علل ایجاد شوره سر و درمان آن به دو روش خانگی و طب سنتی

شوره سر یکی از بیماری های شایع پوستی می باشد. شوره سر با پوسته شدن پوست سر ایجاد می شود. در ادامه قصد صحبت درباره شوره سر را خواهیم داشت.

شوره سر چیست و علائم شوره سر کدامند؟!

شوره سر تا ۵۰ درصد افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خارش پوست سر و پوسته پوسته شدن از علائم بارز این بیماری است، اما ممکن است علائم دیگری مانند لکه‌های چرب روی پوست سر و سوزن سوزن شدن پوست را نیز ایجاد کند. انواع زمینه‌ای علت شوره سر عبارتند از: خشکی پوست، درماتیت سبورئیک، حساسیت به محصولات مو و رشد نوع خاصی از قارچ که روی پوست سر زندگی می‌کند. در حالی که بسیاری از محصولات بدون نسخه برای درمان پوسته سر طراحی شده‌اند، درمان شوره سر خانگی نیز می‌تواند موثر باشد.

علائم شوره سر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پوست روی پوست سر، موها، ابروها، ریش یا سبیل و شانه‌های شما پوسته پوسته می‌شود.
• خارش پوست سر
• پوست سر پوسته پوسته شده در نوزادان با Cradle Cap

اگر استرس داشته باشید علائم و نشانه‌ها ممکن است شدیدتر باشند و در فصول سرد و خشک نیز تشدید می‌شوند.

علائم شوره سر

تشخیص علائم شوره سر برای بسیاری از نوجوانان و بزرگسالان کار ساده ای است، ورقه های چرب و سفید رنگ پوست مرده که روی مو و شانه ها ظاهر می شوند و احتمالا احساس خارش پوست سر. این بیماری در طول فصول پاییز و زمستان، وقتی که گرمای داخل خانه در خشکی پوست نقش دارد تشدید پیدا می کند و در طول تابستان این بیماری بهبود پیدا می کند. نوعی از شوره سر که کلاه گهواره نام دارد که نوزادان را تحت تاثیر قرار می دهد. این اختلال که باعث پولک پولک شدن پوست سر می شود بیشتر در بین نوزادان تازه به دنیا آمده شایع است، اما در هر زمانی در طول دوره کودکی اتفاق می افتد.اگر چه این نوع شوره سر باعث نگرانی والدین می شود اما خطرناک نیست و معمولا به خودی خود و وقتی نوزاد سه ساله شد از بین می رود.

علائم دیگر این مشکل شامل موارد زیر می شود :

1- پوست ورقه ورقه و خشکی که در آب و هوای سرد اوضاح وخیم تری پیدا می کند

2- خشکی پوست در ناحیه صورت، پیشانی، گوش یا ابرو همچنین اگر علاقه دارید میتوانید مقاله خشکی پوست با چه عواملی تشدید می شود؟ رامشاهده نمایید.

3- پوست ورقه ورقه در سینه یا قسمت های مودار دیگر بدن

4- نواحی چرب در پوست سر چرب یا قسمت های دیگر بدن

5- قرمزی خفیف در نواحی تحت تاثیر

6- ریزش موی موقتی

انواع شوره

برای انتخاب بهترین درمان برای شوره سر خود، ابتدا باید نوع آن را تشخیص دهید. عموماً شوره‌ها با توجه به عامل ایجاد، به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

شوره خشک

این نوع شوره، شایع‌تر از انواع دیگر است و بیشتر در زمستان به دلیل سردی و خشکی هوا رخ می‌دهد. شستن مو‌ها با آب داغ نیز می‌تواند شوره خشک ایجاد کند؛ زیرا آب داغ سبب خشکی پوست سر می‌شود.

این نوع شوره‌ها به صورت پوسته‌های خشک، سفید و سست بوده و از سر شما فرو می‌ریزند. افراد دارای مو‌های فِر و خشک بیشتر از این نوع شوره رنج می‌برند.

