از پلاک جنگی تا مدال ورزشی

 در بین انگیزه‌هایی که موجب گرایش جانبازان و معلولین به ورزش است؛ «مشارکت ورزشی» و «تعهد ورزشی» ارتباط مثبت و معناداری بین یکدیگر برقرار کرده‌اند. همچنین انگیزه‌های کسب سلامتی و شهرت فردی و اعتبار بخشی به میهن نیز از قوی‌ترین عواملی به حساب می‌آیند که جانبازان و معلولین کشورمان به ورزش روی می آورند.

انضباط و رعایت اخلاق، دوستی و همدلی از جمله شاخصه‌هایی است که همه انسان ها فارغ از سالم یا معلول بودن به آن دست می‌یابند یا درون خود تقویت می‌کنند. بر همین اساس بود که پس از پیروزی انقلاب اسلای ایران در اواخرسال 1358 فدراسیون ورزش‌های معلولین تأسیس شد. نخستین فعالیت این فدراسیون تازه تأسیس، اعزام یک گروه به مسابقات المپیک افراد معلول در هلند بود که در تابستان سال 1359 صورت گرفت و هدف از این اعزام کسب تجارب فنی و تهیه منابع و قوانین و مقررات و شرکت در اجلاس ورزش معلولین جهت شناساندن جمهوری اسلامی ایران به فدراسیون ‌بین‌المللی معلولین بود. پس از بازگشت گروه اعزامی از مسابقات المپیک هلند، اولین دوره کلاس مربیگری ورزشهای معلولین در چند رشته برگزار شد.

تاثیر جنگ تحمیلی بر تحول در یک فداسیون

مربیان پس‌از آموزش‌های لازم به استان‌های خود بازگشتند و نسبت به تشکیل تیم‌های ورزشی کردند. نخستین مسابقات افراد معلول در رشته‌های دو و میدانی، تنیس‌روی‌میز، شطرنج، بسکتبال با ویلچر، والیبال نشسته و شنا در شهریور ماه 1359 در تهران برگزار شد. نابینایان فقط در رشته شطرنج شرکت‌داشتند. استقبال افراد معلول از فعالیت‌های ورزشی و شرکت آنان درمسابقات به‌قدری قابل توجه بود که مسئولین را واداشت تا اقدامات بیشتری دراین زمینه انجام دهند.

با آغاز جنگ تحمیلی در سال 1359و جانبازی برخی از رزمندگان روزبه‌روز به آمار ورزشکاران این رشته افزوده می‌شد که این مسأله نقطه‌عطفی در تاریخ فدراسیون محسوب شد.

تغییر نام فدراسیون

در اردیبهشت سال 1360 نخستین تیم ورزشی افراد جانباز و معلول کشور، در رشته بسکتبال با ویلچر به کشور یوگسلاوی اعزام شدند. تغییر ریاست فدراسیون و تشکیل کلاس‌های متعدد مربیگری و داوری و برگزاری اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در رشته‌های مختلف ورزشی از جمله فعالیت‌های سال 1360 محسوب می‌شود. از تحولات دیگر در این سال تغییر نام فدراسیون به فدراسیون‌ورزشهای‌جانبازان و معلولین بود.

تحریم کاروان ورزشی ایران در ۱۳۶۰

سال 1360 نقطه اوج اولیه فعالیت ورزشی معلولین دربعداز انقلاب اسلامی محسوب می‌شود. در سال 1361 اولین کاروان ورزشی جانبازان و معلولین درقالب تیم تیراندازی به مسابقات جهانی استوک‌مندویل که در کشور انگلستان برگزار شد رفتند. دراین دوره از بازی‌ها بدلیل افشاگری‌های کاروان اعزامی در مورد جنایات رژیم‌صهیونیستی و آمریکا از شرکت آنان در رقابت‌ها جلوگیری بعمل آمد.

در سال 1363 تیم‌ملی‌جانبازان ومعلولین جمهوری اسلامی ایران در رشته دو ومیدانی با توجه به یک سال تحریم در مسابقات استوک‌مندویل با شرکت در مسابقات جهانی صاحب مدالهای طلا و نقره و برنز شد. همچنین‌اولین حضور تیم والیبال نشسته کشورمان در مسابقات جهانی والیبال نشسته نروژ وکسب مقام قهرمانی جهان باعث جذب هزاران جانباز ومعلول به این ورزش شد.

آخرین دستاورد تاریخی جانبازان و معلولین ورزشکار

در سال 1368 با همگام شدن فعالیت بنیاد جانبازان با فدراسیون، ورزش جانبازان ومعلولین سیرصعودی گرفته و باعث فعالیت روبه‌رشد ورزش این قشرشد. این روند تا آنجا پیش رفت که کاروان ورزشی خودباوری و امید که در سومین دوره بازی‌های پاراآسیایی ٢٠١٨ جاکارتا با ٥١ طلا، ٤٢ نقره و ٤٣ برنز برای نخستین بار به مقام سوم در جدول رده بندی مدال‌ها رسید و یک نتیجه تاریخی را برای ورزش ایران به ارمغان آورد.

لازم به یاد آوری است که تعداد ورزشکاران سازمان یافته «فدراسیون ورزش‌های جانبازان و معلولان» تاسال گذشته 120 هزار نفر برآورد شده است. ورزشکار سازمان یافته یعنی کسی که کارت بیمه ورزشی داشته و در حال انجام ورزش حرفه‌ای است.