حنیف غفاری
آدرس‌های غلط ناتو
نشست اخیر سران ناتو در لیتوانی، نه‌تنها به نماد اتحاد و همبستگی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی در قبال تحولات جاری در حوزه روابط بین‌الملل تبدیل نشد، بلکه ضعف تحلیلی و حتی توصیفی آن‌ها در قبال واقعیات و بدیهیات جاری در جهان امروز را به تصویر کشید. اختلاف اعضای ناتو بر سر چگونگی مواجهه با پرونده «عضویت اوکراین در پیمان آتلانتیک شمالی”»و حتی «تاکتیک‌های سیاسی مترتب بر شرایط میدانی جنگ اوکراین»در این نشست محرز بود. اما به مانند همیشه سران ناتو تلاش کردند ضمن لاپوشانی این اختلافات عمده، آدرس‌های نادرستی را باهدف تمرکززدایی از افکار عمومی دنیا نسبت به اختلافات داخلی خود مخابره کنند. در بیانیه پایانی نشست ناتو ، اتهامات بی‌اساسی از سوی سران پیمان آتلانتیک شمالی متوجه جمهوری اسلامی ایران شد. در بیانیه ناتو ادعاهای بی‌اساس درباره کمک نظامی ایران به روسیه در جنگ اوکراین مطرح‌شده است. در بیانیه ۳۱ عضو ناتو آمده است: «ما از ایران می‌خواهیم که حمایت نظامی خود را از روسیه، به‌ویژه با انتقال پهپاد متوقف کند.»
در خصوص آنچه در بیانیه اخیر سران ناتو به آن اشاره‌شده، دو نکته اساسی وجود دارد که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن‌ها گذشت.
نخست اینکه مناسبات نظامی ایران و روسیه معطوف به جنگ اوکراین نبوده و طی سال‌های گذشته شاهد شکل‌گیری، استمرار و تثبیت آن بوده‌ایم. به عبارت بهتر، در صورتی ادعای اعضای پیمان آتلانتیک شمالی محلی از اعراب داشت که کلیت همکاری نظامی طرفین ( در حوزه‌ها و زیرشاخه‌های گوناگون) معطوف به جنگ اوکراین تعریف‌شده بود.پس از رفع بخشی از تحریم‌های تسلیحاتی ضد ایرانی در سال ۲۰۲۰ میلادی، وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، این همکاری‌ها به صورتی کاملا قانونی تسریع و تقویت شد.در چنین روندی، باید مراقب آدرس‌های نادرستی که سیاستمداران و رسانه‌های غربی مخابره می‌کنند ، بود.
نکته دوم، به فرامتن ادعای مطرح‌شده از سوی ناتو علیه ایران در نشست لیتوانی بازمی‌گردد.
همان‌گونه که اشاره شد، اختلافات داخلی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی بر سر تحلیل و حتی توصیف میدان جنگ اوکراین به نقطه اوج خود رسیده است. برخی اعضای ناتو معتقدند که جنگ اوکراین دیگر حکم یک «بحران هدفمند و کنترل‌پذیر» از سوی غرب را ندارد و در حال تبدیل‌شدن به «پاشنه آشیل ناتو»می‌باشد. در مقابل، برخی بازیگران مانند آمریکا، انگلیس و لهستان بر تعمیق بحران و بسط دامنه مداخله‌گرایی نظامی -امنیتی خود در این عرصه اصرار می‌ورزند. خروجی این اختلافات را در پرونده‌هایی مانند عضویت اوکراین در ناتو مشاهده می‌کنیم:جایی که برخی اعضای ناتو خواستار تحقق این مسئله بوده و برخی دیگر، آن را خط قرمز خود قلمداد می‌کنند. در مواجهه با این تعارضات، سران ناتو تنها راه چاره را خلق تصاویر کاذب در راستای انحراف افکار عمومی نسبت به واقعیات جاری در جمع آشفته و چندتکه خود می‌دانند. تمرکز بر نام جمهوری اسلامی ایران در بیانیه پایانی ناتو نیز در همین راستا صورت گرفته است. بااین‌حال، اختلافات آشکار اعضای ناتو با یکدیگر و بحرانی که دراین اردوگاه به‌واسطه کژفهمی وخودباوری کاذب ایجادشده، به‌مراتب غیرقابل کتمان تر از آن چیزی است که آتلانتیکی‌ها می‌پندارند!
درنهایت اینکه استراتژی‌ها، خطوط قرمز و ثوابت حوزه امنیتی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با صدور چنین بیانیه‌هایی تغییر نخواهد یافت! بهتر است در چنین شرایطی ۳۰ عضو پیمان آتلانتیک شمالی به‌جای فرافکنی نسبت به واقعیات تلخی که در نظام بین‌الملل خلق کرده‌اند، پاسخگوی ظلم مستمر و مضاعف خود علیه ملت ایران باشند! ایرانیان نقش کشورهای عضو ناتو در اعمال استراتژی فشار حداکثری علیه کشورمان را از یاد نبرده و البته این اقدامات را نیز بی‌پاسخ نخواهند گذاشت….