شوره چرب

شوره چرب به دلیل تجمع سبوم یا همان چربی روی کف سر ایجاد می‌شود. در این وضعیت، فولیکول‌های مو سبوم اضافه ترشح می‌کنند. در نتیجه، سبوم اضافه و سلول‌های مرده به یکدیگر می‌چسبند. این توده‌های سلول‌های مرده به همراه آلودگی کف سر تشکیل دانه‌های شوره خارش‌دار، چرب و زرد‌رنگ می‌دهند. این نوع شوره‌ها چسبنده بوده و به کف سر و مو‌ها می‌چسبند.

شوره با منشأ قارچی

این نوع شوره به علت فعالیت زیاد قارچی به نام «مالاسزیا» ایجاد می‌شود. این قارچ بخشی از فلور طبیعی پوست (مجموعه ارگانیسم‌هایی که به طور نرمال روی پوست زندگی می‌کنند) است. در حالت معمول، میکروارگانیسم‌ها به پیشگیری از عفونت کمک می‌کنند. اما افزایش چربی (سبوم) کف سر، باعث شکوفایی و افزایش رشد قارچ مالاسزیا می‌شود. همچنین این مخمر محصول ثانویه‌ای به نام اولئیک اسید ایجاد می‌کند. این ماده باعث به هم چسبیدن و توده‌ای شدن سلول‌های پوست می‌شود. این توده‌ها به صورت شوره دیده می‌شوند.

دانه‌های شوره حاصل از قارچ مالاسزیا چرب، درشت‌تر و تیره‌رنگ‌تر هستند.

شوره با منشأ مشکلات پوستی

وضعیت‌های مختلفی مانند انواع درماتیت‌ها می‌توانند باعث ایجاد پوسته در کف سر شوند. در بیشتر موارد این نوع شوره حاصل درماتیت سبوره‌ای است. درمان درماتیت باید توسط پزشک انجام گیرد تا از پیشرفت بیماری و از دست رفتن موها پیشگیری شود.

علت ایجاد شوره سر چیست؟

اکنون که تشخیص نوع شوره را آموختید، بهتر است قبل از اینکه به سراغ درمان شوره سر بروید، دلایل ایجاد انواع آن را بشناسید.

شست‌وشوی ناکافی موها

اگر موهایتان را به طور مرتب نشویید، چربی و سلول‌های پوست سر تجمع پیدا کرده و پوست سر شوره می‌‌زند.

قارچ مالاسزیا

قارچ مالاسزیا روی پوست سر همه افراد بزرگسال زندگی می‌کند؛ اما در برخی افراد تعداد آن از تعادل خارج شده و موجب سوزش و خارش پوست سر می‌شود. آثار منفی ناشی از فعالیت مالاسزیا را در بخش قبل توضیح دادیم. فعالیت بیش از حد این قارچ علاوه بر ایجاد شوره، در صورت کنترل نشدن، می‌تواند موجب ریزش مو نیز بشود.

پوست خشک

بیشترِ پوسته‌پوسته‌های ایجادشده در اثر خشکی پوست، نسبت به پوسته‌های ناشی از علل دیگر، کوچک‌ترند و چربی کمتری دارند. همچنین، قرمزی و التهاب پوست در این مورد کمتر است. اگر شوره سر شما ناشی از خشکی پوستتان باشد، احتمالاً پوست قسمت‌های دیگری از بدنتان، مانند پاها و دست‌هایتان نیز خشک است.

حساسیت به محصولات مراقبت از مو (درماتیت تماسی)

گاهی، حساسیت به مواد مشخصی در محصولات مراقبت از مو یا رنگ‌ مو می‌تواند موجب قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست سر شود.

