برخی مدیران فوتبال، فکر ورزشی ندارند

به گزارش پارس به نقل از مهر، وحید هاشمیان در تهران است. ملی پوش سال های نه چندان دور فوتبال ایران و مهاجم پیشین تیم فوتبال بایرن مونیخ آلمان پس از یک فصل مربیگری در تیمی آلمانی در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی وزارت ورزش و جوانان از تجربه های بازی و مربی گری در آلمان صحبت کرد که مشروح این گفتگو را در زیر می خوانید:

* پس از خداحافظی از فوتبال، مربیگری در یک تیم کوچک آلمانی را ترجیح دادید حالا می خواهید کارت را در آلمان ادامه دهید یا به مربیگری در ایران فکر می کنید؟

-  مدرک مربیگری A و B اروپا را وقتی در آلمان بازی می کردم، گرفتم. معمولا بعد از پایان دوره فوتبال، بازیکنان کلاس مربیگری می روند اما من قبلش این کار را کردم. انتخاب یک تیم منطقه ای به این دلیل بود که باید این سلسه مراتب را طی می کردم.   تیم های کوچک آلمان از تیم های رده بالای ایران امکانات بیشتری دارند. الان خودم را آماده می کنم  تا در کلاس بالاتر شرکت کنم. تجربه در مربی گری خیلی خوب است اما تجربه همیشه با زمان به دست می آید. اما این نیست که از یک مربی بخواهیم تا ۵۰ سالگی تجربه کسب کند.   ۱۰ سال عمر مفید یک مربی بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی است. این تفکری که انتظار داشته باشیم یک مربی موهایش سفید شود و بعد کارش را شروع کند، تفکر قدیمی است. تفکر الان میدان دادن به مربیان جوان است و ما باید این را یاد بگیریم. علت اینکه من در لیگ ۵ تیم گرفتم هم به خاطر قانون آلمان است و هم اینکه خواستم تجربه کسب کنم. برای اینکه در  آلمان در کلاس های بالاتر شرکت کنی، باید یک سال در لیگ چهار و پنج سرمربی باشی یا در لیگ یک، دو یا سه کمک مربی باشی. این قانون برای همه یکی است. برای وحید هاشمیان و اشتفان افنبرگ فرقی نمی کند.

* پس هم چنان در آلمان ادامه می دهید…

- شرایط بازی کردن با مربیگری فرق می کند. هر تیم ۲۲ بازیکن می خواهد هر لیگ هم ۱۸ تیم دارد، در کشور خودت هم تیم پیدا نکنی، لیگ های کشورهای دیگر هست. اما هر تیم یک مربی می خواهد. حق انتخابت هم زیاد نیست. به خاطر همین می خواهم دوره های تکمیلی مربیگری ام را تکمیل کنم بعد ببینم شرایط کجا بهتر است. من ایران را دوست دارم، می خواهم به کشورم خدمت کنم. البته اگر یک روزی در خارج از ایران هم بتوانم مربیگری کنم، باز هم برای ایران خوب است به هر حال اسم ایرانی روی من است. می گویند مربی ایرانی در آلمان موفق شد. اگر فوتبال ما از حاشیه دور شود، ایران بهترین جا برای کار کردن است.

* در فوتبال ایران فضا برای کار کردن مربیان علم گرا فراهم نیست و عده ای معتقدند مربیانی مثل شما نمی توانند در این فضا به توفیق دست یابند.

- شاید این شایعه ای است که مربیان ضد علم راه انداخته باشند. به هر حال آنها هم باید رقبایشان را از میدان به در کنند!

* شایعه نیست این فضا وجود دارد.

- کی روش مگر با تیم ملی نتیجه نگرفته؟

* او در تیم ملی است، شرایط فوتبال باشگاهی فرق می کند. خیلی ها می گویند جلالی، صالح و… به این خاطر موفق نمی شوند که در فوتبال ایران برای موفقیت چیزهای دیگری غیر از علم نیاز است. مثل ارتباط با افراد خاص، حرکات کنار زمین   و مصاحبه ها و…
- درست است اما این دلیل نمی شود مربیان فنی را کنار بگذاریم. باید ببینیم  تعریفمان از موفقیت چیست. من موفقیت را در این می بینم که یک مدرسه فوتبال بزنم و ۳۰ نخبه را جمع کنم و با آنها کار کنم.

