چه نوع نمکی استفاده کنیم؟

تبلیغاتی که بطور گسترده در زمینه نمک دریا درکشور می شود، برخلاف سیاست های وزارت بهداشت که متولی سلامت مردم کشور است، بوده و طبعا افراد سودجویی که سعی در ترویج مصرف نمک دریا دارند، نه تنها سلامت مردم کشور را به خطر انداخته بلکه موجب برگشت مشکل گواتر ، تولد نوزادان با ناهنجاری های مادرزادی و بسیاری پیامدهای زیانبار بهداشتی خواهند بود.

هم اکنون میلیون ها نفر در سطح جهان از بیماری های  غده تیرویید رنج می برند. کمبود ید دریافتی یکی از عوامل مؤثر در بروز بیماری کم کاری تیرویید است. تنها راه رساندن ید به بدن برای انجام اعمال حیاتی که وابسته به این ریز مغذی است، مصرف نمک یددار تصفیه شده می باشد. نرسیدن ید کافی به بدن با عوارض بی شماری شامل گواتر ، ناهنجاری های مادرزادی، افزایش موارد سقط ومرده زایی،  هیپوتیروئیدی مادرزادی ، کر و لالی مادرزادی و کاهش بهره هوشی همراه است .

چندی است که تبلیغات گسترده و بی اساس از نمک دریا باعث شده که مصرف کنندگان دچار سردرگمی شده و علیرغم توصیه های وزارت بهداشت مبنی بر مصرف نمک یددار تصفیه شده ، مردم را تشویق می نمایند که از نمک های فاقد ید کافی و تصفیه نشده ای که بدون رعایت موازین بهداشتی از حاشیه دریا جمع آوری می شوند و نمک طبیعی خوانده می شود، استفاده کنند. این گروه، بدون توجه به بدیهیات علوم پزشکی و تغذیه، نمک تصفیه شده یددار را نمک مصنوعی نامیده و نمک های دریا را ، که  فاقد ید کافی و آلوده به انواع آلاینده های محیطی و حتی فلزات سنگین می باشد  را نمک طبیعی می نامند و با تبلیغات گسترده موجبات تشویش اذهان عمومی نسبت به نهادهای بهداشتی کشور را فراهم می نمایند.

نمک دریا نمکی است تصفیه نشده که دارای انواع ناخالصی ها است.   ناخالصی های موجود در نمک دریا شامل شن، ماسه و خاک مواد محلول نظیر سختی (کلسیم و منیزیوم) سولفات و فلزات سنگینی از قبیل سرب، جیوه، ارسنیک، کادمیوم و ... می باشند. وجود این ناخالصی ها در نمک می تواند منجر به بروز عوارض نامطلوب در اندام های گوارشی، کلیوی، کبدی و ریوی شده و در مواردی ایجاد مسمومیت نموده، حتی باعث ممانعت در جذب آهن بدن شوند. درصورت آلودگی نمک به فلزات سنگین ،خطر سرطانزایی راسبب می شود.

با توجه به اینکه نمک های طبیعی و نمک دریا در ایران ، حاوی انواع ناخالصی ها از جمله شن ، ماسه ، گچ ، آهک و حتی فلزات سنگین است که توسط آزمایشگاه کنترل غذا و داروی کشور تایید شده است و به این دلیل مصرف خوراکی ندارند. بنابراین همه واحدهای تولید کننده نمک موظفند با تجهیز سیستم تصفیه، مطابق استانداردهای نمک اعلام شده از سوی اداره استاندارد ناخالصی های محلول و نامحلول موجود در نمک را حذف نمایند و نمکی کاملا" بهداشتی تحت نام "نمک تصفیه شده" را تولید و عرضه نمایند.

اما آنچه که بهتر است هر فرد برای حفظ سلامتی خود درخصوص نمک بداند

-        برخی گمان می کنند نمک های دریا سبب بروز پرفشاری خون نمی شود باید گفت ترکیب شیمیایی اصلی نمک خوراکی (صرف نظر از مقادیر اندک سایر املاح و نا خالصی های موجود در آن)، کلرید سدیم است و هر نمک خوراکی در جهان، چه از معدن استخراج شده باشد و چه از دریا به دست آمده باشد، واجد همین ترکیب شیمیایی می باشد. علت توصیه مجامع علمی و بهداشتی به محدود ساختن نمک مصرفی روزانه به کمتر از پنج گرم بدان خاطر است که دریافت سدیم بیش از این میزان، سبب بروز پرفشاری خون، بیماری های قلبی عروقی، بیماری های کلیوی و بسیاری اختلالات دیگر می شود؛ خواه این سدیم از نمک دریا باشد، خواه از نمک معدن؛ خواه ید به آن نمک اضافه شده باشد یا نشده باشد.

-        برخی به اشتباه ادعا می کنند نمک دریا حاوی عناصر مفیدی مثل منیزیوم و پتاسیم  و... نیز هست که خود عامل بازدارنده فشارخون بالا هستند و عدم مصرف نمک طبیعی ( نمک دریا) همچنین موجب اختلالات شدید روانی، بیماری های عفونی، فشار خون، گرفتگی عروق، ناراحتی های کبدی و پوستی و سرطان می شود. لازم به ذکر است که بهترین منبع غذایی تامین منیزیوم ، پتاسیم و سایر املاح معدنی سبزی ها و میوه ها، غلات و حبوبات هستند و مقدار مورد نیاز روزانه آنها هرگز با مصرف مقدارتوصیه شده نمک ( کمتر از 5 گرم در روز) تامین نخواهد شد و اشاره به محتوی منیزیوم و پتاسیم و سایر املاح معدنی در نمک های طبیعی جز اهداف سودجویانه و گمراه کردن مردم هدف دیگری ندارد.