اردوی دانش آموزی فضایی برای تمرین زندگی اجتماعی

امروزه زندگی بشری تحت تاثیر فناوری و پیشرفت های شگرف، استمرار آن نیازمند تربیت نسل های فهیم ، توانمند و هوشمند است با این هدف که بتوان جامعه را با پیشرفت های جهانی همراه و همسو کرد ضمن آنکه ضریب آسیب های اجتماعی را به کمترین سطح رساند.
به طور قطع نسل آینده ساز زمانی می تواند مسیر آینده را هوشمندانه ترسیم کند که در فضای گروهی تبادل افکار و اندیشه داشته و مجالی برای خلق ایده ها پیدا کند.
زندگی آپاتمان نشینی و استفاده از سیستم های جدید فضای مجازی در این سال ها با مخاطرات برای نسل آینده ساز ایران و جهان همراه بوده و در این برهه حساس وظایف جدیدی پیش پای برنامه ریزان فرهنگی و آموزشی ترسیم کرده است.
آشنایی کودکان ، نوجوانان و جوانان با واقعیت های اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، مهارتی و ...
تنها در مدرسه و کلاس یا محیط خانه و خانواده خلاصه نمی شود بلکه می بایست در فضایی فراتر از این مکان ها، کانون سازگازی سالم با محیط های اجتماعی را فراهم کرد.
اگر چه در گذشته ها، تمرین اجتماعی شدن به صورت طبیعی در بازی با همسالان در کوچه و خیابان یا محیط مدرسه خلاصه می شد اما کودک و نوجوان در زمان ورود به واقعیت های اجتماعی با مشکلاتی روبرو بود و حتی دوران خدمت مقدس سربازی به رغم ایجاد یک محیط مسئولیت پذیرنمی توانست آینده بهتری بر روی نسل ها ترسیم کند.
اینک چند سالی است که پایگاه های تابستانی اوقات فراغت در استان ها فعال شده ضمن آنکه برگزاری اردوهای فرهنگی ، تفریحی ، آموزشی و مهارتی چاشنی این فعالیت ها شده است.
با این اوصاف ، اردوها را می توان سرآغازی مناسب برای تمرین دوری از خانه و خانواده تلقی کرد و کودکان و نوجوانان قبل از ورود به دانشگاه یا خدمت مقدس سربازی آموخته های مناسبی کسب می کنند.
آنطور که کارشناسان می گویند: اردوی دانش آموزی فرصتی مناسب برای نشاندن مفاهیم مهم تربیتی،مهارتی، زندگی ،استحکام و تقویت آنچه که در یک فرایند آموزشی به کودکان،نوجوانان و جوانان ارایه شده، به شمار می رود که در این فضا شرایط به گونه ای فراهم می شود تا آنان به سمت کمال و زندگی با کرامت هدایت شوند.
« اردو» کلمه ای است ترکی به معنای لشکرگاه است اما در نظام فرهنگی ایران این کلمه مفهوم تجمع افراد در مکانی برای کسب دانایی ، توانایی و سازگاری اجتماعی معنا شده است.
اردو فضایی به دور از ظاهر سازی و دیگر فریبی ، افراد به دیگران اجازه می دهند تا هر کس با هر اندیشه و تفکری به دورنشان راه یابد و سنگ بنای دوستی ها نهاده شود.
به گفته کارشناسان ، اردوی دانش آموزی یک فضای تربیتی و تمرینی است که در آن اولین قدم برای تجربه استقلال، خودباوری ، اعتماد به نفس و زندگی گروهی برداشته می شود و شرکت کنندگان در آن زندگی جدیدی را به دور از خانواده و در میان گروه همسالان تجربه می کنند.
اثر تربیتی یک اردوی فرهنگی تفریحی چنان عمیق است که آثار آن تا ایام کهنسالی بر صفحه ذهن افراد باقی می ماند و به همین دلیل اردو از هر کار تربیتی مهم تر ، عمیق تر و ماندنی تر است.
کارشناسان فعال در حوزه آموزشی - تربیتی معتقدند که افراد در اردو شیوه زندگی فردی و گروهی ، پیروی از قوانین و مقررات ، احترام به بزرگان ، نقش های اجتماعی ، کمک به همنوعان با شیوه های علمی را می آموزند.
به گفته آنان اردو در بروز ویژگی های شخصیتی افراد ، اختلافات فردی ، رفتارهای هنجار و نابهنجار، بروز مهربانی ها، عواطف ، هیجانات و مهار آنها نقش بسزایی دارد.
** اردو سفری بانشاط و آموزنده
مدیر کل آموزش و پرورش البرز، اردوی دانش آموزی را فعالیتی آموزشی - پرورشی و با نشاط تبیین می کند و می گوید: دانش آموزان تحت نظارت و هدایت معلمان و مربیان زندگی جدیدی تجربه می کنند.
