چرا همیشه شمال مقصد سفر است؟

 با وجود شیوع کرونا اما همچنان مردم به سفر می روند. سفر ساده و کم هزینه اخیرا بین مردم رواج پیدا کرده است. شهر های شمالی همیشه در صدر گزینه های سفر مردم است.

خبرگزاری فارس -  سعیده اسدیان:   بسیاری از مردم فکر می کنند که سفر کردن نیاز به هزینه های گزافی دارد اما حقیقتاً‌ با کمترین وسایل هم می توان راهی جاده شد و ساعات و روزهایی خوش را در کنار دوستان و خانواده گذراند.

سفر همیشه نباید به یک شهر و مقصد خاص و پر تردد باشد،‌ آن هم در این روزهای کرونایی اما گاهی می توان با انتخاب یک مقصد خلوت و دنج اوقات فراغت را به راحتی سپری کرد.

طی سال های اخیر طبیعت گردی به عنوان یک سبک ساده و کم هزینه از سفر مورد استقبال خیلی از مردم به خصوص جوانان قرار گرفته است، شاید این گزینه انتخاب خوبی برای شرایط فعلی کشور باشد به شرطی که به قدر کافی آگاهی داشته باشیم که کجا کمپ بزنیم و چه وسایلی را با خود به همراه داشته باشیم.

در طبیعت‌ اکثراً هم چشمه وجود دارد و هم گیاهان خوراکی که اگر آنها را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بشناسیم می‌توانیم هزینه‌هایمان را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ کاهش دهیم، بارها پیش آمده خیلی از افرادی که طبیعت‌گردی می‌کنند با وجود این که 500 متر با چشمه فاصله دارند یا رودخانه کنارشان است، برای مصرف خوراکی یا شستشو آب معدنی می‌برند، بنابراین آموزش می‌تواند هزینه‌ها را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مدیریت کند.

بسیاری از پزشکان بر این باور هستند که طبیعت درمانی که با نام‌های دیگری همچون درمان سبز یا درمان بر مبنای زمین هم شناخته می شود، علاوه بر افزایش سلامت جسمانی، می تواند با احیای روح و روان،‌تأثیر بسزایی در کاهش اضطراب، استرس و افسردگی داشته باشد..

مطالعات محققان دانشگاه اسکس انگلیس نشان می‌دهد نسخه طبیعت، افسردگی را تا 71 درصد کاهش می‌دهد، محققان مرکز پزشکی بالتیمور هم از این روش برای رفع خستگی ناشی از درمان در نجات‌یافتگان سرطان سینه استفاده می کنند.

در همین راستا و برای آگاهی بیشتر با فرهنگ طبیعت گردی با  پوریا فرجی، لیدر رسمی و طبیعت گرد  به گفت و گو نشستیم که در ادامه می خوانید.

فارس: چرا همیشه شمال مقصد سفر است؟

فرجی:  این انتخاب مردم است که همیشه شمال کشور را برای سفر در نظر می گیرند، این در حالی است که ما در ایران نقاط گردشگری بیشماری داریم که از لحاظ جاذبه های طبیعی و تاریخی، شمال در برابر آن هیچ جذابیتی ندارد.

اما متأسفانه در این حوزه فرهنگ سازی و اطلاع رسانی کافی صورت نگرفته، مردم اگر بدانند که زمان 3 تا 4 ساعته تا شمال کشور را می توانند به چه جاهایی بروند قطعاً انتخاب های بهتری خواهند داشت و در این شرایط ویژه از حجم مسافران به شمال کشور هم کاسته خواهد شد.

فارس: در واقع ما در زمینه معرفی جاذبه های طبیعی ضعیف عمل کرده ایم؟

فرجی:  ما هنوز هیچ معرفی درستی از مناطق گردشگری جاذبه های طبیعی اطراف تهران یا شهرهای دیگر نداشته ایم، زیرساخت های مناسبی را هم در این زمینه شاهد نیستیم، به همین جهت تنها چیزی که در سفرهای مردم نمی بینیم احترام به طبیعت و فرهنگ مناطق است.

