هیچ آژانسی در ایران مجوز گردشگری ورزشی ندارد

به دلیل در پیش بودن بازی های جام جهانی و حواشی مربوط به بلیت فروشی و تورهای ورزشی، به سراغ مسئول انجمن گردشگری ورزشی وزارت علوم و تحقیقات رفتیم تا زوایای پنهان و پیدای تورهای ورزشی را مورد بررسی قرار دهیم. دکتر داوود هومنیان، عضو هیات علمی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران در ابتدا در رابطه با گردشگری ورزشی و سپس مسائل مربوط به رویدادهایی مانند جام جهانی به صحبت پرداخت.

در گردشگری ورزشی رشدی نداشته‌ایم

مهمترین موضوعی که مد نظر انجمن گردشگری ورزشی وزارت علوم قرار دارد بحث گردشگری ورزشی است. افرادی که قصد مسافرت و بازدید از رویدادها و همایش ها و نمایشگاه های ورزشی دارند را گردشگر ورزشی می ‌نامند. در این راستا گردشگر ورزشی کسی است که سه، چهار ساعت از محل زندگی خود بدون اینکه قصد کاری داشته باشد خارج می شود. او صرفا به دنبال یک رویداد، همایش، امکان، نمایشگاه ورزشی و ... می رود.
در رابطه با توسعه و رشد گردشگری ورزشی در ایران، باید گفت تاکنون رشدی در این زمینه نداشته ایم. هر چیزی مستلزم این است که مکانیزم آن وجود داشته باشد اما وقتی ما گردشگری ورزشی را تدریس نمی کنیم چطور انتظار رشد آن را داریم؟ یعنی دانشگاه ها هنوز رشته و گرایشی به نام گردشگری ورزشی ندارند و وقتی این اتفاق نمی افتد بنابراین خلاء آن در کشور وجود دارد. یکی از ضعف ها در این زمینه است که وقتی آموزشی در این زمینه انجام نمی شود مراکزی که در این رابطه فعالیت می کنند بسیار کم هستند.

گردشگری تخصصی ورزشی در ایران نداریم

یکی از بحث هایی که به وجود می آید این است که اکنون وزارت علوم به دنبال چه است و عملا چه کاری را دنبال می کند؟ باید بگویم وزارت علوم طبق مصوبه‌ای که از هیات وزیران دارد می تواند انجمن‌های مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال انجمن فوتبال، انجمن والیبال و ...در این میان یکی از انجمن هایی که می تواند به فعالیت بپردازد انجمن گردشگری ورزشی است. هدف انجمن نیز این است که در وهله اول به اساتید، دانشجویان و کارکنان خدمت رسانی کند. در این مورد هم اتفاقات خوبی افتاده است به خصوص در بخش خارجی و بین المللی، فعالبت های متعددی را تاکنون برگزار کردیم. مانند یونیورسیاد دانشگاهیان جهان که گروهی برای دیدن رویدادها و مسابقات اعزام شدند. امکانات و تجهیزات و کنگره های علمی و ورزشی که در کنار این رویداد برگزار می شد نیز مورد بازدید قرار گرفت. همینطور در رویدادهای دیگر که فدراسیون ملی دانشجویان حضور دارد اعزام ها صورت گرفته است. به طور مثال مسابقاتی که هر ساله به غیر از یونیورسیاد برگزار می شود و خانواده دانشگاهی در آن حضور پیدا می کنند.
متاسفانه در ایران هیچ جایی را نداریم که به طور تخصصی در زمینه گردشگری ورزشی فعالیت کند. به طور دقیق تر باید بگویم متولی آژانس های مسافرتی و مجوزهای آنها سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است. با توجه به اینکه در دوره های مختلف پیگیری‌هایی داشتیم متوجه شدیم مجوزی به نام مجوز گردشگری ورزشی وجود ندارد. مثلا در حوزه های پزشکی و ... مجوز صادر می شود اما در ورزش خیر، امیدواریم اکنون که آقای سلطانی فر آمده اند و خودشان در سازمان گردشگری بودند تغییرات جدیدی در این زمینه حاصل شود. البته باید بگویم تفاهم نامه ای بین وزارت ورزش و سازمان گردشگری امضا شده که این موضوع گردشگری ورزشی فعال شود و انجمنی هم در وزارت ورزش به این منظور شکل گرفته است اما بحث این انجمن ستادی و برنامه ریزی است و تاکنون در قسمت اجرایی فعالیتی نداشته است.