خسرو ساکی بیان کرد: اردو با اهداف، برنامه ، سازماندهی، زمان و جمعیت سنی مشخص همراه است و دانش آموزان از یک سفر علمی ، گردشی و فرهنگی بهره مند می شوند.
وی اظهار داشت: همچنین اردو فعالیتی سازمان یافته ، نظام مند و هدفمند است که در آن دانش آموزان با شاخص های مهم رفتاری و تفکری در زندگی فردی و اجتماعی و همچنین پاسداشت ارزش ها ،اعتقادات دینی و ملی و جهت دهی به اهداف و برنامه های تحصیلی - تربیتی در کنار برنامه ریزی در خانه و مدرسه آشنا شوند.
ساکی ، اردوها را به 2 دسته کمی و کیفی تقسیم بندی کرد و خاطرنشان شد: از نظر کمیت اردوها یک یا چند روزه هستند که در هرکدام برنامه های مناسب گروه سنی دانش آموزان تدارک دیده شده تا آنان در این مسافرت دسته جمعی که حداکثر می تواند هفت روز باشد به کسب دانایی، توانایی و سازگاری اجتماعی بپردازند.
وی ادامه داد: اردوها به لحاظ کیفی به 7 دسته شامل اردوی بسیج، هنری ، آموزشی ، متحرک ، کوه پیمایی و ورزشی، تلاش و سازندگی و زیارتی تقسیم بندی می شوند که در هر کدام افراد با اهداف تعیین شده و هدفداری شرکت می کنند.
وی از مقدمات اردو به عنوان مهم ترین مرحله در برگزاری یک اردو یاد کرد که بیش از 80 درصد برنامه اردو را در بر می گیرد که شامل 12 بخش یعنی تعیین هدف، مشخص ساختن تعداد شرکت کنندگان ، انتخاب مکان ، دانش آموزان و مربیان، ثبت نام دانش آموزان ، آموزش ، تدارکات تشکیلات ، سرپرست، امور اجرایی، آموزشی و فرهنگی ، مالی و تدارکاتی، فرهنگی و تبلیغاتی، توجیهی و تعیین اصول حاکم بر برنامه هاست.
ساکی از اجرای اردو به عنوان دومین مرحله برگزاری اردو های درون استانی و برون استانی یاد کرد که شامل انتخاب ساعت حرکت ، بررسی وسایل نقلیه ، فراهم آوردن تدارکات لازم برای بین راه ، تهیه غذای بین راهی ، سرگرم کردن بچه ها در بین راه ، به همراه داشتن کمک های اولیه ، فهرست برداری از بچه ها و تقسیم آنها و توجیه دانش آموزان در مورد محل اردو قبل از حرکت می شود.
وی گفت: هر اردویی دارای مراسمی است که با اهدافی از جمله ایجاد زمینه پایبندی به مقدسات ، مقید شدن افراد به انجام امور روزانه ، هدایت رفتار گروه با شیوه های مختلف ، ایجاد انگیزه اجتماعی بودن در دانش آموزان و تجلی گردهمایی گروه برگزار می شود.
وی ، مراسم افتتاحیه ، صبحگاهی ، شبانگاهی ، عبادی ، دعا و اختتامیه را از برنامه های یک اردو برشمرد و تصریح کرد: برگزاری مراسم در اردوهای زمستانی ، تابستانی و سیار با توجه به وضعیت شرایط جوی و مناسبت های مذهبی و انقلابی متفاوت است .
وی اضافه کرد: خوشبختانه تعداد صدور مجوز اردوهای دانش آموزی در استان البرز بیانگر رشد برگزاری اردوهای دانش آموزی در قالب اردو های درون استانی و برون استانی است.
** اردو سفری گروهی برای کسب مهارت هاست
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز می گوید: اردو یک سفر دسته جمعی برای
با اهداف علمی ، آموزشی ، فرهنگی ، زیارتی ، ورزشی و سیاحتی همراه با برنامه ریزی است.
مسعود مهران نیا، تجربه کردن یک زندگی دسته جمعی ، تقویت و تحکیم بنیه اعتقادی و اخلاقی جوانان و نوجوانان ، کسب تجربه در زمینه های اخلاقی ، فرهنگی و اجتماعی ، رشد مهارت های اجتماعی ، رشد و شکوفا سازی استعدادهای فردی ، افزایش دانش عمومی و تخصصی افراد را از حمله اهداف اردوی دانش آموزی بیان کرد.
