1- اغلب نقدهایی که به مناسبت سریال درحاشیه مطرح می شود سطحی و بیشتر کنشگران یعنی پزشکان و متخصصان را هدف قرار می دهد. خیلی که بخواهد جدی باشد به مساله عدالت در نظام سلامت و نقش آن در دولت رفاه می پردازد. در صورتیکه باید جدی تر به مساله نظام سلامت مدرن نگاه کنیم و درباره این مدیکالیزه شدن همه عرصه های زیست جهانمان و نسبتش با سرمایه داری مدرن بحث کنیم. این تامل عمیق تر، آن لایه های سطحی تر بحث یعنی فقدان اخلاق و تعهد پزشکی را نیز مورد توجه قرار می دهد.

2- در حقیقت این مدیکالیزه شدن باعث تخصص گرایی بیشتر پزشکی و بسط و گسترش صنعت پزشکی و تولید و مصرف کالاهای جدیدتر و به روزتر پزشکی میشه که مطلوب نظام سرمایه داریه. این تخصص گرایی مدرن بر خلاف پزشکی سنتی که بدن را به مثابه یک کل میدید باعث جزییت یافتگی و پاره پاره شدن بشر میشه. این جزییت یافتگی (همانطور که مارکس به درستی درباره جهان اشیا اقتصادی ما می گفت) باعث میشه بدن مانند اجزا مکانیکی در کنار هم تصور بشه و این تلقی، کالا واره شدن اعضای بدن و در نتیجه استثمار آنها توسط سرمایه داری مدرن را بیشتر فراهم میکنه.

از همین رو سرمایه داری مدرن مدیکالیزه شدن زیست جهان را تقویت می کنه و مثلا پزشکان در بالاترین رده های منزلت اجتماعی قرار میگیرند و بازنمایی های اکثرا مطلوب و مثبتی از آنها در رسانه ها می بینیم و...

3- بعضی هامی پرسند: "وجاهت پزشکی امر امروز و دیروز و مربوط به مدرنیته و بعد آن نیست. با این نگاه فلسفی شما از اصل ماجرا دور می شویم. یک سوال ساده: اگر واقعا نظام سرمایه داری مدرن عدالت رو در نظام سلامت تامین نمیکنه چرا در خیلی از کشورهای خیلی مدرن تر از ما، این مشکلات بسیار کمتره؟ مشکل زیر میزی و رشوه و بیمه و.... که در " در حاشیه" به برخی اش اشاره شده؟"

در جواب باید گفت:" اتفاقا شان و وجاهت پزشکی امر جدیدیه. فوکو در "تولد درمانگاه" قدری این جدید بودن را نشان داده. در غرب ابزارهای کنترلی شدید داره اعمال میشه تا اصل نظام و چرخه موجود حفظ بشه. کار آگاهان خصوصی بسیاری از دادگاهی کردن پزشکان نان میخورند و... این کنترل ها باعث نشده شان اجتماعی پزشکان خدشه دار بشه و ما شاهدیم مدیکالیزه شدن هنوز هم با سرعت پیش میره.

4- یکی از ابزارهای این مدیکالیزه شدن تلقی پزشکی به عنوان یک "علم" هست. در صورتیکه پزشکی با تعاریف موجود علم بیشتر "شبه علم" محسوب میشه. ولی در بازنمایی های موجود همه پزشکی را یک علم متقن و مطلق میپندارند

5- در کشور ما که این کنترل ها کمه اعتماد به صنعت پزشکی نیز کم شده و به همین خاطر مردم به سمت طب های جایگزین روی آورده اند. گسترش روز افزون عطاری ها نشون میده این فقدان کنترل ها بیشتر به زیان خود نظام پزشکی و مدیکالیزاسیون بوده!

اخلاق تولد جهان دولت رسانه سرمایه سرمایه داری صنعت مهران مدیری نظام پزشکی