هیچ آژانسی در ایران تخصص گردشگری ورزشی ندارد

اگر قرار است گردشگری ورزشی شکل بگیرد باید فدراسیون های ورزشی در کنار کمیته هایی که دارند یک کمیته نیز به نام گردشگری تشکیل بدهند چرا که هر فدراسیونی رویدادهای مختلفی در پیش دارد و می تواند در آن زمینه فعالیت کند و هواداران را سازماندهی کند و به مسابقات مختلف اعزام کند. اکنون در باشگاه های استقلال و پرسپولیس هم این مشکل را داریم. درست است که کانون هواداران فعالیت می کنند اما این کانون چه می کند؟ می تواند تسهیلات برای افراد مختلف قائل شود؟ باید بگویم خیر، یکی از بحث های ما این است همین کانون های هواداری بیایند در زیر مجموعه گردشگری قرار بگیرند و با اعزام هواداران به تورنمنت های مختلف منافعی به باشگاه ها برسانند. اما اکنون می بینم اوضاع به گونه ای دیگر است. آژانس ها آمده اند و این خلاء را پر کرده اند و متاسفانه هر کسی مدعی است که در زمینه ورزشی تخصص دارد و به دنبال این است در این صحنه حضور داشته باشد. در نتیجه توقع دارد فدراسیون فوتبال در سال منتهی به جام جهانی بلیت های مربوط به این مسابقات را در اختیار آنها قرار بدهد. در صورتی که هیچ آژانسی در ایران تخصص حوزه ورزشی ندارد و هیچ مجوزی از سوی سازمان اعطا نشده است و هر کسی که ادعا می کند در زمینه گردشگری ورزشی فعالیت می کند خلاف واقع است.

مجوز گردشگری ورزشی به هیچ آژانسی اعطا نشده است

اینکه این مجوز تاکنون به کسی اعطا نشده است برای این بوده که علم آن در ایران وجود نداشته است. سازمان میراث فرهنگی باید دوره های گردشگری ورزشی بگذارد زیرا در دانشگاه ها این موضوع تدریس نمی شود. وقتی به صورت دانشگاهی این موضوع تدریس نمی شود وهیچ سازمان خصوصی نیز پا پیش نمی گذارد برای برگزاری دوره های آموزشی، قاعدتا سازمان میراث فرهنگی هم نمی تواند مجوزی صادر کند. این خلاء در دانشگاه های ما به وجود آمده است چرا که در رابطه با آن هیچ رشته ای مورد آموزش قرار نمی گیرد و به همین دلیل می توانم بگویم آژانسی هم در ایران نداریم که ادعا کند به طور تخصصی مجوز گردشگری ورزشی دارد آن هم در سالی که فیفا آمده و جام جهانی را به آژانس های گردشگری واگذار کرده است و فروش بلیت بازی ها و هتل ها را به آژانس ها می سپارد.

چه کسانی از فدراسیون فوتبال مجوز می گیرند؟

آیا فدراسیون بعد از این همه سال و حضور در بازی ها و رقابت های مختلف تاکنون توانسته آژانسی تخصصی در این زمینه به وجود بیاورد که باید بگویم خیر، همیشه سه، چهار آژانسی که با فدراسیون همکاری می کنند و از آنها بلیت و همینطور تخفیف گرفته می شود از فدراسیون مجوز می گیرند که در این زمینه فعالیت کنند.

انجمن های وزارت علوم دارای مجوز هستند

انجمن های وزارت علوم دارای مجوز هستند و تعیین شده که در حوزه گردشگری ورزشی نیز می توانند فعالیت کنند. نکته دیگر اینکه در راستای اهداف فدراسیون ملی ورزش های دانشگاهی نیز می توانند به فعالیت بپردازند. البته برای اعزام نفرات به خارج از کشور و برگزاری تورهای ورزشی علاوه بر مجوزهایی که وزارت علوم داده است باید از مجوزهای سازمان گردشگری یعنی مجوزهای بند "ب" نیز استفاده کرد. انجمن اجازه دارد که در راستای اهداف کارهای خود را به انجام برساند اما وقتی نوبت به اعزام می رسد باید از یکی از آژانس هایی که مجوزهای بند "ب" را دارند استفاده کرد. البته در صورتی که مجوز گردشگری ورزشی موجودیت پیدا کند انجمن برای دریافت آن اقدام می کند تا خود بتواند تمام کارهای مربوط به این موضوع را به انجام برساند.