* این کار را می کنید؟

- اگر بیایم ایران زندگی کنم این کار را می کنم. حتما که نباید کاپ را ببرم بالا. نمی شود یک مربی را که تیمش دهم شده اما پنج بازیکن را به تیم ملی معرفی کرده، ناموفق دانست نمی شود گفت مربی ای که با جوانان کارمی کند وعرق می ریزد موفق نیست.

* فکر می کنید در فوتبال ایران مافیای مربیگری داریم؟

- به نظرم در فوتبال همه کشورها حتی آنها که خیلی سالم هستند مافیا هست در کشور ما هم قطعا هست.

* درسال های اخیر در تیم های لیگ برتر اسم های متفاوت نشنیده ایم و پدیده هم نداشته ایم، فکر می کنید چه دلیلی دارد؟

- من یک مصاحبه از یورگلن گلوپ خواندم. پرسیدند که شما چطور توانستی مربی موفقی بشوید که گفته بود مدیر موفق من را کشف کرد. گفت من در تیم ماینتس بازیکن معروفی نبودم. مدیر باشگاه پیشنهاد داد که مربی شوم. اگر این مدیر شهامت نداشت می گفت من باید مربی و بازیکن معروف بیاورم که اگر تیمم شکست خورد من را بیرون نیاندازند. ما هم مدیرانی می خواهیم که شهامت داشته باشند. از نسل جوان و با لیاقت باشند. من نمی گویم یک جوان که چیزی بلد نیست بالا سر تیم بگذارید، معلوم است که تیم نتیجه نمی گیرد. اما مدیران ما اگر ورزشی نیستند، فکر ورزشی هم ندارند. این دو مشکل به فوتبال ما ضربه می زند و اگر ادامه پیدا کند فوتبال را از بین می برد.

* با کی روش از وقتی سرمربی ایران شده  ارتباطی داشته ای؟

- به نظر شما من باید این ارتباط را  برقرار می کردم؟

* امروز بگویند به تیم ملی کمک کنی، می روی؟ وقت می گذاری؟

ما خودمان در فوتبال پشتوانه سازی برای نسل آینده نمی کنیم. محمد خاکپور، نادر محمدخانی و… زمانی که فوتبالشان تمام شد، اگر برایشان کلاس مربیگری می گذاشتیم و در تیم های ملی و امید و جوانان به عنوان کمک مربی ازشان استفاده می کردیم، الان مربیان خوب زیاد داشتیم. باید آمار بگیریم ببینیم کدام تیم ها با کدام مربیان در این چند سال اخیر با تیم های امید در المپیک ها بوده اند ونتیجه گرفته اند. یکی از این مربیان را مربی تیم امید می گذاشتیم و چند بازیکن  را هم می گذاشتیم با آنها کار می کردند تا وقتی مربی خارجی رفت چند مربی خوب داشته باشیم. الان رحمان رضایی، مهدوی کیا کجا هستند؟ فدراسیون می تواند بورسیه بگذارد و این ها را به کلاس های مربیگری بفرستد. من دو ماه و نیم آینده امتحان وردی برای کلاس مربیگری دارم. چون از تیم باشگاهی ام هم جدا شده ام، چهار پنج ماه وقت دارم. هر وقت بگویند با کمال میل به تیم ملی کمک می کنم.

* کی روش مربی بزرگی است اما بعد از رفتن کی روش برای فوتبال ایران چیزی می ماند؟

- من آدم بی انصافی نیستم و نمی خواهم مربیان داخلی را کوچک کنم اما کی روش زمانی تیم ملی را به جام جهانی برد که فوتبال ایران پتانسیل بالایی نداشت. به نظر من ۲۰۰۲ و ۲۰۱۰ تیم ایران از نظر مهره قوی تر بود. باید قبول کنیم که در این چند ساله بازیکن خوب زیاد نساخته ایم. در آن سه بازی که ایران باید برای صعود حتما به پیروزی می رسید، اگر کی روش نبود  و مربی ایرانی بود، اینقدر برای تیم حاشیه درست می کردند که نتیجه نمی گرفت. کی روش مدیریت نشان داد.   اینکه آثاری از خودش به جا می گذارد یا نه بعد از جام جهانی معلوم می شود. در کل ایشان مقصر نیست. یک سیستم باید خوب کار کند. اگر یوآخیم لو موفق است به خاطر این است که دورتموند، بایرن مونیخ، بایرلورکوزن و. .   خوب کار می کنند. لو اگر ۲۰۰۰ و ۲۰۰۲ تیم آلمان را در دستش می گرفت نمی توانست کاری کند. یک لیگ خوب و باشگاه های خوب می توانند یک تیم ملی خوب را بسازند.

