به گزارش پارس به نقل از تسنیم, حسین الجواهری، کارشناس انرژی عراقی  با اشاره به آینده سازمان اوپک و نقش آن در بازار نفت جهان گفت: این سازمان در اوایل دهه ۱۹۶۰، توسط عربستان، ایران، عراق، کویت، و ونزوئلا، با هدف اولیه یکپارچه سازی سیاست های صادراتی این پنج کشور و امید به تحمیل قیمت بالایی برای نفت پایه گذاری شد.

وی افزود: به طور قطع اوپک در زمان شکل گیری از چنین قدرتی برخوردار بود، اما با گذشت سال ها و در حالی که این کارتل هنوز تولیدکننده حدود ۴۰ درصد از نفت جهان بود قدرتش به تدریج رو به افول گذاشت.

این کارشناس انرژی ادامه داد: امروزه، تنها عربستان سعودی و تا اندازه ای امارات متحده عربی، قطر، و کویت توان آن را دارند که آزادانه سطح تولید خود را تنظیم کنند و دیگر اعضای اوپک تنها با هدف تأمین نیازهای مالی و بودجه های ملی خود به دنبال تولید هستند.

الجواهری خاطرنشان کرد: اوپک در حال حاضر با موج تازه ای از تولید نفت در خارج از این کارتل نیز مواجه است که همان سطح تولید آمریکا است که به میزان تقریبی ۸ میلیون بشکه در روز می رسد و حتی دولت آمریکا به دنبال افزایش آن است.

این کارشناس انرژی ادامه داد: در دیگر نقاط نیز مانند کانادا و حتی برزیل، سطح تولید در حال افزایش است. در همین حال، برخی از اعضای اوپک مانند ایران و عراق، که بلندپروازی هایی برای رشد میزان تولید خود در سر دارند، افزایش سطح تولید در خارج از اوپک را کوچک و بی اهمیت جلوه می دهند. با وجود اینکه تولید خارج از این کارتل، مسئله قابل مدیریتی است، اما این مسئله در کنار طرح های عراق و ایران می تواند معرف تهدیدی جدی برای کاهش بهای نفت از سال ۲۰۱۵ به بعد باشد.

الجواهری با اشاره به اینکه بخش انرژی عراق پس از پنج سال احیا شده گفت: اکنون در حال تولید نزدیک به ۳.۵ میلیون بشکه در روز است. وزارت نفت این کشور چند هدف بلندپروازانه را برای خود در نظر دارد، که از جمله آنها می توان به افزایش خیره کننده تولید تا سطح ۹ تا ۱۰ میلیون بشکه در روز تا سال ۲۰۲۰ اشاره کرد.

وی تصریح کرد: ایران نیز نقشه هایی برای افزایش میزان تولید در سر می پروراند به طوری که رئیس جمهور ایران، امیدوار است با ادامه گفت وگوها با آمریکا و امکان ایجاد مجدد یک رابطه احتمالی در بلندمدت، نبرد اصلاحاتی بزرگی را برای بازگرداندن سطح تولید نفت به دوره پیش از تحریم ها، یعنی ۴.۲ میلیون بشکه در روز، ظرف شش ماه و افزایش آن به سطح دوران پیش از انقلاب، یعنی ۶ میلیون بشکه در روز، در طول ۱۸ ماه آغاز کند.

این کارشناس انرژی ادامه داد: اما اگر بخواهیم شفاف باشیم، دستیابی به هر دوی این اهداف در چارچوب زمانی تعیین شده غیرممکن است، هر چند که افزایش چشمگیر سطح تولید، کاملاً امکان پذیر است.

وی خاطرنشان کرد: درک چالش پیش روی ایران تقریباً ساده تر است، زیرا محدودیت های تهران عمدتاً به واسطه تحریم های خارجی اعمال شده اند؛ و همانطور که در دیگر کشورها مشاهده شده است، هر زمان که تولید نفت در دوره پس از تحولاتی چون تغییر حکومت، تحریم ها، و یا دیگر عوامل مختل شده است، بازگشت میزان تولید به سطح قبلی معمولاً پدیده نادری است.

الجواهری خاطرنشان کرد: با این حال، اگر تحریم ها حذف شوند، ایران به سرعت می تواند نیمی از کاهش تولید خود را ظرف ۱۲ تا ۱۸ ماه بازیابی کند که تقریبا چیزی در حدود ۵۰۰ هزار تا ۷۵۰ هزار بشکه در روز می شود.

وی با اشاره به پتانسیل های بالای ایران و عراق در بخش نفت ادامه داد: از این جهت اوپک با چالش های کوتاه مدت و بلندمدت متعددی در آینده مواجه است به طوری که در دوره بلندمدت، سطح تولید ایران و عراق به مسئله ای تعیین کننده بدل خواهد شد. انتظار می رود مجموع تولید ایران و عراق تا سال ۲۰۲۰، به لحاظ منطقی و قابل دستیابی ۱۱ میلیون بشکه در روز افزایش یابد، که معرف افزایش ۵ تا ۶ میلیون بشکه، بالاتر از سطح تولید فعلی در هر یک از این دو کشور خواهد بود.

این کارشناس عراقی اظهار داشت: عربستان سعودی ممکن است از ایران و عراق بخواهد که داوطلبانه میزان رشد صادرات خود را محدود کنند، اما بدون پیشنهاد و مشوق های دیگر، هیچ دلیلی وجود ندارد که بتوانیم باور کنیم آنها، در زمانی که افزایش صادرات تا حداکثر سطح ممکن، در راستای تأمین منافع اقتصادی کوتاه مدتشان خواهد بود، اقدام به چنین کاری خواهند کرد.

وی با اشاره به اینکه آسیا اکنون بزرگ ترین منطقه واردکننده نفت در سطح دنیا محسوب می شود خاطرنشان کرد: بازار آسیا حتی بزرگ تر از مجموع بازارهای اروپا و آمریکای شمالی است. طبیعتاً، این پدیده منجر به افزایش روابط و وابستگی اوپک و کشورهای در حال توسعه آسیا شده است.

الجواهری ادامه داد: آسیا به عنوان بزرگ ترین مشتری اوپک، حجم عظیم تقاضای خود برای انرژی را در آینده نزدیک حفظ خواهد کرد، و در نتیجه افزایش تولید اوپک الزاماً به معنای بهای پایین تر نفت نخواهد بود.

وی گفت: با این حال، بهای نفت نه صرفاً به واسطه ابعاد رشد آسیا در آینده که همینطور با توجه به سطح تأمین جهانی نفت توسط کشورهای خارج از اوپک تعیین خواهد شد در حالی که اوپک به لحاظ تاریخی به عنوان ابزاری سیاسی برای افزایش بهای نفت بهره برداری شده است. اما همانطور که از جهش قیمت سال ۲۰۰۸ می توان دریافت، چالش امروز اوپک بیشتر حول محور حفظ بهای نفت در سطحی به لحاظ منطقی است.