پوست چرب و حساس (درماتیت سبورئیک)

این اختلال، یکی از رایج‌ترین علل بروز شوره سر بوده و نشانه آن، پوستی قرمز و چرب است که با پوسته‌های سفید یا زرد پوشیده شده است. درماتیت سبوره‌ای ممکن است بر پوست سر و نواحی که در آن‌ها غدد چربی فراوان هستند، اثر بگذارد (مانند ابروها، اطراف بینی، پشت گوش‌ها، استخوان جناغ سینه، کشاله ران و گاهی زیر بغل).

درماتیت سبورئیک (یا سبوره) می‌تواند در نوزادان نیز به وجود بیاید. این اختلال در نوزادان با نام پوسته سر شیرخواران یا کلاه گهواره نیز شناخته می‌شود. این وضعیت، نوزادان دو هفته‌ای تا یک ساله را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود لکه‌های قرمز یا زرد چرب، پوسته پوسته و خشک روی پوست سر این نوزادان به وجود آید. همچنین بثورات پوسته‌پوسته می‌توانند روی صورت، قسمت‌ پوشک و دیگر مناطق بدن کودک به وجود آیند.

درمان شوره سر در طب اسلامی

راهکارهایی برای درمان شوره سر خانگی وجود دارند که چنانچه شوره سر و ریزش مو، پیشرفته نباشد و به دلیل مشکل در سلامتی نباشد، می‌تواند از این راهکارهای درمان شوره سر استفاده شود. در ادامه این راهکارهای درمان شوره سر را گفته‌ایم. همچنین اگر علاقه دارید میتوانید مقاله شامپو سبغ شگفت انگیز ترین راه درمان ریزش مو را مشاهده نمایید.

روغن درخت چای

از لحاظ تاریخی، روغن درخت چای برای درمان بیماری‌های مختلف از آکنه تا پسوریازیس استفاده می‌شده است. همچنین ثابت شده است که خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی قوی دارد که ممکن است به کاهش علائم و درمان پوسته سر کمک کند.

در واقع، طبق یک بررسی، روغن درخت چای در مبارزه با سویه خاصی از قارچ که می‌تواند باعث درماتیت سبورئیک و شوره سر شود، موثر است. یک مطالعه ۴ هفته‌ای با درمان روزانه ۱۲۶ نفر با شامپو حاوی ۵ درصد روغن درخت چای یا دارونما، اثرات روغن درخت چای را بر شوره سر بررسی کرد. در پایان مطالعه، روغن درخت چای شدت علائم را تا ۴۱ درصد کاهش داد و چربی و خارش را بهبود بخشید.

توجه داشته باشید که روغن درخت چای می‌تواند در افرادی که پوست حساسی دارند، باعث تحریک شود. بهتر است قبل از استفاده مستقیم روی پوست، آن را با اضافه کردن چند قطره به روغن حامل مانند روغن نارگیل رقیق کنید.

روغن نارگیل

روغن نارگیل که به دلیل فواید سلامتی متعددش شناخته شده است، اغلب به‌عنوان یک درمان طبیعی برای شوره سر نیز استفاده می‌شود. روغن نارگیل ممکن است به بهبود آبرسانی پوست و جلوگیری از خشکی کمک کند، زیرا خشکی سر می‌تواند شوره سر را بدتر کند.

یک مطالعه کوچک روی ۳۴ نفر نشان داد که روغن نارگیل به اندازه روغن معدنی در بهبود آبرسانی پوست موثر است. تحقیقات دیگر نشان داده است که روغن نارگیل می‌تواند به درمان اگزما، یک بیماری پوستی که ممکن است برای ایجاد شوره سر همراهی نماید، کمک کند. یک مطالعه اثرات روغن نارگیل و روغن معدنی را بر درماتیت آتوپیک، نوعی اگزما که با خارش و التهاب مشخص می‌شود، مقایسه کرد. استفاده از روغن نارگیل روی پوست به مدت هشت هفته علائم را تا ۶۸ درصد کاهش داد، که میزان بهبودی در گروه روغن‌های معدنی، تنها ۳۸ درصد بود.