ما افراد زیادی را به خصوص در فضای مجازی می بینیم که خودشان را طبیعت گرد معرفی می کنند اما وقتی عکس هایشان را نگاه می کنید، تنها چیزی که نمی بینید احترام به فرهنگ منطقه و طبیعت است، این در حالی است که اولین چیزی که در طبیعت گردی باید رعایت کنیم احترام به نوع پوشش و رفتار با محلی هاست.

فارس: چه کسی متولی این آموزش ها است؟

فرجی:  اینگونه مسائل اگر زیر نظر وزارت گردشگری باشد درست تر به نتیجه می رسد ، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری کارهایی انجام داده اما متأسفانه نظارت های درست و دقیقی ندارد، مثلاً برای ما به عنوان یک لیدر رسمی و بین المللی سخت گیری هایی را لحاظ می کند اما از سوی دیگر خیلی از افراد بدون اینکه زیر نظر وزارت گردشگری باشند بدون هیچ مجوزی تور برگزار می کنند.

متأسفانه در حاشیه این تورهای غیرمجاز اتفاقات خوبی را شاهد نیستیم اما چون رشد قارچ گونه دارند وزارت گردشگری نمی تواند روی آن ها نظارت داشته باشد و از یک جایی به بعد کار را رها می کند، این در حالی است که 50 تا 60 درصد تورها بدون مجوز برگزار می شود.

فارس: بسیاری از این تورها حتی حداقل های اصول طبیعت گردی را هم نمی دانند.

فرجی:  متأسفانه همین طور است، وقتی کسی خودش فرهنگ  طبیعت گردی را بلد نباشد و اقدام به برگزاری تور کند نتیجه اش این می شود که عده ای طبیعت را دیسکو اشتباه می گیرن با باندهای بزرگ و پخش موسیقی های سرسام آور نه تنها باعث آزار سایر گردشگران بلکه باعث آزار حیوانات آن منطقه هم می شوند.

ما باید به همه آموزش دهیم که در طبیعت گردی آمده ایم تا به صدا و موسیقی جاری در طبیعت گوش دهیم، به همین خاطر پیش از معرفی مقاصد گردشگری بهتر است فرهنگ گردشگری را جا بیندازیم و انواع سفر را به مردم آموزش دهیم و بعد اقدام به معرفی لوکیشن کنیم.

فارس: مهم ترین اصل برای شروع یک طبیعت گردی درست و اصولی چیست؟

فرجی:  در جواب این سوال باز هم به داشتن فرهنگ گردشگری تأکید می کنم،  تا زمانی که شما آداب و رسوم و فرهنگ گردشگری را یاد نگیرید نمی توانید طبیعت گردی درستی داشته باشید، مثلاً یکی عادت به پوشیدن لباس راحت دارد اما باید بداند وقتی وارد جامعه محلی می شود نمی تواند با همان لباس راحت تردد کند.

این کار یک نوع دو گانگی ایجاد می کند، نوجوانی که آنجا زندگی می کند و با فرهنگ بومی منطقه خود بزرگ شده وقتی این صحنه ها را می بیند دچار دوگانگی می شود.

فارس: در بحث خرید هم همین مشکلات وجود دارد.

فرجی:  دقیقاً، متأسفانه ما یاد گرفته ایم از شهر خودمان همه چیز را به مقصد ببریم در حالی که بحث خرید یکی از موضوعات مهم در گردشگری است، گردشگر باید یاد بگیرد که خرید کردن باید از جامعه محلی باشد حتی اگه محصولی را کمی گران تر تهیه کند.

شما با سفر به یک منطقه نباید صرفاً به فکر حال خودتان باشید، بلکه باید به اقتصاد محلی آن منطقه هم کمک کنید و تأثیرگذاری داشته باشید، اگر قرار باشد نتیجه حضور گردشگر صرفاً تخریب طبیعت و بی احترامی به جامعه محلی باشد چه فایده ای دارد؟

همین می شود که بسیاری از مردم محلی ورودی روستای خود را بسته اند تا پای گردشگر به آنجا نرسد، جون ضربه هایی که خوردند برایشان سنگین بوده، اما وقتی فرهنگ گردشگری جا بیفتد دیگر شاهد صحنه هایی مثل قطع درخت با تبر، روشن کردن آتش در محوطه های ممنوعه و رها کردن زباله و پلاستیک در طبیعت نیستیم.