وی اظهار کرد: در برگزاری یک اردو تدارک برنامه ها باید به نحوی باشد که منجر به تقویت و گسترش معیارها و ارزش های اسلامی شود.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش البرز جذابیت ، تنوع ، نشاط ، شادابی و مشارکت شرکت کنندگان را لازمه یک برنامه ریزی صحیح در اجرای یک اردو هدف دار عنوان کرد و افزود: تدوین برنامه ها ی مناسب بر اساس نیاز عاطفی ، جسمی و اجتماعی شرکت کنندگان و همچنین تامین کامل امنیت فردی و جمعی از شاخص های مهم یک اردوی دانش آموزی محسوب می شود.
مهران نیا گفت: به منظور سهولت در برنامه ریزی و اجرا ، اردوها و بازدیدها بر اساس مدت و موقعیت جغرافیایی و سطح برگزاری به ترتیب به اردوی یک یا چند روزه ، درون و برون استانی و برون مرزی ، مدرسه ای ، منطقه ای ، استانی ، قطبی و کشوری تقسیم می شود.
وی گفت: شورای مدرسه بر اساس بررسی و تائید برنامه های پیشنهادی اردو و بازدید مدرسه، تائید محتوا، مکان ، زمان ، و مدت برگزاری اردو و بازدید، تامین منابع مالی، امنیت و ... نظارت می کند.

وی با اشاره به اینکه عوامل اجرایی در تشکیلات یک سازمان موظف به اجرای برنامه ها و امور طبق بخشنامه ها ، اساسنامه ها ، شیوه نامه ها و ابلاغ های صادره می باشند، اظهارداشت: مسئول اجرای یک برنامه اردویی باید طبق ضوابط اردو عمل کند و به موارد ممنوع اردویی نیز دقت ویژه ای داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد که در استان البرز به رعایت قوانین و ضوابط اردویی ویژه دانش آموزان در پایه های مختلف تحصیلی دقت و نظارت کامل وجود دارد و نیروی انسانی تشکیلات فعال در برگزاری انواع اردوهای دانش آموزی از توان اجرایی لازم برخوردار هستند.
مهران نیا یادآورشد: صدور مجوز های اردویی در البرز نسبت به سال های گذشته رشد چشمگیری یافته است.
** اردو فرصتی برای بروز خلاقیت و تقویت اعتماد به نفس
مدیر سازمان دانش آموزی آموزش و پرورش البرز گفت: اردوهای دانش آموزی به ویژه اردوهای ملی سازمان دانش آموزی فرصتی برای بروز خلاقیت ها و تقویت اعتماد به نفس در بین آنان است.
محسن صادقیان با اشاره به اینکه دانش آموزان البرزی امسال در اردوی ملی سازمان دانش آموزی خوش درخشیدند، اظهارداشت: این اردوی ملی در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد.
وی بیان داشت: در این اردو دانش آموزان پیشتاز سراسر کشور در قالب فعالیت های تیمی و گروهی مهارت ها و توانمندی های تشکیلاتی خود را عرضه می کنند.
وی با بیان اینکه هرساله این جشنواره ملی با نشاط و شکوه خاصی برگزار می شود، تصریح کرد: دانش آموزان منتخب تشکل پیشتازان البرزی توانستند 2 رتبه برتر در این جشنواره ملی را کسب کنند.
وی یادآورشد: دانش آموزان البرزی در زمینه خلاقیت و نوآوری ، نظم و انضباط، ، رژه و صف جمع مقام دوم اردوی ملی تشکل پیشتازان دانش آموزی را به دست آوردند.
وی خاطرنشان شد: امسال البرز درمسابقات بازی های ورزشی نیز مقام اول قطبی را ازآن خود کرد.
صادقیان اضافه کرد: ارزیابان و مربیان از دانش آموزان البرزی شرکت کننده در این اردوی ملی به عنوان دانش آموزان با اخلاق ، رفتار مناسب، مسؤلیت پذیری و با نظم و انضباط یاد کردند.
مدیر سازمان دانش آموزی آموزش و پرورش البرز، ساخت پروژه سنگین پل میمون، ساخت خلاقانه ماکت و نمادهای سازمان دانش آموزی، برپایی ایستگاه های صلواتی ، ساخت سیستم فریاد های شاد بومی، حضور خاص و منظم دانش آموزان در نماز اول وقت را از جمله فعالیت های دانش آموزان در این اردوی ملی برشمرد.
صادقیان در ادامه به برگزاری اردوی ملی پیشتازان دختر وپسر در تابستان هر سال اشاره کرد و افزود: در اردوی ملی امسال موفقیت های خوبی برای استان حاصل شد.
*** اردو فرآیندی تجربه آموز و هدفمند
روانشناس و مشاور تحصیلی مدارس البرز گفت: اردوی دانش آموزی در واقع یک گام عملی برای آشنایی دانش آموزان در تجربه کردن یک زندگی با حداقل امکانات و همچنین کسب مهارت های لازم در روابط بین فردی است.
