فیلمسازی معترضی که هرگز جایزه نگرفت!
برایان دیپالما متولد سال 1934 در نیوجرسی آمریکاست. 34 ساله بود که کار خود را با فیلم ضیافت عروسی در سال 1968 آغاز کرد. از سال 1968 تا 1973 علاقه زیادی به ساخت فیلمهای جنایی داشت.
به فیلمنامه و طراحی صحنه نسخه آرتور لوبین جایزه اسکار تعلق گرفت، پل ویلیامز برای ایفای نقش در فیلمِ دیپالما نامزد دریافت اسکار شد. دیپالما فیلم دیگرش را با نام کری در سال 1976 ساخت و داستان آن درباره یک دختر خجالتی است که مورد تنفر دیگر همکلاسیهایش قرار میگیرد.
این فیلمساز در دو فیلم دیگرش به نامهای انفجار درسال 1981 و تلفات جنگ؛ محصول 1989 تاثیر خود را از میکلآنجلو آنتونیونی، استنلی کوبریک و الیور استون نشان داد. انفجار با نامِ اصلیِ Blow Out حتی به نام اصلی فیلم آگراندیسمانِ آنتونیونی یعنی Blow Up نیز شبیه است. اگر در آگراندیسمان عکاسی باریکبین با بزرگنمایی عکسی، که در پارک گرفته، خود را با بازی واقعیت و مجاز یک قتل مرموز درگیر میکند، در انفجار، یک صدابردار جلوههای صوتی، که تخصصش تهیه باند صدا برای فیلم است، دلمشغول چنین بازی وهمانگیزی میشود. در فیلم انفجار جوان صدابردار، بهطور تصادفی، در موقع کار روی یکی از فیلمهایش توجهاش به نمایی جلب میشود، که پیگیریهای او آشکار میسازد که تصویری از صحنه یک قتل است.
دیپالما با فیلم بعدیاش صورتزخمی که در سال 1983 و براساس فیلمنامهای از الیور استون ساخته شد به بازسازی فیلمی به همین نام از هاوارد هاوکس پرداخت. هاوکس در سال 1930 آن را با بازی پل مونی در نقش تونی کامونتی که به صورتزخمی در میان گانگسترها مشهور بوده است ساخت و دیپالما آل پاچینو را انتخاب کرد که بازی خوبش فیلم را به یکی از بهترینهای تاریخ سینما تبدیل کرد.
اما مهمترین فیلم دیپالما در سال 1987 و با فیلمنامه قوی دیوید مامت به عنوان تسخیرناپذیران نوشته شد که به یکی از بهترین فیلمهای گانگستری مرتبط با دهه سی و دوران منع قاچاق مشروبات الکی و دستگیری آل کاپون به عنوان بزرگترین گانگستر تاریخ میپردازد. حضور رابرت دنیرو، کوین کاستنر، شون کانری، اندی گارسیا و بسیاری از بازیگران ریز و درشت دیگر در فیلم و بازیگرفتن خوب دیپالما از آنها یکی دیگر از دلایل موفقیت این فیلم است که پس از سه دهه هنوز هم دیدنی است.
دیپالما در این فیلم با بازسازی صحنهای از رزمناو پوتمکین که از ساختههای صامت تاریخ سینما به کارگردانی آیزنشتاین است ارادت خود به تاریخ سینما را به زیباترین شکل و با تعلیقی نفسگیر به نمایش میگذارد.
به گزارش صبا، دیپالما غیر از دو جایزه نقرهای از جشنوارههای ونیز و برلین جایزه مطرح دیگری ندارد و با وجود این که بارها نامزد جوایز بزرگ و مطرح شده موفق به کسب هیچ کدام از آنها نشد که برخی دلیل آن را زبان رک و ضدهالیوودی وی عنوان کردهاند.
وی از کارگردانان مولف دهه هفتاد و از همنسلان مارتین اسکورسیزی، فرانسیس فورد کاپولا، استیون اسپیلبرگ و جورج لوکاس است که از پیشقراولان سینمای نوی آمریکا به حساب میآیند. با این حال هیچ وقت شبیه آنها دیده نشد در حالی که فیلمهای خوب و مطرحی را در کارنامهاش دارد که سهتای آنها از آثار برتر تاریخ سینما به شمار میآیند.
آل پاچینو، رابرت دنیرو، مایکل کین، انجی دیکینسون، شون کانری، جان تراولتا، نانسی آلن، اندی گارسیا، کوین کاستنر، نیکلاس کیج، جاش هرنت، راشل مک آدامز، اسکارلت یوهانسن، ملانی گریفیث، ارون اکهارت، هیلاری سوانک، تام کروز، آنتونیو باندراس، تام هنکس، بروس ویلیس، شون پن، ژان رنو، امانوئل برت، جان وویت، پیتر کایوت، جان لیتگاو، کلیف رابرتسون، آلن گارفیلد، لزلی نیلسون، کرک داگلاس، درو باریمور، اریک بانا، رابرت دووال، رابرت داونی جونیور، کورتنی کاکس، دنی دوویتو و هاروی کیتل از چهرههای شناختهشدهای در جهان سینما هستند که در فیلمهای دیپالما ایفای نقش کردهاند.
فیلمشناسی:
جشن عروسی (1963)
قتل در وزارتخانه (1967)
تبریکات (1968)
جشن عروسی (۱۹۶۹)
سلام مامان! (۱۹۷۰)
یادگرفتن درباره خرگوشها (1971)
خواهران (۱۹۷۳)
شبح بهشت (۱۹۷۴)
کری (۱۹۷۶)
خشم (1977)
فیلمهای خانگی (1979)
آماده کشتن (۱۹۸۰)
انفجار (۱۹۸۱)
صورتزخمی (۱۹۸۳)
جسد مضاعف (1984)
باهوشها (1985)
تسخیرناپذیران (۱۹۸۷)
تلفات جنگ (۱۹۸۹)
آتش غرور (۱۹۹۰)
طلوع قابیل (1992)
شیوه کارلیتو (۱۹۹۳)
مأموریت غیر ممکن (۱۹۹۶)
چشمان مار (۱۹۹۸)
ماموریت در مریخ (2000)
مونث مرگبار (2002)
کوکب سیاه (۲۰۰۶)
تدوین شده (2007)
رستاخیز کاپون (2008)
ارسال نظر