فارس: برای شروع کمپینگ چه اقداماتی لازم است؟

فرجی:  پیشنهادم این است که برای شروع حتماً با کسی که اشراف کاملی به کمپینگ دارد و در این زمینه متخصص است، کمپ را تجربه کنید، چرا که حوادث ناگهانی زیاد است و شما به عنوان یک فرد بی تجربه از آن اطلاعی ندارید.

مثلاً تصمیم به زدن کمپ در جایی می گیرید که از نظر خودتان کنار رودخانه نیست و امنیت کاملی دارد اما بی خبر هستید که آنجا مسیر سیلاب است.

فارس: افرادی که بچه کوچک دارند چطور؟ آیا باید کودک را با خود در این کمپینگ ها همراه کنند؟

فرجی: کمپینگ یکی از بهترین گزینه ها برای تفریح بچه هاست، چیزایی که آنها در کمپینگ یاد می گیرن محال است حتی در زندگی شهری به چشم ببینند،‌ من از 6 سالگی تجربه کمپینگ دارم و به جرأت می گویم این نوع از سفر می تواند بهترین انتخاب برای کودکان باشد، فرهنگ سازی می تواند از همین جا شروع شود.

ما می توانیم با همراه کردن بچه ها در سفر به آنها نکات آموزشی را گوشزد کنیم،‌ فرهنگ طبیعت گردی را برایشان توضیح دهیم، از خطرات قطع درخت یا ریختن زباله و پلاستیک در طبیعت برایشان بگوییم تا از این طریق کاری کنیم که در بزرگسالی نه تنها فرهنگ سفر را بلد باشند بلکه خودشان به تنهایی بتوانند سفیر طبیعت شوند.

فارس: مشکل اینجاست که ما در بحث گردشگری کودک هم ضعف داریم و در این زمینه هم هنوز کاری صورت نگرفته است.

فرجی:  بله بسیار  زیاد، حتی به صورت تخصصی هیچ گروهی را نداریم که در این زمینه فعالیت کند، شاید لازم باشد تا یک آکادمی تخصصی در ایران تشکیل شود تا سفر و انواع آن را به کودکان آموزش دهد.

فارس: در این شرایط که همه چه از لحاظ روحی چه از لحاظ جسمی شرایط مناسبی ندارند، کمپینگ و ماندن در طبیعت چه تأثیری می تواند روی آنها داشته باشد؟

فرجی:  بودن در طبیعت بودن بهترین درمان و مسکن برای درمان روح انسان است، به ویژه برای کسانی که به دنبال آرامش هستند.

کل دنیا از این ظرفیت استفاده می کنند و اگر در کشور ما هم بستر آن فراهم شود قطعاً شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود.

طبیعت گردی از همان ابتدای کودکی از بروز بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری می‌کند، با توجه به اینکه تفریحات بسیاری از کودکان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و تبلت است، افزایش ابتلا به چاقی و و دیابت در کودکان افزایش پیدا کرده، همچنین تاری دید، انحنای ستون فقرات، افزایش توده بدنی و خشونت از مهم‌ترین پیامدهای بی‌تحرکی است.

بنابراین طبیعت درمانی یا درمان سبز روشی بسیار مؤثر برای پیشگیری از این بیماری‌هاست، فعالیت‌های فیزیکی در فضاهای باز، متابولیسم بدن را بهبود می‌بخشد و علاوه بر آن منجر به افزایش اعتماد به نفس در کودکان می‌شود. آن‌ها می‌توانند با رها کردن خود در طبیعت انرژی اضافی شان را تخلیه کنند.

فارس: بسیاری از افراد طبیعت گردی را نوعی از سفرهای لوکس می دانند، آیا واقعاً همینطور است؟

فرجی: اتفاقاً برعکس، سفرهای طبیعت گردی ارزان ترین سبک سفر محسوب می شود چون شما هزینه اقامت نمی دهید و خیلی اوقات خودتان وعده های غذایی را تهیه می کنید و به این ترتیب از هزینه رستوران هم معاف می شوید اما برای شروع طبیعت گردی یک سری وسایل لازم است.

