرخوراکی سالانه یک خانوار روستایی در سال ۱۳۹۱ را دارا می باشند. استان زنجان با ۷۰۰۷۰۴۳۹ ریال بیشترین و استان کرمان با ۳۱۹۹۲۰۶۰ ریال کمترین متوسط هزینه خوراکی و دخانی سالانه یک خانوار روستایی را در سال ۱۳۹۱ نشان می دهد.

همچنین استان تهران با ۱۳۹۱۹۹۴۰۶ ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۶۰۹۴۴۲۶۱ ریال کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی را در سال ۱۳۹۱ به خود اختصاص داده است.