اهمیت حقوق همسایگان
به گزارش پارس به نقل از کیهان، فاطمه(س) فرمود: یا بنی الجار ثم الدار- پسر جان من! اول همسایه را باید رسید و سپس خود را.
امام حسن(ع) فرمود که در شب جمعه، مادرم فاطمه(س) در محراب خود ایستاده و مشغول بندگی و عبادت حق‌تعالی گردید. او پیوسته در رکوع و سجود و قیام و دعا بود تا صبح روشن شد. شنیدم که پیوسته دعایی می‌کرد از برای مؤمنین و ایشان را نام می‌برد و دعا برای آنان بسیار می‌کرد اما برای خود دعا نمی‌کرد. گفتم: ای مادر، چرا برای خود دعایی نمی‌کنی؟ در پاسخ عبارت فوق را بیان فرمود. (منتهی‌الامال، ج 1ص 219)
انسانها به علت زندگی اجتماعی با یکدیگر ارتباطات گسترده‌ای دارند. از این رو اسلام برای تقویت و تحکیم حسن روابط اجتماعی به ویژه همسایگان و همجواری صمیمانه آنان، تعلیمات ارزنده‌ای دارد. چنانکه در قرآن به نیکی کردن به همسایه‌ها چنین دستور می‌دهد: ... و خدا را بپرستید و چیزی را شریک او نسازید و به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و همسایه نزدیک (الجار ذی القربی) و همسایه دور (الجار الجنب) و همنشین (الصاحب بالجنب) و... نیکی کنید. (نساء/36)
در اینجا مناسب دیدیم از کتاب گرانسنگ مفاتیح‌الحیات نوشته آیت‌الله جوادی آملی در خصوص حقوق همسایگی و ضرورت رعایت حال آنان مطالبی را در تفسیر سخن حضرت زهرا(س) تقدیم خوانندگان عزیز کنیم.
علی(ع) فرمود: خدا را نسبت به همسایگان در نظر داشته باشید، زیرا رسول خدا(ص) درباره آنان پیوسته سفارش می‌کرد، تا آنجا که ما گمان بردیم او می‌خواهد آنان را وارث و سهیم سازد. و تاکید می‌فرمود: ای علی: همسایه را گرامی بدار، گرچه کافر باشد. امام باقر(ع) فرمود: در کتاب علی(ع) خواندم: رسول خدا(ص) بین مهاجرین و انصار و اهل مدینه بخشنامه کرد که: همسایه مانند خود انسان است. از هرگونه زیان و گناه باید مصون باشد و حرمت همسایه بر همسایه همانند حرمت مادر است. (حرمهًْ‌الجار علی الجار کحرمهًْ امه) امام سجاد(ع) فرمود: همسایه را در غیابش حفظ کن و در حضور، گرامی بدار. در حال ستمدیدگی وی را یاری کن. عیبش را شایع نکن. هرگاه از او بدی دیدی، آن را بپوشان. هرگاه دانستی خیرخواهی و نصیحت تو را می‌پذیرد در خفا وی را نصیحت کن. هنگام سختی‌ها تنهایش مگذار. از لغزش او درگذر و گناهش را ببخشای و کریمانه با او رفتار کن.
پیامبر(ص) فرمود: چهل‌خانه از هر طرف (پیش و پشت و راست و چپ و بالا و پایین) همسایه تلقی می‌شود. تحدید به چهار طرف به لحاظ سابقه نداشتن بناهای چند طبقه برجی است وگرنه واحدهای آپارتمان مرتفع نیز مشمول قانون همسایگی‌ا‌ند.
امام کاظم(ع) فرمود: حسن همجواری به ترک آزار نیست بلکه به شکیبایی و صبوری بر آزار همسایه است. - لیس حسن الجوار کف الاذی ولکن حسن الجوار صبرک علی الاذی-
امام صادق(ع) فرمود: صله‌رحم و حسن همجواری (همسایگی خوب) سرزمین را آباد و عمرها را طولانی می‌کند. و نیز فرمود: همسایگی خوب موجب افزایش روزی است.
رسول خدا(س) فرمود: آن که سیر بخوابد و همسایه‌اش گرسنه باشد به من ایمان نیاورده است و ساکنان هر مجتمعی سیر بخوابند در حالی که در میان آنان گرسنه‌ای باشد، خدا در قیامت به آنها نظر رحمت نمی‌کند. هر کس لوازم مورد نیاز زندگی را از همسایه‌اش دریغ دارد، خدا وی را در قیامت از فضل خود محروم کند و او را به خودش واگذارد. سر کشیدن در خانه همسایه روا نیست. هر کس بر خانه همسایه سرک بکشد و به عورت مرد یا به موی سر زن یا به عضوی از بدنش نگاه کند، حق است که خدا وی را به همراه منافقانی که در دنیا در پی کشف اسرار و زشتی‌های مردم هستند در آتش درآورد و از دنیا خارج نمی‌شود تا اینکه خدا رسوایش کند و در آخرت زشتی‌اش را برای مردمان آشکار سازد. (مفاتیح الحیات، ص 341- 345)
ارسال نظر