نیروی جوانی را چگونه مدیریت کنیم؟

به گزارش پارس، به مناسبت ولادت با سعادت حضرت علی اکبر(ع) نوشتاری از حکیم متأله حضرت آیت الله جوادی آملی نسبت به اهمیت دوران جوانی و تبیین خطرات پیش روی این قشر ارائه می گردد.
 
اهمیت جایگاه جوانان در روایات و ثمرۀ مشورت با آنان
 
امام صادق (علیه السلام) به ابوجعفر أحول، پس از بازگشت وی از بصره فرمود: استقبال مردم را نسبت به امر امامت و پذیرش آن، چگونه یافته‌ ای؟. گفت: سوگند به خدا آنان اندک ‌اند، آنچه خواستند انجام دادند.. . امام فرمود: به جوانان بپرداز، زیرا آنان به هر کار خیری شتابنده‌ ترند.
 
امام علی (علیه السلام) فرمود: هرگاه در امری که بر تو عارض شده، نیازمند به مشورت بودی ابتدا با جوانان مشورت کن زیرا آن ‌ها تیز هوش ‌ترند و سریعتر حدس می‌ زنند؛ سپس آن‌ را به اندیشه پیران و بزرگان واگذار کن تا عاقبت آن را شناسایی کنند و انتخاب نیکو نمایند؛ زیرا تجربه آن‌ ها بیشتر است.
 
جوانی؛ فرصت سازی یا فرصت سوزی
 
در مکتب دین، انسان در برابر تمام لحظات زندگی مسئول است و از اولین پرسش‏ های بعد از مرگ این است که جوانی و عمرت را در چه راهی صرف کردی. اگر کسی کاهلی کرد یا کار سودمندی برای جاه‏ طلبی و مقام‏ خواهی انجام داد، نه به قصد تقرّب به خدا، چنین انسانی مسئول خواهد بود و کیفر خاص خویش را می‏ یابد و بالعکس اگر در مسیر درست گام بردارد چون «حمران‏ بن اعین» خواهد شد که امام ششم (سلام‏ الله علیه) در مورد وی فرمود: من و پدرم شفیع خوبی برای حمران‏ بن اعین هستیم؛ زیرا دست او را می‏ گیریم، رها نمی‏ کنیم تا با ما وارد بهشت شود. «حمران‏ بن اعین» جوانی عادی بود که از علما شد و به این مقام رسید. این طور نیست که انسان بگوید: رسیدن به مقام اولیاء دشوار است. روز قیامت معلوم می‏ شود که راه باز بود و نرفتیم.
 
جوانی و خطرات پیش روی آن
 
تبلیغ سوء، آموزش بد، رفتار ناهنجار و بی ‏بند و باری چون نیش پشۀ آلوده و نفوذ میکروب سمّی است که سریع التأثیر و بطئ الزوال است. مثلاً شکستن سر در یک لحظه است، ولی درمان آن به درازا می‏ کشد یا هبوط از قلۀ بلندْ یک آنْ است، لیکن صعود به آن در مدت مدید است. شبهۀ علمی یا شهوت عملی نسبت به جوانِ کم تجربه سریعاً اثر می‏ گذارد، ولی برطرف نمودن آن سهل نیست.
 
تبیین جهت دهی نیروی آزاد شدۀ جوانان
 
جوان باید بداند که یک نیروی آزاد شده دارد، لکن این نیروی آزاد شده تا تحت رهبری بزرگواری نباشد، هرز می‌ رود. یک تعبیر لطیفی مولوی درباره پیر و جوان دارد که می ‌گوید: جوان یک تیرِ تیزی است؛ این تیرِ تیز تا از کنار کمان منحنی عبور نکند به صید نمی ‌رسد؛ شما اگر یک پیر خردمند قد خمیده را در کنارش نگذارید از این تیرِ تیز کاری ساخته نیست. رهبری مردان الهی، بزرگان فرهنگ‌ مدار و خردورز همان کمانی است که این جوان را راهنمایی می‌ کند و به مقصد می رساند.
 
عطرآگین کردن جامعه در پرتو اخلاق
 
شایسته این محضر وزین آن است که جامعه ما، هم باید منظم باشد هم باید معطّر. همان طوری که به ما گفته اند: شما جامه‌ تان را تمیز نگه دارید و از عطر استفاده کنید؛ به ما دستور دادند جامعه‌ تان را هم تمیز نگه دارید و عطرآگین کنید. ما معنای تمییز نگهداشتن جامه را و معطّر کردن آن را آگاهیم اما معنای جامعه تمیز و منظّم و جامعه معطّر را باید با مراجعه مستأنف به کتاب و سنّت الهی ارزیابی کنیم.
 
جامعه ‌ای منظم است که برابر با عدل الهی اداره شود. عطرآگین کردن جامعه با اخلاق است که بالاتر از عدل است. با یاد خدا و نام خدا بوده و با حضور و رفت و آمد فرشتگان است؛ انسان می‌ تواند هم مهمان خدا هم میزبان خدا باشد؛ در آنجا سخن از عطر الهی است اگر کسی میزبان خدا بود، معطّر می‌شود؛ مهمان خدا بود، معطّر می ‌شود؛ جامعه ‌ای که می ‌تواند هم مهماندار و هم مهمان خدا باشد، چنین جامعه ‌ای معطّر بوده و چنین زندگی لذّت‌ بخش است؛ اگر گفته شد ﴿أَلاَ بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ﴾ این طمأنینه، عطر است این طمأنینه، مُشک الهی را به همراه دارد. اگر در بیان رسول گرامی (علیه و علی آله الاف التحیّة والثناء) آمده است «تعطّروا بالاستغفار لا تفضحنّکم روائح الذنوب» ناظر به همین است فرمود: خودتان را با استغفار معطّر کنید. نام خدا عطرآگین است. جامعه‌ای که به نام خدا زنده است، معطّر می باشد؛ آن‌گاه هم امنیّت و هم امانتش تأمین است، هم دلپذیری و دلمایه داشتنش تأمین است.
 
 
پی نوشت:
 
1.کتاب حکمت عبادات،حضرت آیت الله جوادی آملی،ص267
 
2.کتاب شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، حضرت آیت الله جوادی آملی،ص246
 
3.دیدار سرپرست وزارت ورزش و جوانان با حضرت آیت الله جوادی آملی 8/7/92
 
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی