جواد شاملو
محتوا ؛ مهمترین زمین جنگ رسانهای
.هیچکس به اندازه رهبر معظم انقلاب روی دشمن، مکرهای مکرر دشمن و شناخت و توجه به دشمن تأکید نداشته است. ایشان بارها به دیدن دست دشمن در حوادث گوناگون کشور تأکید داشته و بارها نیز از سوی جریانها و اشخاص واداده و بیاطلاع از اوضاع جهان مورد انتقاد قرار گرفتهاند. قرآن نیز در آیات مختلف خود بر وجود شیطان در دستگاه محاسباتی انسانها تأکید میکند و او را دشمنی آشکار میخواند که با وجود آشکار بودن عداوتش، مردم او را نادیده میگیرند: «لَا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ». اما رهبر انقلاب هرگز ریشه تمام مشکلات را در مزاحمتهای دشمن نمیبینند. ایشان در دیماه سال نود و هشت پس از اغتشاشات آن سال میفرمایند: «اینجوری نیست که ما هیچ اشکالی نداریم، فقط دشمن خارجی است که دارد [مشکل ایجاد میکند]؛ نه، مگس روی زخم مینشیند؛ زخم را خوب کنید، زخم را نگذارید به وجود بیاید.
ما اگر مشکل داخلی نداشته باشیم، نه این شبکهها میتوانند اثر بگذارند، نه آمریکا میتواند هیچ غلطی بکند.» این واقعیت باید همواره مورد توجه باشد که جمهوری اسلامی ایران، نام یک کشور نظاممند، بزرگ، پرجمعیت و منسجم است و با یک گروه چریکی یا شبهنظامی، توفیر دارد. یک گروه چریکی همه امکاناتش را در میدان جنگ بروز میدهد، اما یک کشور با وجود عنایت به امور دفاعی و تقویت خود در زمینه نظامی، با اداره درست امور مملکت راه را بر دشمن میبندد. یعنی منکر وجود دشمن نیستیم، اما نقش دشمن یک نقش ثانویه است؛ دشمن تنها گسلها را تحریک میکند؛ اما اگر گسلی نباشد، هرگز زلزلهای هم رخ نخواهد داد. با این منطق، درست کار کردن یک راهبرد دفاعی است و «ایران قوی»، سختترین انتقامی است که میتوان از قتله جنایتکار عالم گرفت.
رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود با دانشآموزان، آن سخن سال نود و هشت را به بیان دیگری تکرار میکنند: « عزیزان من! مطمئن باشید اگر من وظیفهی خودم را انجام بدهم، شما وظیفهی خودتان را انجام بدهید، دستگاههای مختلف وظایف خودشان را انجام بدهند، هر کدام هر جا هستیم، هر جا ایستادهایم، وظیفهی خودمان را بشناسیم و انجام بدهیم، تمام مشکلات کشور برطرف خواهد شد و کشور به آن آرزوی نهایی خودش خواهد رسید.»
این حقیقتی ساده و آشکار، اما به غایت مهم است که تقابل ما با دشمن تنها محدود به جبهههای جنگ نمیشود و حتی محدود به اموری که با راهبردهای کشور مرتبط است نیز نمیشود؛ اگر کسی رشتهاش تاریخ ایران باستان باشد هم درست درس خواندش به مثابه دفاع از کشور است؛ مثل کسی که رشتهاش فیزیک هستهای یا جغرافیای سیاسی است.
این درست کار کردن، صراحتا به معنای تقدم و تفضل کار ایجابی در داخل، بر کار دفعی به خارج است. ما برای مقابله با عملیات گسترده تروریستی رسانههای دشمن، به راهکارهایی مثل تهدید نظامی دشمن و فیلتر سکوها در داخل متوسل شدیم. این کارها ممکن است در کوتاهمدت و به شکلی ناقص و همراه با مفسده نتیجهبخش باشد؛ اما هرگز گسل را درمان نکرده و زخم را مرهم ننهاده. مگس راه خود را پیدا میکند و انرژی نهایتا از گسل خارج میشود؛ وقتی هم زخم چرک کرده و هم گسل گسترش پیدا کرده است. دشمن حریص است و تا بوی زخم به مشامش برسد، ما را رها نخواهد کرد.
مقابله با تهدید رسانهای باید ناظر بر داخل باشد؛ اگر دشمن میتواند با مردم حرف بزند؛ ما چرا نتوانیم؟ پاسخ ایران اینترنشنال، تهدید ریاض نیست. سعودی باید تنش از بابت ایران بلزرد، اما به سبب جنایتهای بیشمارش در پهنه غرب آسیا. در پاسخ خزعبلات سعودی اینترنشنال، ایران حرف دارد که با مردم خودش بزند. راهبرد فیلترینگ هم نیست؛ چه وقتی یک رسانه را فیلتر میکنیم، این کار ما خودش حاوی پیام است و به خودی خود، یک رسانه.
رهبر انقلاب در همین دیدار اخیر در رابطه با مقابله با رسانههای دشمن فرمودند: «محتوا را شما درست کنید؛ به مسئولین دارم میگویم؛ مسئولین رسانهها، مسئولین امور ارتباطات. قبل از اینکه دشمن، محتوای غلط و انحرافی و دروغ درست کند، شما محتوای دارای حقیقت و صحیح را درست کنید، انتقال بدهید به ذهن جوانها؛ دشمن مشغول این کار است».
جنگ رسانهای در زمینه محتواست، نه سکو یا پلتفرم. هرچند دشمن هم کم از راهبردهای فیلتر و تحریم استفاده نمیکند؛ نمونهاش تحریم پرستیوی و فیلتر نام حاجقاسم و آرشام و آرتین و دهها نام و اصطلاح دیگر. اما کارویژه اصلی دشمن در زمینه تولید محتواست. مهمترین خاکریز ما برای دفاع هم.