توسل موسی(ع) به اهل‎بیت برای عبور از دریا

معرفت و شناخت پیامبران(ع) نسبت به اهل‎بیت عصمت و طهارت(ع) و نیز سعی این بزرگواران برای شناساندن این انوار مقدس الهی به قوم خودشان از مهم‎ترین موضوعات قرآنی و روایی شیعه است که متأسفانه بسیار کم به آن پرداخته شده است. این موضوع آن قدر اهمیت دارد که امام صادق(ع) در روایتی ذیل آیه172 اعراف فرمودند: «سپس خداوند از پیامبران میثاق گرفت و گفت «آیا پروردگار شما نیستم؟» سپس [خداوند] فرمود و این محمد، رسول خدا و این، علی، امیرالمؤمنین(ع) نیست؟ [پیامبران] گفتند بله؛ پس از آن نبوتشان تثبیت شد» (اصول کافی، ج2، ص8)

همچنین در روایتی دیگر به ابوبصیر فرمودند: «مَا مِنْ نَبِیٍّ نُبِّئَ وَ لَا مِنْ رَسُولِ أُرْسِلَ إِلَّا بِوَلَایَتِنَا وَ تَفْضِیلِنَا عَلَى مَنْ سِوَانا؛ پیامبرى هرگز به مقام پیامبرى نرسید مگر به وسیله ولایت ما و برتری دادن ما نسبت به دیگران‏» (بصائر الدرجات، ج1، ص74)

در این بخش، داستان عبور موسی(ع) و قومش از دریا با توسل به ذکر «محمد و آل محمد(ص)» را از امام حسن عسگری(ع) نقل می‎کنیم. این روایت در «تفسیر منسوب به امام حسن عسگری(ع)» و نیز «مستدرک وسایل الشیعة» میرزا حسین نوری و سایر کتب روایی شیعه آمده است.

امام حسن عسگری(ع) فرمودند: «وقتى موسى (ع) به دریا رسید، خداوند به او وحى کرد: به بنى اسرائیل بگو توحید مرا تجدید کنند و به قلب‎هاى خود ذکر محمّد (ص) سید و سرور بندگان مرا فرمان دهید و نفوس خود را در ولایت على برادر و وصى محمد و اهل‎بیت طیبین او عادت دهید و بگویید: «خداوندا تو را به جاه و مقام ایشان سوگند ما را از روى این آب عبور بده؛ اللَّهُمَّ بِجَاهِهِمْ جَوِّزْنَا عَلَى مَتْنِ هَذَا الْمَاءِ یَتَحَوَّلْ لَکُمْ أَرْضاً»  آن وقت من زمین خود را برایتان تغییر مى‎‏دهم. موسى(ع) این مطلب را به آنان ابلاغ کرد؛ آنها گفتند: تو مى‎‏خواهى ما را به کارى وادار کنى که از آن کراهت داریم و هیچ راه دیگرى براى فرار از فرعونیان نداریم؟ و کالب بن یوحنّا در حالى که سوار بر چهارپایى بود، به موسى(ع) عرض کرد: اى پیامبر خدا، آیا خداوند تو را به این امر فرمان داده است که ما این مطالب را بگوییم و وارد آب شویم؟ (در حالى که طول آن خلیج چهار فرسخ بود)

دعایی که کلید درهای بهشت است

موسى(ع) فرمود: آرى، پس کالب بن یوحنا به توحید پروردگار و نبوّت محمّد (ص) و ولایت على (ع) و اولاد اطهرش همان طور که امر شده بود، شهادت داد و گفت: خداوندا به جاه و منزلت این افراد ما را از روى این آب به سلامت بگذران. سپس از اسب پیاده شد و قدم بر سطح آب گذاشت و تا آخر خلیج پیش رفت و سپس به سوى مردم بازگشت و گفت: اى بنى اسرائیل از موسی پیروى کنید، «چون این دعا کلید درهاى‏ بهشت و قفل درهاى دوزخ و نازل‎کننده روزى و جلب‎کننده رضایت خداوند خالق و قادر بر بندگانش است؛ مفْتَاحُ أَبْوَابِ الْجِنَانِ وَ مَغَالِیقُ أَبْوَابِ النِّیرَانِ وَ مُسْتَنْزِلُ الْأَرْزَاقِ وَ جَالِبٌ عَلَى عَبِیدِ اللَّهِ وَ إِمَائِهِ رِضَاءَ الْمُهَیْمِنِ الْخَلَّاق‏» اما آنها خوددارى کردند و گفتند: ما فقط از روى زمین عبور مى‎‏کنیم.

 بنابراین خداوند به موسى (ع) وحى کرد: اى موسى «با عصاى خود بر دریا بزن؛اضْرِبْ بِعَصاکَ الْبَحْر» (شعراء63) و بگو، «خداوندا به جاه محمّد و خاندان طاهرش این آب را بشکاف؛ اللَّهُمَّ بِجَاهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ لَمَّا فَلَقْتَه‏» و موسى چنین کرد و «آب شکافته شد؛فَانفَلَقَ» و زمین در میان آنها تا آخر خلیج آشکار شد، پس موسى(ع) به آنها گفت: وارد شوید. گفتند: زمین خیس است و ما مى‎‏ترسیم در آن فرو رویم، پس خداوند وحى کرد: اى موسى بگو «به جاه محمد و آل اطهر او این زمین را خشک فرما.» موسى چنین گفت: و خداوند باد صبا را به آنجا فرستاد و زمین را خشک کرد.

در انتهای این روایت زیبا آمده است: «سپس خداوند عزّ و جلّ در عهد محمد(ص) در قرآن کریم به بنى اسرائیل فرمود: با اینکه مى‎‏دانید گذشتگان شما به واسطه کرامت محمد(ص) و دعاى تقربى که موسى به درگاه الهى بیان کرد، نجات یافتند، چگونه تعقل نمی‎کنید و امروز که مشاهده ظهور آن پیامبر منجى و موعود هستید، به او ایمان نمی‎آورید؟!»