آمریکایی‌هاحاضرنیستندبه خاطرکودتاازمردم ایران عذرخواهی کنند

به گزارش پارس ، کیهان به نقل ازگاردین، این روزنامه با اشاره به اقدام سیا در انتشار برخی اسناد پس از ۶۰ سال با موضوع کودتای ۱۹۵۳ در ایران نوشت: این اسناد، که در وب سایت رسمی بایگانی ملی و تحت قانون آزادی اطلاعات در دسترس قرار گرفته اند، تمام جزئیات مهندسی کودتا توسط آمریکا و کمک های بریتانیا را فاش کرده اند؛ عملیاتی که بااسم رمز تی پی آژاکس (TPAJAX) در سیا و در MI۶ با رمز عملیات BOOT شناخته می شوند. بریتانیا، به ویژه وزیر امورخارجه اش سرآنتونی ایدن، مصدق- رهبری ایرانی که کمپانی نفتی ایران انگلیس، بی پی، را ملی کرد- را تهدیدی برای منافع استراتژیک و اقتصادی اش می دانست، ولی بریتانیا به حمایت آمریکا نیاز داشت.

دولت آیزنهاور در واشنگتن به راحتی قانع شد. اسناد بریتانیا نشان می دهند که چگونه بالاترین مقامات انگلیسی در دهه هفتاد سعی کردند تا واشنگتن را از انتشار این اسناد « شرم آور» باز دارند. مدارک رسمی در بریتانیا هنوز محرمانه باقی مانده اند اگرچه نقش این کشور در این کودتا بر همگان آشکار است. در سال ۲۰۰۹ جک استراو، وزیر امور خارجه اسبق بریتانیا به صورت علنی به « مداخله» های متعدد بریتانیا در مسائل ایران در طول قرن بیستم اشاره کرد. روز دوشنبه وزارت امور خارجه بریتانیا اعلام کرد که دخالت بریتانیا در کودتا را تأیید یا تکذیب نخواهد کرد.

گاردین افزود: سرنگونی مصدق، سلطنت شاه رابرای ۲۶ سال پس از کودتا بقا بخشید تا در سال ۱۹۷۹ به انقلاب اسلامی انجامید. این کودتا تا به امروز نیز دلیل مناسبی برای بی اعتمادی ایرانیان نسبت به سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی به شمار می رود. کودتایی که به این قصد صورت گرفت تا خاندان سلطنتی بتوانند از منافع کشورهای غربی برای بهره برداری از منابع نفتی، محافظت کنند.
اسناد بایگانی شده سیا، نسخه ای از تاریخ کودتا با عنوان « عملیاتی برای به قدرت نشاندن دولتی با گرایش های غربی در ایران» را نیز شامل می شود. « استفاده از روش های قانونی، یا نیمه قانونی برای سرنگونی دولت مصدق؛ و جایگزین ساختن دولتی با گرایش های غربی تحت سلطنت محمدرضا شاه و زاهدی به عنوان نخست وزیر او. » یکی از اسناد خاطرنشان می کند که « میلیون ها ایرانی معتقدند برای قرن های متمادی بریتانیا در امور کشورشان دخالت کرده تا به منافع خود دست یابد. »

گاردین خاطرنشان می کند: هنوز تعداد قابل توجهی از این اسناد محرمانه باقی مانده اند. مالکوم برن، قائم مقام پژوهشگاه آرشیو امنیت ملی از مقامات اطلاعاتی آمریکا درخواست کرده است تا باقی اسناد و مدارک را نیز منتشر کنند. به گفته او « هیچ دلیل موجهی برای محرمانه نگاه داشتن اسناد چنین برهه حساسی از تاریخ وجود ندارد. این حقایق برای کودکان دبستانی ایران نیز واضح وروشن است. » پیش از این هم مقامات آمریکایی به دخالت درکودتای آژاکس ادعا کرده اند اما حاضر به عذرخواهی رسمی نیستند.
یادآور می شود آخرین بار مادلین آلبرایت وزیرخارجه دولت بیل کلینتون نسبت به کودتای ۲۸ مرداد « ابراز تأسف» کرد!