روغن نارگیل و ترکیبات آن نیز در برخی از مطالعات میکروبی با تیوب، خاصیت ضد میکروبی دارند، اگرچه اثرات آن بر روی سویه خاصی از قارچ که باعث شوره سر می‌شود، هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.

آلوئه ورا

آلوئه ورا نوعی ساکولنت است که اغلب به پمادها، لوازم آرایشی و لوسیون های پوستی اضافه می‌شود. اعتقاد بر این است که وقتی آلوئه ورا روی پوست استفاده می‌شود، به درمان بیماری‌های پوستی مانند سوختگی، پسوریازیس و تبخال کمک می‌کند. همچنین ممکن است در درمان شوره سر مفید باشد. همچنین اگر علاقه دارید میتوانید مقاله خواص شگفت انگیز آلوئه ورا برای مو را مشاهده نمایید.

طبق یک بررسی، خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی آلوئه ورا می‌تواند به محافظت در برابر شوره سر کمک کند. به‌طور مشابه، یک مطالعه میکروبی از نوع لوله‌ای، نشان داد که آلوئه ورا در برابر چندین گونه قارچ موثر است و ممکن است به کنترل عفونت‌های قارچی که باعث ریزش مو در پوست سر می‌شوند، کمک کند و شوره سر و ریزش مو را همزمان درمان کند. مطالعات لوله‌ای، همچنین نشان داده است که آلوئه ورا می‌تواند التهاب را کاهش دهد، که ممکن است علائم را تسکین دهد.

علیرغم این نتایج امیدوارکننده، مطالعات بیشتری مورد نیاز است تا چگونگی تأثیر مستقیم آلوئه ورا بر درمان شوره سر چرب و خشک را نشان دهد.

کاهش سطح استرس

اعتقاد بر این است که استرس بر بسیاری از جنبه‌های سلامتی و تندرستی تأثیر می‌گذارد. این می‌تواند همه چیز را از شرایط مزمن گرفته تا سلامت روان تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که استرس به خودی خود باعث شوره سر نمی‌شود، اما می‌تواند علائمی مانند خشکی و خارش را تشدید کند؛ به همین دلیل است که در درمان شوره سر خشک تاثیر بسیار بیشتری دارد.

حفظ سطوح بالای استرس در طولانی‌مدت ممکن است فعالیت سیستم ایمنی بدن را سرکوب کند. یک سیستم ایمنی ضعیف می‌تواند توانایی بدن شما را برای مبارزه با برخی از عفونت‌های قارچی و بیماری‌های پوستی که به شوره سر کمک می‌کنند، کاهش دهد. در واقع، یک مطالعه بر روی ۸۲ نفر مبتلا به درماتیت سبورئیک، یکی از شایع‌ترین انواع علت شوره سر، نشان داد که بیشتر دوره‌های درماتیت پس از یک رویداد استرس‌زا در زندگی رخ داده است. برای کنترل سطح استرس، برخی از تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق یا رایحه درمانی را امتحان کنید.

سرکه سیب

سرکه سیب با انواع فواید سلامتی مرتبط است که شامل بهبود حساسیت به انسولین و تسریع کاهش وزن سریع  است. یکی از روش‌های بهبود این بیماری، درمان شوره سر با سرکه سیب است. اعتقاد بر این است که اسیدیته سرکه به تحریک ریزش سلول‌های مرده پوست روی پوست سر کمک می‌کند. همچنین گفته می‌شود که سرکه سیب PH پوست را متعادل می‌نماید تا رشد قارچ را کاهش دهد و در نتیجه با شوره سر مبارزه کند.

با این‌حال، هیچ مطالعه‌ای برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد و بسیاری از مزایای سرکه سیب برای این بیماری بر اساس شواهد حکایتی است.

همانطور که گفته شد، مطالعات میکروبی نشان می‌دهد که سرکه سیب و ترکیبات آن می‌تواند از رشد انواع خاصی از قارچ‌ها جلوگیری کند. اگر می‌خواهید درمان شوره سر با سرکه سیب را امتحان کنید، چند قاشق غذاخوری به شامپوی خود اضافه کنید یا آن را با سایر روغن‌های ضروری ترکیب کنید و مستقیماً روی موها اسپری کنید.

مصرف امگا ۳ کافی

اسیدهای چرب امگا ۳ نقش مهمی در بدن دارند. آن‌ها نه‌تنها غشاهای سلولی را می‌سازند که سلول‌های شما را احاطه کرده‌اند، بلکه در عملکرد قلب، سیستم ایمنی و ریه‌های شما نیز بسیار مهم هستند. اسیدهای چرب امگا ۳ نیز برای سلامت پوست حیاتی هستند. آن‌ها به مدیریت تولید چربی و هیدراتاسیون، بهبود زخم و جلوگیری از پیری زودرس کمک می‌کنند. کمبود اسیدهای چرب امگا ۳ می‌تواند باعث مجموعه‌ای از علائم از جمله خشکی مو، خشکی پوست و حتی این بیماری شود. به همین دلیل است که این مورد را نیز یکی از راهکارهای درمان شوره سر چرب و خشک می‌دانند؛ زیرا نه‌تنها میزان چربی پوست سر کنترل می‌شود، بلکه به درمان شوره سر در سن بلوغ کمک می‌نماید. اسیدهای چرب امگا ۳ همچنین می‌توانند التهاب را کاهش دهند، که ممکن است به تسکین علائم تحریک و شوره سر کمک کند.

ماهی‌های چرب مانند سالمون، قزل آلا و ماهی خال خالی منابع عالی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. همچنین می‌توانید مکمل روغن ماهی مصرف کنید یا مصرف سایر غذاهای غنی از امگا ۳ مانند دانه کتان، دانه چیا و گردو را افزایش دهید.

درمان های خانگی برای شوره سر

گاها شامپوهای ضد شوره موثر هستند اما بعضی اوقات کاری از دست آنها هم برنمی آید که اینجا باید به سراغ راه و روش درمان دیگری رفت که درادامه می خوانید.

درمان شوره سر با ماست

ماست، نه تنها ماده بسیار خوبی برای مو و پوست سر شما است، بلکه یک راه عالی برای از بین بردن شوره سر نیز می باشد. ماست ساده را بردارید و آن را روی پوست خود بمالید.اجازه دهید 20 دقیقه بماند و سپس آن را بشویید ، حالا از کمی شامپو برای شستن پوست سر خود استفاده کنید.

روش دوم :ماست در کنار دنیایی از خواص برای برطرف کردن شوره سر هم درمانی عالی قلمداد می شود. راه و زمان درست اینطور است که ماست را با نوک انگشتانتان به کف سر مالیده و بعد از 10-15 دقیقه به خوبی آبکشی کنید و بعد از آن موهایتان را طبق روال طبیعی استحمام بشویید.

آسپرین یکی از درمان های خانگی شوره سر

دو عدو آسپرین بردارید و آنها را له کنید ، آن را پودر کنید و به شامپو معمولی خود اضافه کنید هنگام شامپو کردن، اجازه دهید 2 دقیقه بماند سپس آبکشی کنید.

درمان شوره سر با روغن کودک و نارگیل

یک روغن ملایم را انتخاب کنید. روغن کودک ،یک روغن ملایم در نظر گرفته می شود ، اگر نتوانستید روغنی ملایم پیدا کنید، از روغن کودک استفاده کنید.روغن را گرم کنید، اما نه بیش از حد تا سر و انگشتانتان بسوزند. اول، روغن را لمس کنید اگر خوب بود، کمی روغن در کف دست خود بریزید و آرام ماساژ دهید. فشار زیادی وارد نکنید تا موهایتان دچار ریزش شود ، حالا کمی آب گرم کنید.