* شما اگر مشاور ریئیس فدراسیون بودید، وینگادا را سرمربی تیم امید می گذاشتید؟

- ایشان چند سال سن دارد؟ الان نزدیکی نسل ها خیلی مهم است. من مربی جوان باانگیزه که کارنامه خوب دارد، برای این تیم می آوردم. من مربی ملوان را نمی شناسم و از دور می بینم نتایجی که با تیمش گرفته بد نیست، جوان است و شنیده ام خیلی انگیزه دارد. این بهتر است یا مربی ای مثل مانوئل ژوزه  را بیاوریم که فقط پول بازنشستگی می خواهد بگیرد. یک مربی در سن ۶۷ سالگی چه انگیزه ای دارد، چه چیزی را می خواهد ثابت کند؟ من بودم می گشتم می دیدم مربی تیم اسپانیا در رده جوانان و امید کی بوده و تیم این کشور را چه کسی ساخته، تیم را به او می دادم.

*   با این تیم هایی که در گروه ایران هستند، می شود صعود کرد؟

- باید واقع بین باشیم. ما در فوتبال دو موضوع داریم یکی واقعیت فوتبال است. واقعیت فوتبال ما الان این است که ما در حدی نیستیم که بتوانیم به مرحله بعد برسیم. یک موضوع دیگر در فوتبال، روز فوتبال است. ایران با استرالیا بازی دارد و واقعیت فوتبال این است که ایران باید ببازد اما در روز فوتبال می برد. اگر روز فوتبال ما باشد و یک اتفاقی بیفتد و بازیکنان انگیزه بگیرند، می توانند از فرصت استفاده کنیم و ببریم. اگر حذف هم بشویم نباید ناراحت شویم. واقعیت فوتبال ما این است که یک لیک ۱۶ تیمی داریم که هم تیم اول هم تیم آخر نه امکانات دارد و نه پول. ما لیگ حرفه ای نداریم، لیگ آماتور داریم که کم کم نیمه حرفه ای می شود. نمی توانیم بگوییم تیم اول آسیاییم و. . در یک برنامه تلویزیونی بحث شد که افغانستان جام اخلاق را برده. گفتم این زنگ خطر برای ما است. آنها امروز جام اخلاق گرفته اند و احتمال دارد چند سال دیگر ما را هم بزنند. آنها با برنامه می روند ما بدون برنامه.

* در جام جهانی آلمان قهرمان می شود؟

- فکر می کنم برزیل قهرمان شود. امیدوارم آلمان فینالیست باشد. اما متاسفانه نمی توانم بگویم تیم بعدی ایران باشد. دوست دارم بگویم اما نمی شود!

* یک مشکل که فوتبال ایران دارد تیم های پایه است. ایران باید چه کاری انجام دهد که حداقل بتواند به آن سطح نزدیک شود؟
·                 جواب دادن به این سوال از دانش من خارج است. من از تقلید بدم می آید اما الگوبرداری خوب است. ما می توانیم از فدراسیون فوتبال آلمان و اسپانیا بخواهیم الگوهایشان را به ما بدهند و الگوهایی را که می توانیم پیاده کنیم البته نه اینکه فقط روی کاغذ بیاوریم باید اجرا کنیم. متاسفانه مدیران ما شهوت شهرت دارند ما باید شهوت خدمت داشته باشیم. ما باید کسانی را بیاوریم که علاقه و فکر ورزشی داشته باشند و بتوانند سرمایه گذاران را جذب کنند. البته سرمایه گذار را هم بتوانند توجیه اقتصادی کنند. الان هیچ سرمایه گذاری نم آید بی حساب و کتاب ۵۰ میلیون به کسی بدهد. هزینه فوتبال خیلی بالا رفته و دولت نمی تواند به تنهایی از عهده اش بر بیاید. باید بخش خصوصی هم کمک کند.

* در آلمان هر تیمی به مشکل می خورد، مدیرش نفر اول ورزش را مقصر جلوه می دهد؟

- نه هیچ ربطی ندارد. باشکاه بودجه دارد، درآمد دارد. هیات مدیره برنامه ریزی می کند و تیم را مدیریت می کند. تیم هایی بوده اند که از لیگ های بالاتر به پایین رفته اند. اگر تیمی توجیه اقتصادی نداشته باشد نمی تواند با بازیکن قرار داد ببندد. الان یک تیم در ایران پول ندارد اما قرار داد می بندد. مدیر بدهکار می شود، برکنارش می کنند، مدیر جدید می آید او قراردادهای جدید می بیندد و بدهی ها بالاتر می رود. تا تکلیف باشگاه ها و مدیریتش مشخص نشود، فوتبال ما با همین وضعیت می ماند. یک مدیر می آید یک مدت هزینه می کند و می رود. تیم های پرسپولیس و استقلال طرفدار دارند تیم هایی که هوادار ندارند چطور می توانند خصوصی شوند و در آمد داشته باشند؟ اگر اتفاقی برای مدیرش بیفتد، تیم از بین می رود.