در حال رایزنی برای دریافت مجوز

در حال حاضر با سازمان رایزنی کردیم تا مجوزهای اختصاصی گردشگری ورزشی را صادر کند. خوشبختانه در دوران برگزاری بازی های المپیک و پارالمپبک، انجمن ما توانست هم برای وزارت ورزش و هم برای فدراسیون جانبازان اقدام کند و وقتی فعالیت های ما را دیدند پیشنهاد شد مدیران ورزشی را به این رقابت ها اعزام کنیم و ما هم این کار را در قالب تور و کاروان کردیم. در این میان فعالیت های مربوط به فدراسیون های مختلف را هم انجام می دهیم به این ترتیب که اگر رویدادی در حال برگزاری است در کنار آن رویداد تور ورزشی مربوط به آن را برپا می کنیم. سه برنامه برای امسال پیش ببنی کردیم. هم برای تور آلمان مشغول هماهنگی هستیم. نمایشگاه تجهیزات ورزشی که همه ساله در آلمان برگزار می شود. این بزرگترین نمایشگاه وسایل و تجهیزات ورزشی است که همه ساله در آلمان برگزار می شود. در کنار این نمایشگاه، کارگاه ها، کلاس ها، برنامه های جنبی و .. برپا می شود و فکر می کنیم می تواند تعامل خوبی با شرکت های معتبر دنیا از سوی مسئولین و شرکت های ایرانی به وجود می آید. رویداد دومی که انجمن گردشگری وزارت علوم انجام خواهد داد ورود به بحث جام جهانی است و می خواهد یک تور در این رابطه برای اعضای دانشگاهیان یعنی دانشجویان، اساتید و کارکنان در حال برنامه ریزی است که به روسیه اعزام شوند.امسال مسابقات تیراندازی دانشجویان جهان نیز برگزار می شود که باز هم با هماهنگی فدراسیون ملی دانشگاهی و فدراسیون تیراندازی مشغول انجام کارهای برگزار تور هستیم.

شاخص تصمیم گیری در رابطه با بلیت های جام جهانی چیست؟

تعامل بین فدراسیون فوتبال و سازمان میراث فرهنگی باعث می شود که دست سودجویان کوتاه شود. یعنی اینکه فدراسیون فوتبال آژانس هایی را تایید کند و بعد به سازمان معرفی کند. سازمان به عنوان یک نهاد نظارتی که آژانس ها زیر مجموعه آن هستند، پس از بررسی های کامل به معرفی آژانس مورد نظر می پردازد. نه اینکه هر آژانسی که خدمت بیشتری به فدراسیون فوتبال داد بشود آژانس رسمی. اینکه تخصصی در اجرا دارد یا خیر اصلا مهم نیست.اکنون در جامعه این سوال مطرح است که فدراسیون فوتبال بلیت های جام جهانی را چطور تقسیم خواهد کرد؟ آیا دلالی در این میان تاثیرگذار است؟ تنها یک آژانس، متولی تمام امور می شود و یا تعدادی از آژانس ها برای بلیت های جام جهانی پا پیش می گذارند. اصلا شاخص تصمیم گیری فدراسیون فوتبال در این باره چیست؟

ایجاد رشته تحصیلی گردشگری بازار کار می آورد

یکی از اهداف ما این است که فعالیت های ما در محیط دانشگاه برگزار شود. ما می خواهیم گرایش ورزشی را در کشور ایجاد کنیم که در این صورت بازار کار آن نیز به وجود می آید.می توان رشته دانشگاهی آن را راه انداخت و در آن صورت حداقل کاری که برای فارغ التحصیل این رشته می توان پیش بینی کرد تور لیدری گردشگری ورزشی است. اکنون شعار رئیس جمهور هم گردشگری است و ما هم فکر می کنیم با توجه به بسیاری از موارد می توانیم گردشگری ورزشی رار به راحتی راه اندازی کنیم و در آن به فعالیت بپردازیم.