گام جدید روسیه در جهت حکمرانی مجازی

دادگاهی در روسیه فیسبوک و تلگرام را به دلیل امتناع از حذف محتوای ممنوعه به پرداخته جریمه محکوم کرد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس، این اقدام را بخشی از تلاش‌های رو به ازدیاد دولت‌ها برای تشدید کنترل بر فضای مجازی توصیف کرده است.

گزارش‌ها حاکی است این دادگاه در مسکو، شرکت فیسبوک را به پرداخت ۱۷ میلیون روبل (تقریباً ۲۳۶ هزار دلار) و تلگرام را به پرداخت ۱۰ میلیون روبل (۱۳۹ هزار دلار) محکوم کرده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته هنوز مشخص نشده این دو رسانه اجتماعی از حذف چه محتوایی خودداری کرده‌اند.

این دومین بار است که این دو شرکت طی هفته‌های اخیر از سوی روسیه جریمه می‌شوند. مسکو روز ۲۵ ماه مه هم فیسبوک را ۳۶۲ هزار دلار جریمه کرده بود. یک ماه قبل‌تر، تلگرام به دلیل خودداری از حذف پیام‌هایی که مردم روسیه را به شرکت در تجمعات اعتراضی دعوت می‌کرد ۶۹۰۰۰ دلار جریمه شد.

روسیه در راستای نظم بخشی به فضای اینترنت کشور خود و حاکمیت بر آن در حال بررسی و هشدار به شبکه های اجتماعی و ارائه دهندگان سرویس های اینترنتی است. به گفته سازمان تنظیم مقررات روسیه، این اقدامات بخشی از فشار مسکو برای مهار غول‌های فناوری غربی و تقویت «حاکمیت اینترنت» است.

چند هفته قبل‌تر از این هم، دادگاهی در روسیه شرکت گوگل را به دلیل خودداری از حذف محتوای ممنوعه مبلغ ۴ میلیون روبل (معادل ۵۴۵۴۰ دلار) جریمه کرد. دیده بان ارتباطات روسیه در آن زمان گفت بیش از ۲۶ هزار درخواست به گوگل برای حذف اطلاعات غیرمجاز شامل ویدیوهای حاوی اطلاعات درباره مواد مخدر یا خشونت ارسال کرده است.

یک سخنگوی سازمان فدرال «نظارت بر ارتباطات، اطلاعات، فناوری و رسانه‌های عمومی روسیه»  روز چهارم خردادماه گفت گوگل از حذف محتوای ممنوعه در روسیه خودداری کرده است. این سخنگو گفت ۲۰ تا ۳۰ درصد لینک‌هایی با محتوای ممنوعه شامل وب سایت های سازمان‌های تروریستی افراطی، یا سایت‌هایی با تصاویر پورنوگرافی کودکان و فروشگاه  آنلاین مواد مخدر، از نتایج جستجوی گوگل در روسیه حذف نمی‌شوند.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه حدود یک سال پیش لایحه «حاکمیت اینترنت» را امضا کرد و طبق قانون جدید تهیه کنندگان خدمات اینترنت در روسیه نباید به سرورهای خارجی متصل باشند.

همچنین، از ابتدای فوریه ۲۰۲۱ قانونی در روسیه اجرا شد که شبکه های اجتماعی را ملزم می کند، به طور مستقل محتوای ممنوع را شناسایی و مسدود کنند.

شبکه های اجتماعی ملزم شده اند تا به سرعت دسترسی به چنین اطلاعات ممنوعه‌ای را محدود کنند. اگر دسترسی به چنین محتواهایی به صورت مستقل طی ۲۴ ساعت برای آنها ممکن نبود، مدیریت شبکه اجتماعی باید، این اطلاعات را برای سازمان نظارت فدرال ارسال کند.

در راستای همین قانون دادگاه عدالت صلح روسیه، توئیتر را هم به علت حذف نکردن محتواهای ممنوعه، در مجموع ۱۹ میلیون روبل (۲۵۹ هزار دلار) جریمه کرد.

از جمله محتواهایی که روسیه می‌گوید غول‌های فناوری و شبکه‌های اجتماعی از حذف آنها خودداری می‌کنند ترغیب کودکان و نوجوانان به خودکشی، اطلاعات درباره مواد مخدر یا هرزه‌نگاری است.

روسیه همچنین در ماه‌های گذشته شرکت‌های توییتر، فیسبوک و یوتیوب را به تبعیض علیه مسکو متهم کرده است.

توییتر در ماه‌های گذشته از برچسب «رسانه‌های وابسته به دولت» برای حساب‌های کاربری برخی از رسانه‌های روسیه در این رسانه استفاده کرده است. این شرکت، همانند فیسبوک هر چند ماه یکبار، حساب‌های کاربری برخی اشخاص را به بهانه ارتباط با دولت روسیه حذف می‌کند.