جواد شاملو
تفرقه زیر سایه رأفت جایی ندارد
آدم اتفاقات ناگهانی را باور نمی‌کند؛ چندثانیه‌ای طول می‌کشد تا بفهمد چه رخ داده است. کسانی که مورد سرقت‌های خیابانی قرارگرفته‌اند، این بهت پس از حادثه را به‌خوبی درک می‌کنند. حس می‌کنی نکند کسی با تو شوخی کرده، نکند دوستی، رفیقی کسی پشت سرت پنهان‌شده تا غافلگیرت کند.
فرض کن تو هم مثل تمام آدم‌های معمولی هیچ دشمن خونی‌ای نداری. داری قدم می‌زنی، نه در خیابان‌های بدنام و ناامن، نه در یک‌شب تاریک و در کوچه و پس‌کوچه‌های پایین‌شهر، در بزرگ‌ترین صحن حرم امام رضا و در روز روشن. در جایی که سال‌ها است رنگ دعوا و نزاعی به خود ندیده و برای این مسائل ته دل کسی نلرزیده. نماز ظهر و عصر را خوانده‌ای و امام را زیارت کرده‌ای و اکنون داری بر می‌گردی. درحالی‌که مزه زیارت هنوز زیر زبانت حس می‌شود و گرمای لذت‌بخش بهاری صحن آزارت نمی‌دهد.
سرشار از احساس امنیت و لذتی که ناگهان ضربات چاقو یکی پس از دیگری بر پیکرت فرومی‌آیند. نه یک ضربه و دو ضربه، بیست ضربه. چگونه می‌خواهی درک کنی چه می‌شود؟ درک کنی چرا؟ درک کنی چه کسی؟ چرا اینجا؟ چرا الآن؟ وقتی داشتی از همان فلکه آب همیشگی و همان باب‌الرضای همیشگی وارد حرم می‌شدی نمی‌دانستی فاصله‌ات با شهید اصلانی شدن تنها همین یک زیارت است. امام رضا گفته بود هرکه به زیارتم بیاید در سه منزل آخرت به او سر خواهم زد. یکی از آن سه منزل هنگام جان دادن است و هنگام جان دادن تو در خود حرم بود.
شخص ضارب اما ازبکی تبار است و از مرز پاکستان وارد کشور شده. ظاهرا ربط خاصی به افغانستان ندارد اما خبرهای اولیه او را افغانی معرفی می‌کنند. ابعاد این قضیه هنوز کاملا مشخص نیست. ظاهرا شخص انگیزه‌های تکفیری داشته؛ اما این پایان ابهامات نیست. از زمان قدرت‌گیری دوباره طالبان در افغانستان تلاش دشمن برای تنش‌افکنی بین ایران و افغانستان به بهانه مقابله با طالبان شدت گرفت. در شبکه‌های اجتماعی محتواهای مختلفی برای چهره‌نگاری خشن و خطرناک افغانستانی‌های داخل کشور انتشار یافت.
حال بعدازاینکه بر سر اتفاقات استادیوم، حواس مردم به‌خوبی متوجه مشهد شد، در منطقه‌ای به حساسیت حرم امام رضا علیه‌السلام اقدامی با این خشونت عریان شکل می‌گیرد و به‌پای افغانستانی‌ها نوشته می‌شود. سال‌ها پیش هم در همین مشهد دشمن با تحریک غیرت مردم علیه زوار عراقی امام رضا، سعی در تفرقه‌افکنی بین مردم ایران و عراق داشت که منجر به رویش شعار «ایران و العراق لا یمکن الفراق» شد. گویی بازهم دستی سعی دارد از حضرت امام رضا برای سیاست تفرقه‌افکنی خود بهره ببرد. حال‌آنکه امام هشتم نماد رأفت است و عامل وحدت بین شیعه و سنی و ایرانی و عراقی. تفاوت افغانستان با عراق این است که اهل افغانستان امروز عملا بخشی از جامعه ایران را تشکیل می‌دهند. حضور چند میلیون افغانستانی در ایران، باعث می‌شود تنش بین ایران و افغانستان علاوه بر یک تنش سیاسی و ملی، یک تنش خطرآفرین اجتماعی باشد. از این گذشته دشمن در پی غیریت‌سازی و بیگانه‌نمایی هرچه بیشتر اهالی افغانستان است. سخت است مردمی هم‌زبان و هم‌فرهنگ را بیگانه دانست و مرزی مصنوعی را به رسمیت شناخت، اما به مدد ایجاد هراس، این امر ممکن می‌شود که باید در مورد آن هوشیار بود.