یک حوله را در آن خیس کنید. حوله باید به اندازه کافی بلند باشد تا پوست و مو شما را بپوشاند. آب اضافی را خارج کنید و موهای خود را با این حوله گرم بپیچانید و اجازه دهید 20 دقیقه بماند.بعد از 15-20 دقیقه حوله را بردارید و به مدت یک شب بگذارید تا بماند ، صبح، موهایتان را شامپو کنید.

ماساژ روغن نارگیل

کمی روغن نارگیل را حرارت داده و پوست خود را با آن ،به آرامی ماساژ دهید و اجازه دهید یک شب بماند و صبح روز بعد با شامپو بشورید. پاک کردن روغن از سر دشوار خواهد بود.در صورت لزوم دو بار موهایتان را شامپو کنید.روغن نارگیل و مخصوصا روغن های گرم پوست سر و مو را مرطوب می کنند پس این روش را هر هفته تکرار کنید.

جوش شیرین درمانی طبیعی برای شوره سر

کمی جوش شیرین بردارید و آن را بر روی پوست خود بمالید ، یک دقیقه ماساژ دهید، و سپس سرتان را بشورید.این روش را 2 هفته تکرار کنید. پس از 2 هفته، پوست سر شما عاری از این بیماری می شود و موهای زیبایی خواهید داشت. همچنین اگر علاقه دارید میتوانید مقاله ۱۷ کاربرد جالب جوش شیرین در خانه را مشاهده نمایید.

رابطه شوره سر و قارچ

از قدیم ، دانشمندان عقیده داشتند پوسته های ریز روی سر یا همان شوره ها توسط قارچ کوچکی که روی پوست سر رشد می کند، ایجاد می شوند. امروزه ، وجود چنین قارچ هایی اثبات شده است. التهاب پوست هم نکته ای مهم است. قارچها ابتدا روی پوست سر ساکن می شوند و بعد روی چربی موجود بر پوست سر. آنها این چربی ها را به اسیدهای چرب دلخواه خودشان تجزیه می کنند و حتی موادی را که مانع و مزاحم رشد آنهاست از بین می برند. این التهاب باعث می شود سلول های پوست سر سریعتر تقسیم شوند و بعد از آن ، محیط مناسبی برای رشد قارچها فراهم شود. همه اینها دست به دست هم می دهند و باعث تقسیم سریع تر سلول های پوست سر و در نتیجه ایجاد شوره سر می شوند. هنوز هم کسی نمی داند علت چند میلیون پوسته سر که هر روزه روی لباس افراد مختلف می ریزد چیست. دو گونه از قارچ ها هستند که باعث شوره سر می شوند: مالاسزیا وستریکتا و مالاسزیا گلوبوسا. تنها علتی که باعث شده است همه فکر کنند مالاسزیا فورفور عامل شوره سر است ، این است که این قارچ روی محیطهای کشت رشد می کند. اما دوگونه دیگر ، حساستر از آن هستند که روی چربی های حیوانات یا گیاهی رشد کنند و برای رشد ، حتما نیاز به چربی پوست انسان دارند. در حال حاضر ، فقط قارچها مسوول ایجاد این بیماری به حساب نمی آیند.

سخن پایانی

خوشبختانه این بیماری در بیشتر مواقع نشان از مشکلات جدی ندارد؛ اما بیشتر افراد از دیدن این دانه‌های سفید روی سر یا لباس خود ناخرسند می‌شوند. شوره می‌تواند به علت چرب یا خشک بودن کف سر شما به وجود بیاید یا حاصل فعالیت قارچ باشد. اگر مبتلا به درماتیت باشید، علائمی مانند قرمزی و التهاب شما را خودبه‌خود از وجود این مشکل، آگاه می‌کنند. خبر خوب اینکه امروزه مواد مختلفی برای درمان انواع این بیماری به بازار معرفی شده‌اند. اما به یاد داشته باشید مهم‌ترین مسأله در رفع مشکل شوره، شناخت نوع آن، پیش از اقدام به درمان است.