* در آلمان هم یک آدم سیاسی را مدیر یک باشگاه می گذارند؟

- ندیده ام. مایر، رییس قبلی فدراسیون فوتبال آلمان را می دانم که در کار مجلس و سیاست بود ولی در اشتوتگارت هم نقشی داشت. یا رییس فعلی فدراسیون جزو خبرنگاران معروف آلمان بوده و در پینگ پنگ هم سمت داشته، البته اگر اشتباه نکنم. این مدیران به قدری برنامه هایشان را قوی نوشته اند که اگر نباشند هم اتفاقی نمی افتد و سیستم برنامه هایشان را ادامه می دهد. اما در ایران همه چیز سلیقه ای و بیشتر پست ها غیرتخصصی است.

* در آلمان هم بازیکنان قلیان می کشند! ؟
- شعار ورزش در همه جا پاکی است. دود هم ضد ورزش است. وقتی سیگار می کشی ممکن است ناخودآگاه تصور شود که ورزشکار تبلیغ دخانیات را می کند. چون ورزشکار الگوی جوانان است. در ایران فرهنگ فوتبال ما از فرهنگ جامعه نشات می گیرد. اینطور نیست که بگوییم در کشور هیچ کس قلیان نمی کشد و فقط فوتبالیست ها قلیان می کشند. الان همه جا قلیان هست اگر بد است باید  برای همه بد باشد. چرا در سطح جامعه با آن برخورد نمی کنیم و فقط به فوتبالیست ها برخورد می شود. روی فوتبالیست ها فشار زیاد است. همه می گویند فوتبالی ها میلیونی پول می گیرند اما بگویم قراردادها میلیونی است اما میلیونی پول نمی گیرند. در قضیه قلیان هم نمی گویم اتفاق کوچکی است ولی بزرگنمایی است. به قدری این موضوع بزرگ شده که با اختلاس و رانت خواری در یک حد دیده می شود.

* اسطوره سازی هم یکی از مشکلات فوتبال ایران است.

-تبلیغات ناسالم رسانه ای دلیلش است. هر روز یک بازیکن را بزرگ می کنند و عکسش را مدام چاپ می کنند تا یک اشتباه می کند او را می کوبند این تناقص دارد. در این اتفاقات مطبوعات هم مقصرند.

* پس قبول دارید علت اقبال کم جوانان و نوجوانان امروز به فوتبال پیشرفت تکنولوژی است؟

- رشد ما همان رشد کند سنتی است. توقع مخاطبان ما بالا رفته است. زمانی که ما بچه بودیم، کل امکاناتمان یک توپ پلاستیکی بود و دو تا تیرک دروازه. توپمان هم پاره می شد، می ماندیم که چطور دوباره بخریم. تلویزیون هم شبکه یک و دو را داشت که به ندرت فوتبال نشان می داد. اما الان دسترسی به اینترنت، فیلم و… راحت شده. همه بازی های لیگ ها مهم دنیا هم از تلویزیون پخش می شود. مخاطب بازی سرعتی انگلیس را که در شش ثانیه توپ از ۱۸ قدم این زمین به ۱۸ قدم زمین دیگر می رود و به گل تبدیل می شود، می بیند و دیگر بازی کند لیگ و تیم ملی ایران برایش لذت بخش نیست. به همین دلیل است که فکر می کند رشد فوتبال ایران کند شده. البته در مقایسه با کشورهای دیگر مثل ژاپن، کره شمالی، حتی اردن و بحرین  و. . که برنامه ریزی کرده اند، ما عقب تر مانده ایم.

·   * فکر نمی کنید در شرایط فعلی فوتبال بیشتر از مربی به مدیر نیاز دارد. بهتر نیست فوتبالیست هایی مثل شما که تحصیلات هم دارند، در بخش مدیریت ورود کنند؟

- من فعلا ترجیح می دهم مربیگری کنم. شاید من هم در واقعیت مدیریت فوتبال ایران قرار بگیرم، نتوانم کاری کنم.