ساده رنگ
سهراب سپهری یکی از تاثیرگذارترین شاعران ایرانی در دوران اخیر است که انقلابی در شعر ایران به نام شعر نو را ایجاد کرد. در کتاب آثار سهراب سپهری، ویژگی های شعر غربی با ویژگی های شعر سنتی شرقی ترکیب می شود و درنتیجه سبک و دیدگاه جدیدی در
شعر ایرانی ایجاد می شود. همانطور که در بیوگرافی
سهراب سپهری نقاشی های او از طبیعت موردتوجه است، اشعار او نیز با
طبیعت رابطه نزدیکی دارد و از دیدگاه های جدیدی حمایت
می کند که به طور مثبت همه بشریت را در برمی گیرد. یکی از اشعار زیبای سهراب سپهری، «ساده رنگ» نام دارد که در ادامه بخشی از آن را آورده ایم.
آفتابی یکدست.
سارها آمده اند.
تازه لادن ها پیدا شده اند.
من اناری را می کنم دانه، به دل می گویم:
خوب بود این مردم، دانه های دلشان پیدا بود.
مست و هشیار
پروین اعتصامی یکی از برجسته ترین شاعران زن ایرانی است که سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد. او در طول زندگی اش، سنت و مدرنیته را با یکدیگر ترکیب کرد. اگرچه در آثار او از سبک های جدید مدرن دوری می شد و به شکل ها و ساختارهای شعر کلاسیک فارسی، به ویژه غزل های آن پایبند بود، محتوای نوشته های او به طور قاطع معاصر باقی ماند و به
مشکلات جامعه ایران در آن زمان می پرداخت. در اشعار پروین اعتصامی بر موضوعاتی مثل
حقوق زنان،
فقر و بی
عدالتی اجتماعی تاکید شده است. یکی از اشعار زیبای او «مست و هشیار» نام دارد که در ادامه با بخشی از آن آشنا می شوید.
گفت:می بسیار خوردی، زان چنین بیخود شدی
گفت:ای بیهوده گو، حرف کم بسیار نیست
گفت:باید حد زند هشیار مردم، مست را
گفت:هشیاری بیار، اینجا کسی هشیار نیست
افسانه باران
فریدون مشیری یکی از شاعران برجسته معاصر ایرانی است که در دو سبک مدرن و کلاسیک شعر سروده است. او بیشتر به عنوان شاعر آشتی دهنده شعر کلاسیک فارسی و شعر نو شناخته می شود. یکی از مهم ترین کارهایی که این شاعر بزرگ انجام داده است گسترش دامنه اجتماعی و جغرافیایی ادبیات مدرن فارسی است. در خلاصه زندگینامه او آمده است که مشیری سال ها به حرفه روزنامه نگاری مشغول بود و بیش از سی سال در این حوزه کار کرد. یکی از اشعار زیبای او «افسانه باران» نام دارد که در ادامه، بخشی از آن را می خوانید.
جان تو افسرد،
جسم تو فرسود،
روح تو پژمرد،
آخر، پر و بالی بزن، بشکن قفس را
آزاد باش این یک نفس را
از این ملال آباد جان فرسا سفر کن
پرواز کن
پرواز کن
از تنگنای این تباهی ها گذر کن
ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد
اشعار فروغ فرخزاد، مظهر سرکشی و مقاومت هستند. او که خودش یک شخصیت بحث برانگیز بود در شعرهایش به شدت از جایگاه زنان در
جامعه ایران انتقاد می کرد. او درعین حال که انتقادهای سیاسی را نیز در شعرهایش مطرح کرده است، به احساسات شخصی خود نیز بسیار پرداخته است. فروغ فرخزاد از طریق اشعار به صدایی برای
زنان در سطح عمومی و فردی تبدیل شد. یکی از بهترین اشعار او «ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد» نام دارد که در ادامه بخشی از آن را آورده ایم.
سکوت چیست، چیست، چیست ای یگانه ترین یار؟
سکوت چیست به جز حرف های ناگفته
من از گفتن می مانم، اما زبان گنجشکان
زبان زندگی جمله های جاری جشن طبیعت است.
زبان گنجشکان یعنی:بهار، برگ، بهار.
زبان گنجشکان یعنی:نسیم، عطر، نسیم.
زبان گنجشکان در کارخانه می میرد.
از مرگ...
احمد شاملو پیشگام شعر نو ایران محسوب می شود. او یکی از اولین شاعرانی بود که سبک کلاسیک سفت وسخت گذشته را کنار گذاشت و به جای آن، در اشعارش از سبک و ساختار آزاد استفاده کرد. بااین حال، آنچه کار او را بسیار پیچیده می کند، استفاده مداوم او از اشارات و ارجاعات به شاعران سنتی و مشهور ایرانی مثل خیام و حافظ است. به همین دلیل، آثار او تلاقی گذشته و حال محسوب می شود. یکی از زیباترین اشعار احمد شاملو، «از مرگ...» نام دارد که در ادامه بخشی از آن را می خوانید.
هراسِ من ــ باری ــ همه از مردن در سرزمینی ست
که مزد گورکن
از بهای آزادی آدمی
افزون باشد.
نیلوفر آبی
سیمین بهبهانی، دختر دو شاعر بود که از کودکی زندگی اش آمیخته با ادبیات و اشعار بود و قبل از نوجوانی نیز، سرودن اشعار را آغاز کرد. سیمین بهبهانی که دو بار نامزد دریافت
جایزه نوبل ادبیات شد، به دلیل تاثیر فوق العاده ای که هم در محافل شعر ایران و هم در مسائل حقوق بشر داشت بسیار قابل توجه است. اشعار او بسیار سیاسی و نشان دهنده دیدگاه های فمینیستی اوست. بااین حال، او اشعار عاشقانه ای نیز سروده است. یکی از زیباترین اشعار سیمین بهبهانی، «نیلوفر آبی» نام دارد که در ادامه بخشی از آن را می خوانید.
خسته و آزرده ام، از خود گریزم نیست، کاش
حالت از خود گریزِ چشمه ساری داشتم
نغمه سر داده در کوهم، به خود برگشته ام
که به سوی غیر خود راه فراری داشتم
درنهایت، ادبیات ایران مملو از اشعاری بسیار ارزشمند و زیباست که این امر باعث شده است ادبیات ایران گنجینه ای بسیار مهم در فرهنگ ایرانی محسوب شود. اگر می خواهید با ادبیات ایرانی و شاعران ایرانی بیشتر آشنا شوید پیشنهاد می کنیم که اشعاری را که در این مقاله، با توجه به این مطلب مطرح شد را کامل بخوانید. خواندن این اشعار می تواند تجربه ای بسیار لذت بخش برای همه باشد.