اول باید ببینید قرار است بک پکری‌ (سفر با اتوبوس، قطار و ...) سفر کنید یا با خودروی شخصی، اگر بخواهید با خودروی شخصی خودتان سفر کنید باید بدانید لوکیشنی که می روید امکان استقرار ماشین در کنارتان وجود دارد یا نه؟ به لحاظ اینکه یک سری وسایل مورد نیاز که باید همراهتان باشد را می توانید در ماشین نگه دارید.

اگر قرار باشد بک پکری سفر کنید اولین چیزی که به آن نیاز دارید یک کوله پشتی است،‌کوله پشتی برای سفر و طبیعت گردی باید استاندارد باشد، شما می توانید یک کوله پشتی خوب و استاندارد را با قیمت 2 تا 3 میلیون تومان تهیه کنید، در واقع گران ترین قسمت سفرهای بک پکری خرید کوله پشتی است اما بدانید این هزینه فقط یک بار انجام می شود اما می توانید با همین یک بار هزینه صدها سفر داشته باشید.

وسیله اصلی همه سفرها چادر مسافرتی است، چادری که هم کیفیت خوبی داشته باشد و هم متناسب با طبیعت باشد که الان حداقل قیمت آن 2 میلیون تومان است، در واقع شما می توانید با حداقل 5 یا 6 میلیون تومان وسایل ابتدایی برای یک طبیعت گردی درست و اصولی را خریداری کنید، اما گاهی ممکن است یک نفر بخواهد لوکس سفر کند، کفش 12 میلیونی و چادر 15میلیونی بخرد،  اینجا دیگر هزینه ها ته ندارد اما به طور قطع با همان 5 یا 6 میلیون تومان می توان برای چند سال سفر کرد.

یک بار یکی از دوستان من می گفت شما وضع تان خوب است که مدام در سفر هستید،‌گفتم می خواهی با 200 هزار تومان سفری چند روزه را تجربه کنی؟ باور نمی کرد و اصرار داشت که نمی شود اما من این کار را انجام دادم و با نفری 200 هزار تومان 3 روز در کمپینگ بودیم.

بنابراین کسی که بهانه پول را می آورد خودش علاقه ای به سفر ندارد چرا که به راحتی و با مدیریت درست می توان هزینه ها را کاهش داد و سفری ارزان را تجربه کرد.

فارس: خیلی از افراد هستند که از طریق «کار در سفر» هزینه های سفرشان را تأمین می کنند.

فرجی:‌ بله و بیشتر اینطور است که یا ساز می زنند یا با فروش آثار هنری شان هزینه سفر را به دست می آورند، خود من یه زمانی به جنوب ایران سفر کرده بودم، ماهیگیری می کردم و هزینه سفرم را از طریق فروش ماهی به دست می آوردم.

فارس: جامعه محلی از این موضوع استقبال می کنند؟

فرجی: بله،‌ چون می بینند که آن فرد از جنس خودشان نیست اما می خواهد شبیه محلی ها باشد و علاقه زیادی به طبیعت و فرهنگ آن منطقه دارد.

فارس: در این ایام که ممنوعیت سفر وجود دارد، جایی هست که خلوت و قابل اسکان باشد؟

فرجی: اگر از غرب استان البرز بخواهید شروع کنید محدوده طالقان خیلی ویژه است و آبشار های زیادی هم دارد مثل آبشار کر کبود، طالقان پایین دشت ها و روستای زیادی مثل سنگبن، روشنابدر و ... دارد که برای طبیعت گردی و کمپ هم مناسب است.

طالقان بالا در حاشیه رودخانه فضای جذابی دارد، در کردان و برغان هم جاذبه های طبیعی زیادی داریم، مثلاً روستای «سنج» که 3 آبشار زیبا دارد و کسانی که اهل پیاده روی باشند این منطقه می تواند برایشان جذابیت ویژه ای داشته باشد.