مریم اسدی اظهارداشت: اجرای اردو های دانش آموزی در مدارس موجب می شود تا لحظه های طلایی در ذهن افراد نقش ببندد و خاطرات آن سال های طولانی به یادگار بماند.
وی از اردو به عنوان یک فرآیند برای اجتماعی شدن و کسب مهارت های اجتماعی یاد کرد و خاطر نشان شد: اردویی که هر دقیقه آن برای دانش آموزان خاطره ساز و ارزشمند است باید با اهداف تربیتی - آموزشی در مدارس برگزار شود.
اسدی تصریح کرد: دانش آموزان در این سفرهای یک یا چند روزه به صورت مستقیم و غیر مستقیم با درس های زندگی اشنا می شوند و یک حس اعتماد به نفس و مستقل شدن را با گروه هم سن و سالان خود تجربه می کنند.
** اردو یعنی نشاط و کسب تجربه
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش دراین زمینه به خبرنگار ایرنا در کرج گفت: اردو های دانش آموزی همانند کلاس درس برای آینده سازان جنبه آموزشی ، تمرینی و تربیتی دارد.
علیرضا کاظمی افزود: ایجاد نشاط مهم ترین اردوهای فرهنگی تفریحی است از فشارهای روحی، روانی، اجتماعی و خانوادگی می کاهد.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش یاد آورشد: مهمترین بخش اردوها به ویژه اردوهای ملی دانش آموزی مربوط به مهارت های زندگی است .
کاظمی اظهارداشت : دانش آموز دراردوهای ملی در یک فضای سخت و متفاوت زندگی را با دوستانش تمرین می کند و در ارتباطات از خود گذشتگی، ایثار ، مهربانی و صمیمیت را می آموزد.
** اردو و اردوگاه های دانش آموزی
مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش گفت: 302 اردگاه فرهنگی تربیتی در استان ها برای بازدید دانش آموزان وجود دارد.
علی رمضانی افزود: این اردوگاه ها با هدف توجه به نقش مهم اردوهای تربیتی در رشد شخصیتی ، اجتماعی و مهارت آموزی دانش آموزان آماده شد.
وی با اشاره به اینکه اردوهای دانش آموزی امسال به صورت منطقه‌ای در حال برگزاری است، اظهار کرد: در این اقدام فرهنگی - تربیتی، سلامت و ایمنی دانش‌آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است.
رمضانی درادامه به نقش مهم مشارکت خانواده ها و خیرین در برگزاری اردوهای دانش آموزی در کشور پرداخت و یادآور شد: در اجرای برنامه های اردویی آموزش و پرورش با کمبود بودجه و امکانات مواجه است.
مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: برای شرکت هر یک از دانش آموزان در اردوهای فرهنگی - تفریحی باید بین 10 تا 15 هزار تومان بودجه در نظر گرفته شود.
رمضانی ، شعار وزارت آموزش و پرورش در برگزاری اردوها را امنیت دانش‌آموزان ذکر کرد و ادامه داد: در تدوین دستورالعمل جدید اردوهای دانش‌آموزی از نظرات کارشناسان و صاحبنظران تعلیم و تربیت استفاده شده است.
وی از اردوهای دانش آموزی به عنوان یک مجموعه تربیتی - مهارتی یاد کرد و گفت : دانش‌آموزان در اردوها یک فضای صمیمی و جامعه‌ محور پرورشی را تجربه می کنند و در واقع درس زندگی و ارتباطات اجتماعی را فرا می گیرند.
رمضانی تصریح کرد: هر ساله برنامه‌های متعددی برای فراگیری مهارت‌های زندگی و اجتماعی توسط دانش آموزان اجرا می شود.
وی بیان داشت: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش در این بخش، برگزاری اردوهای تربیتی، آموزشی و سیاحتی است که نمونه عالی آن را می‌توان در اعزام دانش‌آموزان به سرزمین‌های نور مشاهده کرد.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش به تنهایی قادر نیست دربخش برگزاری اردوهای دانش‌آموزی اقدام کند لذا در این بخش نیاز به مشارکت همه جانبه خانواده ها و خیرین نیک اندیش داریم.
وی از سفر معنوی دانش آموزان به مناطق عملیاتی 8 سال دفاع مقدس به عنوان یکی از اردوهای تاثیرگذار در دانش آموزان نام برد و افزود: امسال حدود 400 هزار دانش آموز در اردوی راهیان نور شرکت کردند.
وی گفت: 10 هزاردانش آموز با همکاری بنیاد علوی از مناطق محروم کشور در اردوی زیارت اولی ها به مشهد مقدس سفر کردند و به هر استان سهمیه حضور یک هفته ای دانش آموزان نیازمند به حمایت در اردوی علوی تهران فراهم آمد.
از جمعیت 14 میلیون نفری دانش آموزی کشور، 460 هزار نفر در البرز تحصیل می کنند.
2819/ 6155